ವಿಮಾನದ ಬಾಗಿಲುಗಳು ಕೇವಲ ವಿಮಾನದೊಳಗೆ ಪ್ರವೇಶಿಸಲು ಮತ್ತು ಹೊರ ಬರಲು ಇರುವ ದಾರಿಗಳಲ್ಲ, ಅವು ವಿಮಾನಯಾನ ಸುರಕ್ಷತೆ, ವಿಮಾನದ ರಚನಾತ್ಮಕ ಸಮಗ್ರತೆ ಮತ್ತು ವಿಮಾನದ ಕಾರ್ಯಾಚರಣೆಯ ದಕ್ಷತೆಯಲ್ಲಿ ನಿರ್ಣಾಯಕ ಪಾತ್ರವಹಿಸುತ್ತವೆ. ವಿಮಾನದ ಬಾಗಿಲುಗಳ ವಿನ್ಯಾಸವು ಕೇವಲ ಪ್ರಯಾಣಿಕರು ಒಳಬರುವುದು- ಹೊರ ಹೋಗುವುದನ್ನು ಗಮನದಲ್ಲಿರಿಕೊಂಡು ಮಾಡಿದ್ದಲ್ಲ. ಅದಕ್ಕಿಂತ ಹೆಚ್ಚಾಗಿದೆ. ಇದು ವಿಮಾನಯಾನ ಎಂಜಿನಿಯರಿಂಗ್‌ನ ಅತ್ಯಂತ ಸಂಕೀರ್ಣ ಮತ್ತು ನಿರ್ಣಾಯಕ ಅಂಶಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದಾಗಿದೆ. ವಿಮಾನಗಳು ಹಾರುವ ಅತ್ಯಂತ ಎತ್ತರದಲ್ಲಿ, ಹೊರಗಿನ ವಾತಾವರಣದ ಒತ್ತಡ ಮತ್ತು ಆಮ್ಲಜನಕದ ಮಟ್ಟವು ಮಾನವನ ಜೀವನಕ್ಕೆ ಮಾರಕವಾಗಿರುತ್ತದೆ.

ಈ ಸಮಸ್ಯೆಯನ್ನು ನಿಭಾಯಿಸಲು, ವಿಮಾನದ ಕ್ಯಾಬಿನ್ನೊಳಗಿನ ಗಾಳಿಯ ಒತ್ತಡವನ್ನು ಭೂಮಿಯ ಮೇಲಿನ ಒತ್ತಡಕ್ಕೆ ಹೋಲುವಂತೆ ಕೃತಕವಾಗಿ ಹೆಚ್ಚಿಸಬೇಕು ಮತ್ತು ಈ ನಿರ್ವಹಣೆಯಲ್ಲಿ ಬಾಗಿಲುಗಳ ವಿನ್ಯಾಸವು ಪ್ರಮುಖ ಪಾತ್ರವಹಿಸುತ್ತದೆ. ಸಮುದ್ರ ಮಟ್ಟದಿಂದ ಹತ್ತು ಸಾವಿಚಾರ ಅಡಿಗಳಿಗಿಂತ (ಸುಮಾರು ಮೂರು ಸಾವಿರ ಮೀ) ಹೆಚ್ಚು ಎತ್ತರದಲ್ಲಿ, ಮಾನವ ದೇಹವು ವಾತಾವರಣದ ಒತ್ತಡ ಹಾಗೂ ಆಮ್ಲಜನಕದ ಕೊರತೆಯಿಂದಾಗಿ ಕಡಿಮೆಯಾಗುವುದರಿಂದ ತೊಂದರೆಗೊಳಗಾಗುತ್ತದೆ.

ಇದನ್ನೂ ಓದಿ: ವಿಮಾನದ ತೂಕ ಅಳೆಯುವುದು

ವಾಣಿಜ್ಯ ವಿಮಾನಗಳು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ 30000 ರಿಂದ 45000 ಅಡಿಗಳ ಎತ್ತರದಲ್ಲಿ ಹಾರುತ್ತವೆ. ಈ ಎತ್ತರದಲ್ಲಿ, ಹೊರಗಿನ ಗಾಳಿಯ ಒತ್ತಡವು ಕ್ಯಾಬಿನ್ನೊಳಗಿನ ಒತ್ತಡಕ್ಕಿಂತ ಸುಮಾರು ನಾಲ್ಕರಿಂದ ಆರು ಪಟ್ಟು ಕಡಿಮೆ ಇರುತ್ತದೆ. ಪ್ರಯಾಣಿಕರು ಮತ್ತು ಸಿಬ್ಬಂದಿಗೆ ಆರಾಮದಾಯಕ ಮತ್ತು ಸುರಕ್ಷಿತವಾದ ಉಸಿರಾಟದ ವಾತಾವರಣವನ್ನು ಒದಗಿಸುವುದು.

ಹೊರಗಿನ ಮತ್ತು ಒಳಗಿನ ಒತ್ತಡದ ನಡುವಿನ ವ್ಯತ್ಯಾಸವನ್ನು ನಿಭಾಯಿಸುವ ಸಾಮರ್ಥ್ಯವನ್ನು ವಿಮಾನದ ರಚನೆಗೆ ನೀಡುವುದು. ಈ ಒತ್ತಡದ ವ್ಯತ್ಯಾಸದಿಂದಾಗಿ, ವಿಮಾನದ ಬಾಗಿಲುಗಳು ಹೊರಗಿನ ಒತ್ತಡದ ಶಕ್ತಿ ಮತ್ತು ಕ್ಯಾಬಿನ್ನೊಳಗಿನ ಒತ್ತಡದ ಶಕ್ತಿಯೆರಡನ್ನೂ ನಿರ್ವಹಿಸಲು ವಿನ್ಯಾಸಗೊಳಿಸಬೇಕು.

ಹೆಚ್ಚಿನ ಆಧುನಿಕ ವಿಮಾನಗಳಲ್ಲಿ, ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಪ್ರಯಾಣಿಕರ ಪ್ರವೇಶಕ್ಕಾಗಿ, ಪ್ಲಗ್ ಡೋರ್ ವಿನ್ಯಾಸವನ್ನು ಬಳಸಲಾಗುತ್ತದೆ . ಇದು ಒತ್ತಡ ನಿರ್ವಹಣೆಗೆ ಅತ್ಯಂತ ಸುರಕ್ಷಿತ ಮತ್ತು ಪ್ರಬಲ ಪರಿಹಾರವಾಗಿದೆ. ಪ್ಲಗ್ ಡೋರ್ ವಿನ್ಯಾಸವು ಬಾಗಿಲು ವಿಮಾನದ ಫ್ರೇಮ್‌ ಗಿಂತ ಸ್ವಲ್ಪ ದೊಡ್ಡದಾಗಿರುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಒಳಗಿನಿಂದ ಮುಚ್ಚಿದಾಗ, ಅದು ಕ್ಯಾಬಿನ್ನ ಫ್ರೇಮ್‌ಗೆ ಸರಿಯಾಗಿ ಅಳವಡಿಸುತ್ತದೆ.

aircraft doors1

ವಿಮಾನವು ಹಾರಾಟದ ಎತ್ತರಕ್ಕೆ ಏರಿದಾಗ ಮತ್ತು ಕ್ಯಾಬಿನ್ ಒತ್ತಡ ಹೆಚ್ಚಾದಾಗ, ಈ ಒತ್ತಡವು ಬಾಗಿಲನ್ನು ಹೊರಗೆ ತಳ್ಳುವ ಬದಲು, ಅದನ್ನು ಫ್ರೇಮ್‌ಗೆ ಇನ್ನೂ ಬಿಗಿಯಾಗಿ ಮತ್ತು ದೃಢವಾಗಿ ತಳ್ಳುತ್ತದೆ. ಇದರರ್ಥ ಒತ್ತಡದಲ್ಲಿರುವಾಗ, ಮಾನವ ಹಸ್ತಕ್ಷೇಪವಿಲ್ಲದೇ ಬಾಗಿಲು ಸ್ವತಃ ಲಾಕ್ ಆಗಿರುತ್ತದೆ. ಬಾಗಿಲನ್ನು ತೆರೆಯಲು, ಕ್ಯಾಬಿನ್ನೊಳಗಿನ ಮತ್ತು ಹೊರಗಿನ ಒತ್ತಡವು ಬಹುತೇಕ ಸಮನಾಗಿರಬೇಕು.

ಬಾಗಿಲಿನ ಅಂಚುಗಳ ಸುತ್ತಲೂ ಇರುವ ದಪ್ಪವಾದ ರಬ್ಬರ್ ಅಥವಾ ಸಿಲಿಕೋನ್ ಸೀಲ್‌ ಗಳು(Seals) ನಿರ್ಣಾಯಕ ಪಾತ್ರ ವಹಿಸುತ್ತವೆ. ಒತ್ತಡದ ಕಾರಣದಿಂದಾಗಿ ಬಾಗಿಲು ಫ್ರೇಮ್‌ಗೆ ಬಿಗಿಯಾಗಿ ಒತ್ತಿದಾಗ, ಈ ಸೀಲ್‌ಗಳು ವಾಯುಪ್ರವೇಶವಿಲ್ಲದ (Airtight) ಬಂಧವನ್ನು ಸೃಷ್ಟಿಸುತ್ತವೆ, ಕ್ಯಾಬಿನ್ ಗಾಳಿಯು ಹೊರಗೆ ಸೋರಿಕೆಯಾಗದಂತೆ ತಡೆಯುತ್ತವೆ.

ಪ್ಲಗ್ ಡೋರ್ ತತ್ವಕ್ಕೆ ಪೂರಕವಾಗಿ, ವಿಮಾನದ ಬಾಗಿಲುಗಳು ಯಾಂತ್ರಿಕ ಮತ್ತು ಎಲೆಕ್ಟ್ರಾ ನಿಕ್ ಸುರಕ್ಷತಾ ಬೀಗಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿರುತ್ತವೆ. ವಿಮಾನವು ನೆಲದ ಮೇಲೆ ಇಲ್ಲದಿದ್ದರೆ (ಉದಾಹರಣೆಗೆ, ವೇಗ ನಿರ್ದಿಷ್ಟ ಮಿತಿಯನ್ನು ಮೀರಿದಾಗ) ಅಥವಾ ಕ್ಯಾಬಿನ್ನೊಳಗಿನ ಒತ್ತಡವು ಸುರಕ್ಷಿತ ಮಟ್ಟವನ್ನು ಮೀರಿದಾಗ, ಈ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯು ಬಾಗಿಲಿನ ಹ್ಯಾಂಡಲ್ ಅನ್ನು ಸಂಪೂರ್ಣವಾಗಿ ತಿರುಗಿಸಲು ಮತ್ತು ಬಾಗಿಲನ್ನು ತೆರೆಯಲು ಅವಕಾಶ ನೀಡುವುದಿಲ್ಲ.

ಇದು ಹಾರಾಟದ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಆಕಸ್ಮಿಕವಾಗಿ ಬಾಗಿಲು ತೆರೆಯುವುದನ್ನು ಖಚಿತವಾಗಿ ತಡೆಯುತ್ತದೆ. ತುರ್ತು ನಿರ್ಗಮನ ಬಾಗಿಲುಗಳು (Emergency Exit Doors) ಸಹ ಒತ್ತಡದ ವಿನ್ಯಾಸ ವನ್ನು ಬಳಸುತ್ತವೆ. ಆದರೆ ಅವು ತುರ್ತು ಪರಿಸ್ಥಿತಿಯಲ್ಲಿ ತ್ವರಿತವಾಗಿ ತೆರೆಯುವ ಸಾಮರ್ಥ್ಯವನ್ನು ಸಹ ಹೊಂದಿರಬೇಕು. ಈ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯನ್ನೂ ಬಾಗಿಲುಗಳು ಹೊಂದಿರುತ್ತವೆ.