ಇಸ್ರೇಲಿನಲ್ಲಿ ಹಣದಂತೆ, ನೀರನ್ನೂ ಆಡಿಟ್‌ ಮಾಡುತ್ತಾರೆ !

ನಮಗೆ ‘ಆಡಿಟ್’ ಅಂದ್ರೆ ಲೆಕ್ಕಪತ್ರ ಪರಿಶೋಧನೆ ಅಂತ ಗೊತ್ತು. ಎಷ್ಟು ಹಣ ಖರ್ಚಾಯಿತು, ಎಷ್ಟು ಹಣ ಬಂತು, ಎಷ್ಟು ಲಾಭವಾಯಿತು ಅಥವಾ ಎಷ್ಟು ನಷ್ಟವಾಯಿತು ಎಂಬ ಲೆಕ್ಕಾಚಾರವೇ ಆಡಿಟ್ ಅಂತ ಸಾಮಾನ್ಯರ ಭಾಷೆಯಲ್ಲಿ ಹೇಳಬಹುದು. ಇನ್ನೂ ಒಂದು ಹೆಜ್ಜೆ ಮುಂದೆ ಹೋಗಿ ಹೇಳುವುದಾದರೆ, ಆಡಿಟ್ ಎಂದರೆ ಒಂದು ಸಂಸ್ಥೆಯ ಅಥವಾ ಸರಕಾರದ ಲೆಕ್ಕಪತ್ರಗಳನ್ನು, ಆರ್ಥಿಕ ವ್ಯವಹಾರಗಳನ್ನು ಕೂಲಂಕಷವಾಗಿ ಪರಿಶೀಲಿಸುವುದು. ಆದರೆ, ಇದು ಕೇವಲ ಹಣದ ಲೆಕ್ಕಾಚಾರಕ್ಕೆ ಸೀಮಿತವಾಗಿಲ್ಲ. ಆಡಿಟ್ ಎಂದರೆ ಒಂದು ನಿರ್ದಿಷ್ಟ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ ಸಂಸ್ಥೆ ಅಥವಾ ವ್ಯಕ್ತಿಯ ಆರ್ಥಿಕ ವ್ಯವಹಾರಗಳು ನಿಖರವಾಗಿ ಮತ್ತು ಪಾರದರ್ಶಕವಾಗಿ ನಡೆದಿವೆಯೇ ಎಂದು ಖಚಿತಪಡಿಸಿಕೊಳ್ಳುವ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆ.

ಇದರ ಪ್ರಮುಖ ಉದ್ದೇಶ ಹಣಕಾಸಿನ ದಾಖಲೆಗಳು, ವರದಿಗಳು ಮತ್ತು ಹೇಳಿಕೆಗಳು ನಿಖರವಾಗಿವೆಯೇ ಎಂದು ಖಚಿತಪಡಿಸುವುದು. ಹಣಕಾಸಿನ ಚಟುವಟಿಕೆಗಳು ಸರಕಾರಿ ನಿಯಮಗಳು, ಕಾನೂನುಗಳು ಮತ್ತು ಸಂಸ್ಥೆಯ ಆಂತರಿಕ ನೀತಿಗಳಿಗೆ ಅನುಗುಣವಾಗಿವೆಯೇ ಎಂದು ಪರಿಶೀಲಿಸುವುದು.

ಹಣಕಾಸಿನ ವ್ಯವಹಾರಗಳಲ್ಲಿ ಯಾವುದೇ ವಂಚನೆ ಅಥವಾ ತಪ್ಪುಗಳು ನಡೆದಿವೆಯೇ ಎಂಬುದನ್ನು ಪತ್ತೆ ಹಚ್ಚುವುದು. ಆಡಿಟ್ ಎಂದರೆ ಕೇವಲ ಲಾಭ-ನಷ್ಟ ಅಥವಾ ಖರ್ಚು-ವೆಚ್ಚಗಳ ಲೆಕ್ಕಾಚಾರ ಮಾತ್ರವಲ್ಲ, ಅದಕ್ಕಿಂತ ಹೆಚ್ಚಿನದನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿರುತ್ತದೆ. ಇದು ಒಂದು ಸಂಸ್ಥೆಯ ಆರ್ಥಿಕ ಸ್ಥಿತಿಯನ್ನು ಸರಿಯಾಗಿ ಮತ್ತು ನ್ಯಾಯಯುತವಾಗಿ ತೋರಿಸಲು ಸಹಾಯ ಮಾಡುತ್ತದೆ. ಸರಿ, ಗೊತ್ತಾಯಿತು. ಆದರೆ ಇಸ್ರೇಲಿನಲ್ಲಿ ನೀರಿನ ಆಡಿಟ್ ಮಾಡುತ್ತಾರಂತೆ, ಹೌದಾ? ಹೌದು, ಇಸ್ರೇಲ್‌ನಲ್ಲಿ ನೀರಿನ ಆಡಿಟ್ ( Water Audit ) ನಡೆಯುತ್ತದೆ.

ನಮಗೆ ಹಣ ಹೇಗೆ ಮುಖ್ಯವೋ ಅವರಿಗೆ ನೀರು. ಹಣವನ್ನು ಗಳಿಸಬಹುದು, ಆದರೆ ಮರುಭೂಮಿಯಲ್ಲಿ ನೀರನ್ನು ಎಲ್ಲಿಂದ ತರುವುದು? ಹೀಗಾಗಿ ನೀರು ಹಣಕ್ಕಿಂತ ಮುಖ್ಯ. ಹಣವನ್ನು ನೀರಿನಂತೆ ಖರ್ಚು ಮಾಡಬಹುದು. ಆದರೆ ನೀರನ್ನು ಹಣದಂತೆ ಖರ್ಚು ಮಾಡುವಂತಿಲ್ಲ. ಬಳಸಿದ, ಪೋಲು ಮಾಡಿದ ನೀರಿನ ಪ್ರತಿ ಲೀಟರ್ ಲೆಕ್ಕ ಕೊಡಬೇಕು.

ಜನರಲ್ಲಿ ನೀರಿನ ಬಳಕೆ ಬಗ್ಗೆ ಜಾಗೃತಿಯನ್ನುಂಟು ಮಾಡಲು ಇಸ್ರೇಲ್ ಸರಕಾರ ನೀರನ್ನು ಆಡಿಟ್ ಮಾಡುವ ಕ್ರಮವನ್ನು ಜಾರಿಗೆ ತಂದಿದೆ. A saved drop today is life tomorrow ಎಂಬುದನ್ನು ಚೆನ್ನಾಗಿ ಅರ್ಥ ಮಾಡಿಕೊಂಡಿರುವ ಇಸ್ರೇಲ, ನೀರಿನ ಆಡಿಟ್ ಅನ್ನು ತನ್ನ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಜಲನೀತಿಯ ಒಂದು ಪ್ರಮುಖ ಮತ್ತು ಕಡ್ಡಾಯ ಅಂಗವಾಗಿ ಸ್ವೀಕರಿಸಿದೆ. ನೀರಿನ ತೀವ್ರ ಅಭಾವವನ್ನು ಎದುರಿಸುತ್ತಿರುವ ಇಸ್ರೇಲ್, ಪ್ರತಿ ಹನಿ ನೀರನ್ನು ಉಳಿಸಲು ಅತ್ಯಾಧುನಿಕ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನ ಮತ್ತು ಕಟ್ಟುನಿಟ್ಟಿನ ನಿಯಮಗಳನ್ನು ಬಳಸುತ್ತದೆ.

ನೀರಿನ ಆಡಿಟ್ ಎಂದರೇನು? ಹಣಕಾಸಿನ ಆಡಿಟ್‌ನಲ್ಲಿ ಪ್ರತಿ ರುಪಾಯಿಯ ಲೆಕ್ಕವನ್ನು ಇಡುವಂತೆ, ನೀರಿನ ಆಡಿಟ್‌ನಲ್ಲಿ ಪ್ರತಿ ಲೀಟರ್ ನೀರಿನ ಲೆಕ್ಕವನ್ನು ಇಡಲಾಗುತ್ತದೆ. ಅಂದರೆ, ಶುದ್ಧೀಕರಣ ಘಟಕದಿಂದ ಹೊರಟ ನೀರು ಮತ್ತು ಗ್ರಾಹಕರ ನಲ್ಲಿಯಲ್ಲಿ ತಲುಪಿದ ನೀರಿನ ಪ್ರಮಾಣವನ್ನು ಹೋಲಿಕೆ ಮಾಡಿ, ಮಧ್ಯದಲ್ಲಿ ಎಷ್ಟು ನೀರು ಪೋಲಾಗಿದೆ (ಸೋರಿಕೆ, ಕಳವು, ಮೀಟರ್ ದೋಷ ಇತ್ಯಾದಿ) ಎಂಬುದನ್ನು ನಿಖರವಾಗಿ ಕಂಡುಹಿಡಿಯಲಾಗುತ್ತದೆ.

ಇದನ್ನೂ ಓದಿ: ಆಕಾಶದಲ್ಲಿ ಟ್ರಾಫಿಕ್‌ ಜಾಮ್

ಇದನ್ನು ತಾಂತ್ರಿಕವಾಗಿ ‘ಲೆಕ್ಕಕ್ಕೆ ಸಿಗದ ನೀರು’ ( Non-Revenue Water- NRW) ಎಂದು ಕರೆಯುತ್ತಾರೆ. ಇಸ್ರೇಲ್‌ನಲ್ಲಿ ನೀರಿನ ಆಡಿಟ್ ಹೇಗೆ ಕೆಲಸ ಮಾಡುತ್ತದೆ? ಇಸ್ರೇಲ್ ಈ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯನ್ನು ಅತ್ಯಂತ ವ್ಯವಸ್ಥಿತವಾಗಿ ಮತ್ತು ತಂತ್ರಜ್ಞಾನದ ನೆರವಿನಿಂದ ಮಾಡುತ್ತದೆ. ಇಡೀ ನಗರದ ನೀರು ಸರಬರಾಜು ಜಾಲವನ್ನು ಸಣ್ಣ ಸಣ್ಣ ವಲಯಗಳಾಗಿ ವಿಂಗಡಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ.

ಪ್ರತಿ ವಲಯಕ್ಕೆ ಎಷ್ಟು ನೀರು ಪೂರೈಕೆಯಾಗುತ್ತಿದೆ ಎಂಬುದನ್ನು ಅಳೆಯಲು ಪ್ರತ್ಯೇಕ ಮೀಟರ್ ಅಳವಡಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ರಾತ್ರಿಯ ಸಮಯದಲ್ಲಿ (ಜನರು ನೀರನ್ನು ಕಡಿಮೆ ಬಳಸುವಾಗ) ಒಂದು ನಿರ್ದಿಷ್ಟ ವಲಯದಲ್ಲಿ ನೀರಿನ ಹರಿವು ಹೆಚ್ಚಾಗಿದ್ದರೆ, ಆ ವಲಯದಲ್ಲಿ ಎಲ್ಲೋ ಸೋರಿಕೆ ಇದೆ ಎಂದು ಸುಲಭವಾಗಿ ಪತ್ತೆಹಚ್ಚಬಹುದು.

ನೀರಿನ ಪೈಪ್‌ಗಳಲ್ಲಿನ ಒತ್ತಡ ಹೆಚ್ಚಾದಷ್ಟು, ಸಣ್ಣ ಸೋರಿಕೆಗಳಿಂದಲೂ ಹೆಚ್ಚು ನೀರು ಪೋಲಾಗುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಪೈಪ್‌ಗಳು ಒಡೆಯುವ ಸಾಧ್ಯತೆಯೂ ಹೆಚ್ಚಿರುತ್ತದೆ. ಇದನ್ನು ತಪ್ಪಿಸಲು, ಇಸ್ರೇಲ್‌ನ ಜಲಮಂಡಳಿಗಳು ದಿನದ ಸಮಯಕ್ಕೆ ಅನುಗುಣವಾಗಿ ನೀರಿನ ಒತ್ತಡವನ್ನು ಸ್ವಯಂ ಚಾಲಿತವಾಗಿ ನಿಯಂತ್ರಿಸುತ್ತವೆ. ಬೇಡಿಕೆ ಕಡಿಮೆ ಇರುವಾಗ ಒತ್ತಡವನ್ನು ಕಡಿಮೆ ಮಾಡುವುದರಿಂದ ನೀರಿನ ನಷ್ಟವನ್ನು ಗಣನೀಯವಾಗಿ ತಗ್ಗಿಸಬಹುದು.

ಪ್ರತಿಯೊಬ್ಬ ಗ್ರಾಹಕರ ಮನೆಯಲ್ಲಿಯೂ ಸ್ಮಾರ್ಟ್ ಮೀಟರ್ ಗಳನ್ನು ಅಳವಡಿಸಲಾಗಿದೆ. ಈ ಮೀಟರ್‌ಗಳು ನೈಜ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ( real-time ) ನೀರಿನ ಬಳಕೆಯ ಡಾಟಾವನ್ನು ನಿಯಂತ್ರಣ ಕೇಂದ್ರಕ್ಕೆ ಕಳುಹಿಸುತ್ತವೆ. ಇದರಿಂದಾಗಿ, ಗ್ರಾಹಕರ ಮನೆಯಲ್ಲಿ ಸೋರಿಕೆ ಇದ್ದರೆ ಅಥವಾ ಅಸಹಜವಾಗಿ ಹೆಚ್ಚು ನೀರು ಬಳಕೆಯಾದರೆ ತಕ್ಷಣವೇ ಎಚ್ಚರಿಕೆ ರವಾನೆಯಾಗುತ್ತದೆ.

ಭೂಮಿಯಡಿಯ ಪೈಪ್‌ಗಳಲ್ಲಿ ನೀರು ಸೋರಿಕೆಯಾಗುವ ಶಬ್ದವನ್ನು ಗ್ರಹಿಸಿ, ನಿಖರವಾದ ಸ್ಥಳವನ್ನು ಪತ್ತೆ ಹಚ್ಚುವ ಅತ್ಯಾಧುನಿಕ ಸೆನ್ಸರ್‌ಗಳನ್ನು ಅಲ್ಲಿ ಬಳಸುತ್ತಾರೆ. ಸ್ಮಾರ್ಟ್ ಮೀಟರ್‌ ಗಳು ಮತ್ತು ಸೆನ್ಸರ್‌ಗಳಿಂದ ಬರುವ ಅಪಾರ ಪ್ರಮಾಣದ ಡಾಟಾವನ್ನು ವಿಶ್ಲೇಷಿಸಲು ವಿಶೇಷ ತಂತ್ರಾಂಶಗಳನ್ನು ( Software ) ಬಳಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಇದು ಸೋರಿಕೆಯ ಮಾದರಿಗಳನ್ನು ಗುರುತಿಸಲು ಮತ್ತು ಭವಿಷ್ಯದಲ್ಲಿ ಆಗಬಹುದಾದ ಸಮಸ್ಯೆ ಗಳನ್ನು ಊಹಿಸಲು ಸಹಾಯ ಮಾಡುತ್ತದೆ. ಇದರ ಪರಿಣಾಮವೇನು? ಈ ಕಟ್ಟುನಿಟ್ಟಿನ ನೀರಿನ ಆಡಿಟ್ ಮತ್ತು ನಿರ್ವಹಣಾ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯಿಂದಾಗಿ, ಇಸ್ರೇಲ್ ‘ಲೆಕ್ಕಕ್ಕೆ ಸಿಗದ ನೀರಿನ’ ( NRW ) ಪ್ರಮಾಣವನ್ನು ಜಗತ್ತಿನ ಅತ್ಯಂತ ಕಡಿಮೆ ಮಟ್ಟಕ್ಕೆ ಇಳಿಸಿದೆ. ಇಸ್ರೇಲ್‌ನ ನಗರಗಳಲ್ಲಿ ನೀರಿನ ನಷ್ಟದ ಪ್ರಮಾಣ ಕೇವಲ ಶೇ.7ರಿಂದ ಶೇ.10ರಷ್ಟು ಮಾತ್ರ. ಹೋಲಿಕೆ ಮಾಡುವುದಾದರೆ, ವಿಶ್ವದ ಅನೇಕ ದೊಡ್ಡ ನಗರಗಳಲ್ಲಿ ಈ ಪ್ರಮಾಣ ಶೇ.30 ರಿಂದ ಶೇ.50ವರೆಗೆ ಇರುತ್ತದೆ. ನಮ್ಮ ಬೆಂಗಳೂರಿನಂಥ ನಗರಗಳಲ್ಲಿ ಇದು ಸುಮಾರು ಶೇ.35ಕ್ಕಿಂತ ಹೆಚ್ಚಿದೆ ಎಂಬುದು ಗಮನಾರ್ಹ.

ಇಸ್ರೇಲ್‌ನಲ್ಲಿ ನೀರಿನ ಆಡಿಟ್ ಎಂಬುದು ಕೇವಲ ವಾರ್ಷಿಕ ವರದಿಯಲ್ಲ. ಅದು ಪ್ರತಿ ದಿನ, ಪ್ರತಿ ಗಂಟೆ ನಡೆಯುವ ಒಂದು ನಿರಂತರ, ತಂತ್ರಜ್ಞಾನ-ಚಾಲಿತ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯಾಗಿದ್ದು, ಅವರ ಜಲ ಸುರಕ್ಷತೆಯ ಬೆನ್ನೆಲುಬಾಗಿದೆ.

ಇಸ್ರೇಲ್ ಮತ್ತು ಬೆಕ್ಕು

ಇಸ್ರೇಲ್‌ನಲ್ಲಿ ನನ್ನ ಜತೆಗಿದ್ದ ನಮ್ಮ ‘ಪ್ರವಾಸಿ ಪ್ರಪಂಚ’ ಪತ್ರಿಕೆಯ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಾಹಕ ಸಂಪಾದಕರಾದ ನವೀನ್ ಸಾಗರ್, ‘ಏನ್ ಸರ್, ಇಸ್ರೇಲಿನಲ್ಲಿ ಎಲ್ಲಿ ನೋಡಿದರೂ ಬೆಕ್ಕು!’ ಎಂದು ಉದ್ಗಾರ ತೆಗೆದರು. ಬೆಕ್ಕನ್ನು ನೋಡಿದಾಗಲೆಲ್ಲ ಅವರು ಫೋಟೋ ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳುತ್ತಿದ್ದರು. ಬೆಕ್ಕುಗಳು ನಾಚಿಕೆ ಬಿಟ್ಟು ಪೋಸು ಕೊಡುತ್ತಿದ್ದವು, ಮನುಷ್ಯರ ಬಗ್ಗೆ ಅವುಗಳಿಗೆ ಸ್ವಲ್ಪ ಹೆದರಿಕೆ ಇರಲಿಲ್ಲ.

ಮೊದಲ ಬಾರಿಗೆ ನಾನು ಇಸ್ರೇಲಿಗೆ ಹೋದಾಗ ಬೆಕ್ಕುಗಳನ್ನು ಅಷ್ಟಾಗಿ ಗಮನಿಸಿರಲಿಲ್ಲ. ‘ಇಸ್ರೇಲಿನಲ್ಲಿ ಬೆಕ್ಕುಗಳನ್ನು ನೋಡಲಿಲ್ಲವಾ?’ ಎಂದು ಸ್ನೇಹಿತರೊಬ್ಬರು ಕೇಳಿದಾಗಲೇ, ನಾನು ಎರಡನೇ ಸಲದಿಂದ ಅವನ್ನು ಗಮನಿಸಲು ಆರಂಭಿಸಿದ್ದು. ಇಸ್ರೇಲ್ ದೇಶವು ಬೆಕ್ಕುಗಳಿಗೆ ಬಹಳ ಪ್ರಸಿದ್ಧ. ಅಲ್ಲಿನ ನಗರಗಳ ಬೀದಿಗಳಲ್ಲಿ, ಉದ್ಯಾನಗಳಲ್ಲಿ ಮತ್ತು ಬಹುತೇಕ ಪ್ರತಿಯೊಂದು ಮೂಲೆಯಲ್ಲೂ ಬೆಕ್ಕುಗಳನ್ನು ನೋಡುವುದು ಸಾಮಾನ್ಯ ದೃಶ್ಯ. ಇಸ್ರೇಲ್‌ನ ಜನಸಂಖ್ಯೆ ಸುಮಾರು 90 ಲಕ್ಷದ ಆಸುಪಾಸಿನಲ್ಲಿದ್ದರೆ, ಅಲ್ಲಿನ ಬೀದಿಬೆಕ್ಕುಗಳ ಸಂಖ್ಯೆ 20 ಲಕ್ಷಕ್ಕೂ ಅಧಿಕ. ಅಂದರೆ, ಪ್ರತಿ ನಾಲ್ಕು ಜನರಿಗೆ ಒಂದು ಬೆಕ್ಕು!

ಇಸ್ರೇಲ್‌ನಲ್ಲಿ ಬೆಕ್ಕುಗಳ ಸಂಖ್ಯೆ ಇಷ್ಟು ಹೆಚ್ಚಾಗಲು ಕಾರಣಗಳೇನು? ಇದರ ಹಿಂದೆ ಐತಿಹಾಸಿಕ, ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ ಮತ್ತು ಪರಿಸರದ ಕಾರಣಗಳಿವೆ. 1930 ಮತ್ತು 1940ರ ದಶಕದಲ್ಲಿ, ಬ್ರಿಟಿಷರ ಆಳ್ವಿಕೆಯ ಸಮಯದಲ್ಲಿ, ಪ್ಯಾಲೆಸ್ತೀನ್ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ ಇಲಿ ಮತ್ತು ಹೆಗ್ಗಣಗಳ ಹಾವಳಿ ವಿಪರೀತವಾಗಿತ್ತು. ಇದನ್ನು ನಿಯಂತ್ರಿಸಲು ಬ್ರಿಟಿಷರು ಈಜಿಪ್ಟ್‌ನಿಂದ ಸಾವಿರಾರು ಬೆಕ್ಕುಗಳನ್ನು ಹಡಗುಗಳಲ್ಲಿ ತಂದು ಬಿಟ್ಟರು. ಈ ಬೆಕ್ಕುಗಳು ಇಲಿಗಳ ಸಂಖ್ಯೆಯನ್ನು ಯಶಸ್ವಿಯಾಗಿ ನಿಯಂತ್ರಿಸಿದವು. ಆದರೆ ಅವುಗಳಿಗೆ ನೈಸರ್ಗಿಕ ಶತ್ರುಗಳು ಕಡಿಮೆ ಇದ್ದುದರಿಂದ ಮತ್ತು ಅನುಕೂಲಕರ ವಾತಾವರಣವಿದ್ದ ಕಾರಣ ಅವುಗಳ ಸಂತತಿ ವೇಗವಾಗಿ ಬೆಳೆಯಿತು.

ಇಂದು ಇಸ್ರೇಲ್‌ನಲ್ಲಿ ಕಾಣಸಿಗುವ ಬಹುತೇಕ ಬೆಕ್ಕುಗಳು ಅಂದಿನ ಬೆಕ್ಕುಗಳ ವಂಶಸ್ಥರೇ ಆಗಿವೆ. ಇಸ್ರೇಲ್‌ನ ಸಮಾಜದಲ್ಲಿ ಬೆಕ್ಕುಗಳ ಬಗ್ಗೆ ವಿಶೇಷ ಪ್ರೀತಿ ಮತ್ತು ಸಹಾನುಭೂತಿ ಇದೆ. ಬಹುತೇಕ ಜನರು ತಮ್ಮ ಮನೆಯ ಹೊರಗೆ ಬೀದಿಬೆಕ್ಕುಗಳಿಗಾಗಿ ಆಹಾರ ಮತ್ತು ನೀರನ್ನು ಇಡುತ್ತಾರೆ. ಇದನ್ನು ‘ಬೆಕ್ಕುಗಳಿಗೆ ಆಹಾರ ನೀಡುವ ಸಮುದಾಯ’ (Cat feeding community) ಎಂದೇ ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ.

ಅನೇಕ ಸ್ವಯಂಸೇವಕರು ಪ್ರತಿದಿನ ನಿರ್ದಿಷ್ಟ ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಬೆಕ್ಕುಗಳಿಗೆ ಆಹಾರವನ್ನು ತಲುಪಿಸುತ್ತಾರೆ. ಬೆಕ್ಕುಗಳು ಆಹಾರದ ನಿರೀಕ್ಷೆಯಲ್ಲಿ ಕಾದು ಕುಳಿತಿರುತ್ತವೆ. ಜನರು ಬೆಕ್ಕುಗಳನ್ನು ತಮ್ಮ ದೈನಂದಿನ ಜೀವನದ ಒಂದು ಭಾಗವಾಗಿ ಸ್ವೀಕರಿಸಿದ್ದಾರೆ.

ಅವುಗಳನ್ನು ಓಡಿಸುವುದು ಅಥವಾ ಹಿಂಸಿಸುವುದು ತೀರಾ ಅಪರೂಪ. ಬೆಕ್ಕುಗಳು ಕೂಡ ಮನುಷ್ಯರೊಂದಿಗೆ ಬೆರೆತು, ಭಯವಿಲ್ಲದೇ ಬದುಕುತ್ತವೆ. ಇಸ್ರೇಲ್‌ನ ಹವಾಮಾನವು ಬೆಕ್ಕುಗಳ ಜೀವನಕ್ಕೆ ಹೇಳಿ ಮಾಡಿಸಿದಂತಿದೆ. ಅಲ್ಲಿನ ಚಳಿಗಾಲವು ತೀರಾ ಕಠೋರವಲ್ಲ. ಇದರಿಂದಾಗಿ ಬೆಕ್ಕುಗಳು ವರ್ಷಪೂರ್ತಿ ಹೊರಗಡೆ ಆರಾಮವಾಗಿ ಬದುಕಬಲ್ಲವು. ಅಲ್ಲದೇ ಅವುಗಳ ಸಂತಾನೋತ್ಪತ್ತಿ ಪ್ರಮಾಣವೂ ಹೆಚ್ಚು.

ಬೆಕ್ಕುಗಳ ಸಂಖ್ಯೆ ಹೆಚ್ಚಿರುವುದರಿಂದ ಕೆಲವು ಸವಾಲುಗಳೂ ಇವೆ. ಅವುಗಳ ಸಂಖ್ಯೆಯನ್ನು ಮಾನವೀಯವಾಗಿ ನಿಯಂತ್ರಿಸಲು ಸರಕಾರ ಮತ್ತು ಪ್ರಾಣಿ ಕಲ್ಯಾಣ ಸಂಸ್ಥೆಗಳು TNR (Trap-Neuter-Return ) ಎಂಬ ಯೋಜನೆಯನ್ನು ವ್ಯಾಪಕವಾಗಿ ಜಾರಿಗೆ ತಂದಿವೆ. ಈ ಯೋಜನೆ ಹೇಗೆ ಕೆಲಸ ಮಾಡುತ್ತದೆ? Trap ಅಂದ್ರೆ ಹಿಡಿಯುವುದು. ಬೀದಿಬೆಕ್ಕುಗಳನ್ನು ಸುರಕ್ಷಿತವಾಗಿ ಬೋನಿನಲ್ಲಿ ಹಿಡಿಯಲಾಗುತ್ತದೆ. Neuter ಅಂದ್ರೆ ಸಂತಾನಶಕ್ತಿಹರಣ. ಪಶುವೈದ್ಯರು ಅವುಗಳಿಗೆ ಸಂತಾನಶಕ್ತಿಹರಣ ಶಸ್ತ್ರಚಿಕಿತ್ಸೆ ಮಾಡುತ್ತಾರೆ. ಇದರಿಂದ ಅವು ಮತ್ತೆ ಮರಿ ಹಾಕುವುದಿಲ್ಲ. Return ಅಂದ್ರೆ ಮರಳಿ ಬಿಡುವುದು. ಶಸ್ತ್ರಚಿಕಿತ್ಸೆಯ ನಂತರ ಚೇತರಿಸಿಕೊಂಡ ಬೆಕ್ಕುಗಳನ್ನು ಎಲ್ಲಿಂದ ಹಿಡಿಯಲಾಗಿತ್ತೋ ಅದೇ ಸ್ಥಳಕ್ಕೆ ಮರಳಿ ಬಿಡಲಾಗುತ್ತದೆ. ಈ ವಿಧಾನದಿಂದ ಬೆಕ್ಕುಗಳ ಸಂತತಿ ಸ್ಥಿರಗೊಳ್ಳುತ್ತಿದೆ ಮತ್ತು ಅವು ತಮ್ಮ ಉಳಿದ ಜೀವನವನ್ನು ಆರೋಗ್ಯದಿಂದ ಕಳೆಯಲು ಸಾಧ್ಯವಾಗುತ್ತಿದೆ.

ಸಂಕ್ಷಿಪ್ತವಾಗಿ ಹೇಳುವುದಾದರೆ, ಇಸ್ರೇಲ್‌ನಲ್ಲಿರುವ ಬೆಕ್ಕುಗಳ ಈ ಬೃಹತ್ ಸಂಖ್ಯೆಯು ಕೇವಲ ಒಂದು ಸಾಮಾನ್ಯ ಬೆಳವಣಿಗೆಯಲ್ಲ. ಅದು ಇತಿಹಾಸ, ಜನರ ಕಾರುಣ್ಯ ಮತ್ತು ಅಲ್ಲಿನ ಪರಿಸರದ ಒಂದು ಸುಂದರ ಮಿಶ್ರಣದ ಫಲಿತಾಂಶವಾಗಿದೆ.

ನೀರಿನ ಮರುಬಳಕೆ

ಇಸ್ರೇಲ್ ನೀರಿನ ಕೊರತೆಯನ್ನು ನಿಭಾಯಿಸುವಲ್ಲಿ ವಿಶ್ವದ ಮುಂಚೂಣಿಯಲ್ಲಿದ್ದು, ತನ್ನ ಕಲುಷಿತ ನೀರಿನ ಸುಮಾರು ಶೇ. 85-90ರಷ್ಟನ್ನು ಮರುಬಳಕೆ ಮಾಡುತ್ತದೆ. ಇದು ಜಗತ್ತಿನ ಅತಿ ಹೆಚ್ಚು. ಈ ಸಾಧನೆಯ ಹಿಂದೆ ದಶಕಗಳ ಯೋಜನೆ, ನವೀನ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನಗಳು, ಕಠಿಣ ನೀತಿಗಳು ಮತ್ತು ಸರಕಾರಿ ಹೂಡಿಕೆಗಳು ಕೆಲಸ ಮಾಡುತ್ತಿವೆ.

ಇಸ್ರೇಲ್ ಒಂದು ಶುಷ್ಕ ಪ್ರದೇಶವಾಗಿದ್ದು, ನೀರಿನ ಕೊರತೆಯು ದೇಶದ ಸ್ಥಾಪನೆಯಿಂದಲೂ ಒಂದು ಪ್ರಮುಖ ಸವಾಲಾಗಿದೆ. 1950ರ ದಶಕದಿಂದಲೂ ನೀರಿನ ಮರುಬಳಕೆಯನ್ನು ಆರಂಭಿಸಿದ ಇಸ್ರೇಲ್, 1960ರಲ್ಲಿ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ನೀರಿನ ನಿರ್ವಹಣಾ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸಿತು. 2000ದ ದಶಕದಲ್ಲಿ ತೀವ್ರ ಬರಗಾಲದಿಂದಾಗಿ ಮರುಬಳಕೆಯನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸಲು ಹೂಡಿಕೆ ಮಾಡಲಾಯಿತು. ‌

ಇಂದು, ದೇಶದ ನೀರಿನ ಒಟ್ಟು ಪೂರೈಕೆಯಲ್ಲಿ ಶೇ.90ರಷ್ಟು ಮರುಬಳಕೆಯ ನೀರಿನಿಂದ ಬರುತ್ತದೆ. 2024ರಲ್ಲಿ, ವಿಶ್ವ ಪರಿಸರ ಕಾರ್ಯಕ್ಷಮತೆ ಸೂಚ್ಯಂಕ (EPI) ಪ್ರಕಾರ, ಇಸ್ರೇಲ್‌ನ ಕಲುಷಿತ ನೀರಿನ ಮರುಬಳಕೆ ದರ ಶೇ.92.3 ಆಗಿದೆ. ಇದು ಜಗತ್ತಿನ ಅತಿ ಹೆಚ್ಚು. ಇಸ್ರೇಲ್‌ನಲ್ಲಿ 67ಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚು ದೊಡ್ಡ ಕಲುಷಿತ ನೀರು ಶುದ್ಧೀಕರಣಾ ಘಟಕಗಳಿವೆ. ಆ ಪೈಕಿ 10 ಬೃಹತ್ ಪ್ರಮಾಣದ ಘಟಕಗಳಾಗಿದ್ದು, ದೇಶದ ಶೇ.56ರಷ್ಟು ಕಲುಷಿತ ನೀರನ್ನು ನಿರ್ವಹಿಸುತ್ತವೆ.

ಪ್ರಮುಖ ಘಟಕವಾದ ಶಫ್ಡಾನ್ ( Shafdan ) ದಿನಕ್ಕೆ 97 ದಶಲಕ್ಷ ಗ್ಯಾಲನ್ ನೀರನ್ನು ಶುದ್ಧೀಕರಿಸುತ್ತದೆ. ಶುದ್ಧೀಕರಿಸಿದ ನೀರನ್ನು ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಪೈಪ್‌ಲೈನ್ ಮೂಲಕ ನೆಗೆವ್ ಮರುಭೂಮಿಯ ಶೇ. 60ರಷ್ಟು ಕೃಷಿಗೆ ಬಳಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಹೆಚ್ಚುವರಿಯಾಗಿ, ಇಸ್ರೇಲ್ ನೀರಿನ ಡಿಸ್ಯಾಲಿನೇಷನ್ (ಸಮುದ್ರ ನೀರನ್ನು ಸಿಹಿನೀರಾಗಿ ಪರಿವರ್ತಿಸುವುದು) ನಲ್ಲೂ ಮುಂದಿದ್ದು, ಶೇ.75ರಷ್ಟು ಕುಡಿಯುವ ನೀರನ್ನು ಸಮುದ್ರದಿಂದ ಪಡೆಯುತ್ತದೆ.

ಡ್ರಿಪ್ ಇರಿಗೇಷನ್ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನ (ಹನಿ ನೀರಾವರಿ) ನೀರನ್ನು ಉಳಿಸುವಲ್ಲಿ ಪ್ರಮುಖ ಪಾತ್ರ ವಹಿಸಿದೆ. ಇಸ್ರೇಲ್‌ನ ನೀರಿನ ನಿರ್ವಹಣಾ ಪ್ರಾಧಿಕಾರ ( Israel Water Authority ) ಎಲ್ಲ ನೀರನ್ನು ಸರಕಾರಿ ಸ್ವತ್ತು ಎಂದು ಪರಿಗಣಿಸಿ ನಿಯಂತ್ರಿಸುತ್ತದೆ. 2010ರ ನಿಯಮಗಳು ಮರುಬಳಕೆ ನೀರಿನಲ್ಲಿ ಉಪ್ಪು ಮತ್ತು ವಿಷಕಾರಿ ಲೋಹಗಳ ಮಟ್ಟವನ್ನು ನಿಯಂತ್ರಿಸುತ್ತವೆ. ಸರಕಾರ 2000ರ ನಂತರ 750 ದಶಲಕ್ಷ ಡಾಲರ್ ಹೂಡಿಕೆ ಮಾಡಿ 37 ಶತಕೋಟಿ ಗ್ಯಾಲನ್ ಹೆಚ್ಚುವರಿ ನೀರನ್ನು ಸೃಷ್ಟಿಸಿದೆ. ರೈತರು ಮರುಬಳಕೆ ನೀರನ್ನು ಬಳಸುವಂತೆ ಪ್ರೋತ್ಸಾಹಿಸಲಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ನೀರಿನ ಬೆಲೆಯನ್ನು ನಿರ್ಧರಿಸಿ ದುರ್ಬಳಕೆಯನ್ನು ತಡೆಯಲಾಗಿದೆ.

ಮರುಬಳಕೆ ನೀರಿನ ಶೇ.90ರಷ್ಟನ್ನು ಕೃಷಿ ನೀರಾವರಿಗೆ, ಶೇ.10ರಷ್ಟು ಪರಿಸರಕ್ಕೆ (ನದಿ ಹರಿವು ಹೆಚ್ಚಿಸುವುದು) ಬಳಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಇದು ಆರ್ಥಿಕ ಬೆಳವಣಿಗೆಗೆ ಸಹಾಯಕವಾಗಿದ್ದು, ಬರಗಾಲದ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಕೃಷಿಯನ್ನು ಉಳಿಸಿದೆ. ಜಾಗತಿಕವಾಗಿ ಹೋಲಿಸಿದರೆ, ಇಸ್ರೇಲ್‌ನ ದರ ಶೇ.87-92 ಆಗಿದ್ದರೆ, ಅಮೆರಿಕದಲ್ಲಿ ಕೇವಲ ಶೇ.4-10, ಸ್ಪೇನ್‌ನಲ್ಲಿ ಶೇ.25 ಮಾತ್ರ. ಇಸ್ರೇಲ್ ನ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನವನ್ನು ಭಾರತ, ಆಫ್ರಿಕಾ ಮತ್ತು ಕ್ಯಾಲಿಫೋರ್ನಿಯಾ ಸೇರಿದಂತೆ ಇತರ ದೇಶಗಳು ಅಳವಡಿಸಿಕೊಂಡಿವೆ.

ಭವಿಷ್ಯದಲ್ಲಿ ನೂರಕ್ಕೆ ನೂರು ಮರುಬಳಕೆಯ ಗುರಿ ಹೊಂದಿರುವ ಇಸ್ರೇಲ್, ನೀರಿನ ಬಳಕೆ ವಿಷಯದಲ್ಲಿ ಸ್ವಾವಲಂಬನೆ‌ ಸಾಧಿಸಿ ಜಗತ್ತಿಗೆ ಮಾದರಿಯಾಗಿದೆ. ತನ್ನ ಭೂಭಾಗದ ಶೇ.60ರಷ್ಟು ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ ಮರುಭೂಮಿಯನ್ನು ಹೊಂದಿದ, ಒಂದೇ ಒಂದು ನದಿ, ಜಲಪಾತ, ಕೊಳ್ಳ, ಝರಿ ಇಲ್ಲದ ಇಸ್ರೇಲ್, ನೀರಿನ ನಿರ್ವಹಣೆ ಬಗ್ಗೆ ಮಾತಾಡಲಾರಂಭಿಸಿದರೆ, ಇಡೀ ಜಗತ್ತೇ‌ ಧ್ಯಾನಾಸಕ್ತಿಯಿಂದ ಕೇಳುತ್ತದೆ.

ಇಲ್ಲಿ ಬಳುಕುವ ಮಾಡೆಲ್‌ಗಳಿಲ್ಲ

ಮೊನ್ನೆ ನಾನು ಇಸ್ರೇಲಿನಲ್ಲಿ ಶಾಪಿಂಗ್ ಏರಿಯಾದಲ್ಲಿ ನಡೆದು ಹೋಗುವಾಗ, ತುಸು ದಪ್ಪವಾಗಿರುವ ರೂಪದರ್ಶಿಯೊಬ್ಬಳ ಫೋಟೋವನ್ನು ನೋಡಿ ನಮ್ಮ ಗೈಡ್‌ಗೆ, ‘ನಿಮ್ಮ ದೇಶದ ಮಾಡೆಲ್ (ರೂಪದರ್ಶಿ) ಗಳು ಇಷ್ಟೇಕೆ ದಪ್ಪ?’ ಎಂದು ಕೇಳಿದೆ. ಅದಕ್ಕೆ ಆತ ನೀಡಿದ ಉತ್ತರ ಕೇಳಿ ಆಶ್ಚರ್ಯವಾಯಿತು. ಗೊತ್ತಿರಲಿ, ಜಗತ್ತಿನಲ್ಲಿ ಮೊದಲ ಬಾರಿಗೆ, ತನ್ನ ಜಾಹೀರಾತುಗಳಲ್ಲಿ ಅತಿ ಕಡಿಮೆ ತೂಕದ ಮಾಡೆಲ್‌ಗಳ ಬಳಕೆಯನ್ನು ನಿಷೇಧಿಸಿದ ಮೊದಲ ದೇಶವೆಂದರೆ ಇಸ್ರೇಲ್. ‌

2012ರಲ್ಲಿಯೇ ಈ ಕಾನೂನು ಇಸ್ರೇಲ್‌ನಲ್ಲಿ ಜಾರಿಗೆ ಬಂದಿತು. ಈ ಕಾನೂನಿನ ಮುಖ್ಯ ಉದ್ದೇಶ- ಯುವಪೀಳಿಗೆಯಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚುತ್ತಿರುವ ಅನೋರೆಕ್ಸಿಯಾ (anorexia) ಮತ್ತು ಇತರ ಆಹಾರ-ಸಂಬಂಧಿ ಕಾಯಿಲೆಗಳನ್ನು ತಡೆಯುವುದು. ಮಾಧ್ಯಮಗಳಲ್ಲಿ ಮತ್ತು ಜಾಹೀರಾತುಗಳಲ್ಲಿ ಅತಿಯಾದ ತೆಳ್ಳಗಿನ ಮಾಡೆಲ್‌ಗಳನ್ನು ನೋಡಿ, ಯುವತಿಯರು ಅವರಿವರನ್ನು ಅನುಕರಿಸಲು ಪ್ರಯತ್ನಿಸಿ ಅನಾರೋಗ್ಯಕ್ಕೆ ಒಳಗಾಗುವುದನ್ನು ತಪ್ಪಿಸುವುದು. ಈ ಕಾನೂನು, ಉಪವಾಸ ಬಿದ್ದು ದೇಹವನ್ನು ದಂಡಿಸಿ ತೆಳ್ಳಗಾಗುವ ಅಪಾಯಕಾರಿ (ದೇಹದ) ಪರಿಕಲ್ಪನೆಯನ್ನು ನಿಯಂತ್ರಿಸುವ ಗುರಿಯನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ.

ಈ ಕಾನೂನಿನ ಪ್ರಕಾರ, ಜಾಹೀರಾತುಗಳಲ್ಲಿ ಕಾಣುವ ಮಾಡೆಲ್‌ಗಳು ಕನಿಷ್ಠ 18.5 ಬಿಎಂಐ ( Body Mass Index ) ಹೊಂದಿರಬೇಕು. ಬಿಎಂಐ ಎಂದರೆ ಎತ್ತರಕ್ಕೆ ತಕ್ಕಂತೆ ದೇಹದ ತೂಕವನ್ನು ಅಳೆಯುವ ಒಂದು ಮಾನದಂಡ. ಯಾವುದೇ ಮಾಡೆಲ್‌ನ ಬಿಎಂಐ 18.5ಕ್ಕಿಂತ ಕಡಿಮೆ ಇದ್ದರೆ, ಅವರನ್ನು ಜಾಹೀರಾತುಗಳಲ್ಲಿ ಬಳಸುವಂತಿಲ್ಲ. ಮಾಡೆಲ್ ತಾನು ಕೆಲಸ ಮಾಡುವ ಪ್ರತಿ ಫೋಟೋಶೂಟ್‌ನಲ್ಲಿ ವೈದ್ಯಕೀಯ ಪ್ರಮಾಣಪತ್ರವನ್ನು ತೋರಿಸಬೇಕು.

ಆ ಪ್ರಮಾಣಪತ್ರವನ್ನು ಕಳೆದ ಮೂರು ತಿಂಗಳೊಳಗೆ ಪಡೆದಿರಬೇಕು ಮತ್ತು ಅದರ ಪ್ರಕಾರ ಅವರ ಬಿಎಂಐ 18.5 ಅಥವಾ ಅದಕ್ಕಿಂತ ಹೆಚ್ಚಿರಬೇಕು. ಒಂದು ವೇಳೆ ಜಾಹೀರಾತು ಫೋಟೋಗಳಲ್ಲಿ ಮಾಡೆಲ್ ಗಳನ್ನು ಡಿಜಿಟಲ್ ಆಗಿ (ಉದಾಹರಣೆಗೆ, ಫೋಟೋಶಾಪ್ ಬಳಸಿ) ಹೆಚ್ಚು ತೆಳ್ಳಗೆ ಕಾಣುವಂತೆ ಬದಲಾಯಿಸಿದ್ದರೆ, ಅದನ್ನು ಜಾಹೀರಾತಿನಲ್ಲಿ ಸ್ಪಷ್ಟವಾಗಿ ನಮೂದಿಸಬೇಕು. ಈ ನಿಯಮವು ಪಾರದರ್ಶಕತೆಯನ್ನು ಖಚಿತಪಡಿಸುವುದರ ಜತೆಗೆ, ಮಾಧ್ಯಮದಲ್ಲಿ ಕಾಣಿಸುವ ಚಿತ್ರಗಳು ವಾಸ್ತವಕ್ಕೆ ಹತ್ತಿರವಾಗಿಲ್ಲ ಎಂಬುದನ್ನು ಜನರಿಗೆ ತಿಳಿಸಬೇಕು.

ಈ ಕಾನೂನು ಇಸ್ರೇಲ್‌ನ ಮಾಡೆಲಿಂಗ್ ಏಜೆನ್ಸಿಗಳು ಮತ್ತು ಜಾಹೀರಾತು ಉದ್ಯಮದ ಮೇಲೆ ಗಮನಾರ್ಹ ಪರಿಣಾಮ ಬೀರಿದೆಯಂತೆ. ಹಲವು ಮಾಡೆಲಿಂಗ್ ಏಜೆಂಟ್‌ಗಳು ಮತ್ತು ಆರೋಗ್ಯ ತಜ್ಞರು ಈ ಕಾನೂನನ್ನು ಬೆಂಬಲಿಸಿದ್ದಾರೆ. ಇಂಥ ಕಾನೂನನ್ನು ಜಾರಿಗೆ ತಂದಿರುವ ಇಸ್ರೇಲ್, ಇಡೀ ಪ್ರಪಂಚಕ್ಕೆ ಒಂದು ಸಂದೇಶ ನೀಡಿದೆ.

ಸ್ಪೇನ್, ಇಟಲಿ, - ಮತ್ತು ಇತರ‌ ಕೆಲವು ದೇಶಗಳು ಸಹ ಈ ನಿಟ್ಟಿನಲ್ಲಿ ಕೆಲವು ಕ್ರಮಗಳನ್ನು ತೆಗೆದುಕೊಂಡಿವೆಯಂತೆ. ಆದರೆ ಈ ನಿಟ್ಟಿನಲ್ಲಿ ಮೊದಲು ಯೋಚಿಸಿದ್ದು ಇಸ್ರೇಲ್. ಈ ಕ್ರಮವು ಆರೋಗ್ಯ ಕರ ದೇಹದ ಚಿತ್ರಣವನ್ನು ಉತ್ತೇಜಿಸುವ ಮತ್ತು ಮಾಧ್ಯಮದ ಪ್ರಭಾವದಿಂದ‌ ಉಂಟಾಗುವ ಆಹಾರದ ಕಾಯಿಲೆಗಳನ್ನು ಕಡಿಮೆ ಮಾಡುವ ನಿಟ್ಟಿನಲ್ಲಿ ಮಹತ್ವದ ಹೆಜ್ಜೆಯಾಗಿದೆ. ಇಸ್ರೇಲಿನಲ್ಲಿ ಬಳಕುವ ರೂಪದರ್ಶಿಗಳು ಅನಾರೋಗ್ಯದ ಸಂಕೇತ. ಒಂದರ್ಥದಲ್ಲಿ ಅಲ್ಲಿನ ಮಾಡೆಲ್‌ಗಳು ಇತರರಿಗೆ ರೋಲ್ ಮಾಡೆಲ್‌ಗಳಾಗಿದ್ದಾರೆ!