ಆಟಕ್ಕಾಗಿಯೇ ತಿರುಗಾಟ ಮಾಡುವ ಕ್ರೀಡಾ ಪ್ರವಾಸವಿದು...!

- ವಿಜೇತ್‌ ಕುಮಾರ್‌ ಡಿ.ಎನ್‌

ಇಂದು ಕ್ರೀಡೆ ಅಂದ್ರೆ ಕೇವಲ ಆಟವಲ್ಲ, ಅದು ಆರ್ಥಿಕತೆ, ಸಂಸ್ಕೃತಿ, ಪ್ರವಾಸ ಮತ್ತು ಜನರ ಸಂವೇದನೆಗಳ ಸೇತುವೆ. ಇತ್ತೀಚಿನ ವರ್ಷಗಳಲ್ಲಿ “ಸ್ಪೋರ್ಟ್ಸ್‌ ಟೂರಿಸಂ” ಎಂಬ ಹೊಸ ಪ್ರವೃತ್ತಿ ವಿಶ್ವದಾದ್ಯಂತ ವೇಗವಾಗಿ ಬೆಳೆಯುತ್ತಿದೆ. ಅಂದರೆ, ಕ್ರೀಡಾ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮವನ್ನು ನೋಡುವುದಕ್ಕಾಗಲೀ, ಅದರ ಭಾಗವಾಗುವುದಕ್ಕಾಗಲೀ ಪ್ರಯಾಣ ಮಾಡುವ ಪ್ರವಾಸಿಗರು ದಿನದಿಂದ ದಿನಕ್ಕೆ ಹೆಚ್ಚುತ್ತಲೇಇದ್ದಾರೆ.

ವಿಶ್ವ ಮಟ್ಟದಲ್ಲಿ ಸ್ಪೋರ್ಟ್ಸ್‌ ಟೂರಿಸಂ ಈಗ ಬಿಲಿಯನ್‌ ಡಾಲರ್‌ ಉದ್ಯಮವಾಗಿ ರೂಪಾಂತರಗೊಂಡಿದೆ. ಒಲಿಂಪಿಕ್ಸ್‌, ಫುಟ್ಬಾಲ್‌ ವರ್ಲ್ಡ್‌ಕಪ್‌, ಕ್ರಿಕೆಟ್‌ ವರ್ಲ್ಡ್‌ಕಪ್‌, ಫಾರ್ಮುಲಾ 1 ರೇಸ್‌, ವಿಂಬಲ್ಡನ್‌ ಮುಂತಾದ ಕ್ರೀಡಾಕೂಟಗಳು ನಡೆದಾಗ ಸಹಸ್ರಾರು ಪ್ರವಾಸಿಗರು ಆ ದೇಶಗಳಿಗೆ ತೆರಳಿ ವಾಸ್ತವ್ಯ ಹೂಡಿ, ಖರೀದಿ ಮಾಡಿ ಮತ್ತು ಸ್ಥಳೀಯ ಸಂಸ್ಕೃತಿಯನ್ನು ಅನುಭವಿಸುತ್ತಾರೆ.

ಉದಾಹರಣೆಗೆ, 2022ರಲ್ಲಿ ಕತಾರ್‌ನಲ್ಲಿ ನಡೆದ ಫಿಫಾ ವಿಶ್ವ ಕಪ್‌ ಫುಟ್‌ಬಾಲ್ ಟೂರ್ನಿಯ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಸುಮಾರು 1.5 ಮಿಲಿಯನ್‌ ಪ್ರವಾಸಿಗರು ಅಲ್ಲಿ ಸೇರಿದ್ದರು. ಇನ್ನು ಟೋಕಿಯೋ ಒಲಿಂಪಿಕ್ಸ್‌ (2021) ಕ್ರೀಡಾಕೂಟಕ್ಕೆ 'ಕೊರೊನಾ' ಸಂಕಷ್ಟದ ಸಮಯದಲ್ಲೂ ಲಕ್ಷಾಂತರ ಜನರು ಕ್ರೀಡಾ ಉತ್ಸಾಹಿಗಳಾಗಿ ಜಪಾನ್‌ ಕಡೆ ತಿರುಗಿದರು. 2022ರ ಪ್ಯಾರಿಸ್ ಒಲಿಂಪಿಕ್ಸ್‌ಗೆ 1 ಕೋಟಿಗೂ ಹೆಚ್ಚು ಟೂರಿಸ್ಟ್‌ಗಳು ಆಗಮಿಸಿದರು, ಇದರಿಂದ ಫ್ರಾನ್ಸ್‌ನ ಆರ್ಥಿಕತೆಗೆ €10 ಬಿಲಿಯನ್‌ಗಳ ಲಾಭ ಉಂಟಾಯಿತು.

ಇಂಥ ಘಟನೆಗಳಿಂದ ಸ್ಥಳೀಯ ಆರ್ಥಿಕತೆಯ ಮೇಲೆ ದೊಡ್ಡ ಪರಿಣಾಮ ಬೀಳುತ್ತದೆ. ಹೊಟೇಲ್, ಟ್ರಾವೆಲ್‌, ಆಹಾರ, ಶಾಪಿಂಗ್‌ ಹಾಗೂ ಸ್ಥಳೀಯ ಉದ್ಯೋಗಗಳಲ್ಲಿ ಭಾರಿ ಚಟುವಟಿಕೆ ನಡೆಯುತ್ತದೆ.

ಕ್ರೀಡೆಗಳ ಮೂಲಕ ಒಂದು ದೇಶ ತನ್ನ ಬ್ರ್ಯಾಂಡ್‌ ಇಮೇಜ್‌ ನಿರ್ಮಿಸಲು, ತನ್ನ ಸಂಸ್ಕೃತಿಯನ್ನು ಪ್ರದರ್ಶಿಸಲು ಸಾಧ್ಯವಾಗುತ್ತದೆ. ಉದಾಹರಣೆಗೆ, ಬ್ರೆಜಿಲ್‌ ಫುಟ್ಬಾಲ್‌ ಮೂಲಕ, ಇಂಗ್ಲೆಂಡ್‌ ಕ್ರಿಕೆಟ್‌ ಮತ್ತು ಟೆನಿಸ್‌ ಮೂಲಕ ಮತ್ತು ಅಮೆರಿಕ ಬಾಸ್ಕೆಟ್‌ಬಾಲ್‌ ಹಾಗೂ ಸೂಪರ್‌ ಬೌಲ್‌ ಮೂಲಕ ವಿಶ್ವದ ಗಮನ ಸೆಳೆಯುತ್ತಿದೆ.

ಹಾಗಾದರೆ ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಸ್ಪೋರ್ಟ್ಸ್‌ ಟೂರಿಸಂ ಹೇಗಿದೆ ಎಂಬುದನ್ನು ಅವಲೋಕಿಸೋಣ. ಭಾರತದಲ್ಲೂ ಸ್ಪೋರ್ಟ್ಸ್‌ ಟೂರಿಸಂ ವೇಗವಾಗಿ ಬೆಳೆಯುತ್ತಿರುವ ಕ್ಷೇತ್ರ. ಇಂಡಿಯನ್‌ ಪ್ರೀಮಿಯರ್‌ ಲೀಗ್‌ (ಐಪಿಎಲ್‌), ಖೇಲೋ ಇಂಡಿಯಾ ಯೂತ್‌ ಗೇಮ್ಸ್‌, ಪ್ರೋ ಕಬಡ್ಡಿ ಲೀಗ್ (ಪಿಕೆಎಲ್‌), ಹಾಕಿ ವರ್ಲ್ಡ್‌ಕಪ್, ಗ್ಲೋಬಲ್‌ ಮ್ಯಾರಥಾನ್‌ಗಳು, ಗೋವಾ ಐರನ್‌ಮ್ಯಾನ್‌, ಹಿಮಾಲಯನ್‌ ಟ್ರೆಕ್‌ ರೇಸ್‌ಗಳು ಯುವಕರನ್ನು ಆಕರ್ಷಿಸಿ, ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಮಟ್ಟದಲ್ಲಿ ಟೂರಿಸಂ ಅನ್ನು ಬೆಳೆಸುತ್ತವೆ. ಇವು ಕೇವಲ ಕ್ರೀಡಾಕೂಟಗಳಲ್ಲ, ಪ್ರವಾಸೋದ್ಯಮದ ಹೊಸ ಬಾಗಿಲುಗಳು ಅಂದರೆ ತಪ್ಪಾಗಲಾರದು.

ಪ್ರತಿ ವರ್ಷ ಐಪಿಎಲ್‌ ನಡೆಯುವ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಬೆಂಗಳೂರಿನ ಹೊಟೇಲ್ ಗಳಿಗೆ ಮುಂಬೈ, ಚೆನ್ನೈ, ಕೋಲ್ಕತ್ತಾ ಎಲ್ಲೆಡೆಯಿಂದ ದೇಶಿ ಮತ್ತು ವಿದೇಶಿ ಅಭಿಮಾನಿಗಳ ದಂಡೇ ಹರಿದುಬರುತ್ತದೆ. ಈ ಪ್ರವಾಸಿಗರು ಕೇವಲ ಪಂದ್ಯ ನೋಡುವುದಲ್ಲದೆ, ಸ್ಥಳೀಯ ಆಹಾರ, ಸಂಸ್ಕೃತಿ, ಶಾಪಿಂಗ್‌ ಮತ್ತು ಸೈಟ್‌ಸೀಯಿಂಗ್‌ನಲ್ಲೂ ಭಾಗವಹಿಸುತ್ತಾರೆ.

ಭಾರತದ ಸರ್ಕಾರವೂ ಸ್ಪೋರ್ಟ್ಸ್‌ ಟೂರಿಸಮ್‌ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಗೆ ಹೆಚ್ಚು ಪ್ರೋತ್ಸಾಹ ನೀಡುತ್ತಿದೆ. “ಇನ್‌ಕ್ರೆಡಿಬಲ್‌ ಇಂಡಿಯಾ – ದೇಖೋ ಅಪ್ನಾ ದೇಶ್” ಅಭಿಯಾನದ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ಕ್ರೀಡಾ ಪ್ರವಾಸದ ಭಾಗವಾಗಿ ಯೋಗಾ ಫೆಸ್ಟಿವಲ್‌ಗಳು, ಸೈಕ್ಲಿಂಗ್‌ ರೇಸ್‌ಗಳು, ಹಿಮಾಲಯನ್‌ ಟ್ರೆಕ್‌ಗಳು, ಕಬಡ್ಡಿ ಮತ್ತು ಕುಸ್ತಿ ಮೇಳಗಳು ಉತ್ತೇಜನ ಪಡೆಯುತ್ತಿವೆ.

ಇನ್ನು ಕರ್ನಾಟಕದಲ್ಲಿ ನೋಡುವುದಾದರೆ ಕರ್ನಾಟಕ ಕ್ರೀಡಾ ಪ್ರವಾಸೋದ್ಯಮಕ್ಕೆ ಆದರ್ಶ ಸ್ಥಳ, ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಅಡ್ವೆಂಚರ್ ಸ್ಪೋರ್ಟ್ಸ್‌ಗೆ. ಬಂಡೀಪಾಡ್‌ನಲ್ಲಿರುವ ಬರಾಪದ ಜಲಾಶಯದಲ್ಲಿ ವೈಟ್ ವಾಟರ್ ರಾಫ್ಟಿಂಗ್ ಮತ್ತು ಕಯಾಕಿಂಗ್ ಜನಪ್ರಿಯ. ಇಲ್ಲಿ ಟೂರಿಸ್ಟ್‌ಗಳು ಅಡ್ವೆಂಚರ್ ಪ್ಯಾಕೇಜ್‌ಗಳಲ್ಲಿ ಭಾಗವಹಿಸಿ, ಸ್ಥಳೀಯ ಆರ್ಥಿಕತೆಗೆ ಸಹಾಯ ಮಾಡುತ್ತಾರೆ. ಮುಲ್ಕಿಯಲ್ಲಿ ಸರ್ಫಿಂಗ್, ಬದಾಮಿಯಲ್ಲಿ ರಾಕ್ ಕ್ಲೈಂಬಿಂಗ್ ಮತ್ತು ಬೈಲಮಂಡಲದಲ್ಲಿ ಸ್ಕೈಡೈವಿಂಗ್ ಇತರ ಆಕರ್ಷಣೆಗಳು. ಕರ್ನಾಟಕದಲ್ಲಿ 15ಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚು ಸ್ಪೋರ್ಟ್ಸ್ ಕಾಂಪ್ಲೆಕ್ಸ್‌ಗಳು ಇವೆ, ಉದಾಹರಣೆಗೆ ಬೆಂಗಳೂರಿನ ಪ್ಲೇ ಅರೀನಾ ಮತ್ತು ಬಸವನಗುಡಿ ಅಕ್ವಾಟಿಕ್ ಸೆಂಟರ್, ಅಲ್ಲಿ ಇಂಡೋರ್ ಗೇಮ್‌ಗಳು ಮತ್ತು ಸ್ವಿಮ್ಮಿಂಗ್ ಕ್ಲಾಸ್‌ಗಳು ನಡೆಯುತ್ತವೆ. ಟ್ರೆಕ್ಕಿಂಗ್‌ಗೆ ಕುದುರೆಮುಖ ಮತ್ತು ಕುಮಾರ ಪರ್ವತ ಪ್ರಸಿದ್ಧ. ಇಂಥ ಚಟುವಟಿಕೆಗಳು ಗ್ರಾಮೀಣ ಟೂರಿಸಂ ಅನ್ನೂ ಬೆಳೆಸುತ್ತಿವೆ.

ಇತರ ರಾಜ್ಯಗಳಲ್ಲೂ ಸ್ಪೋರ್ಟ್ಸ್ ಟೂರಿಸಂ ಹಿಂದೆಬಿದ್ದಿಲ್ಲ.ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಸ್ಪೋರ್ಟ್ಸ್ ಟೂರಿಸಂ ಕೇವಲ ಕರ್ನಾಟಕಕ್ಕೆ ಸೀಮಿತವಲ್ಲ. ಇದು ದೇಶದ ವಿವಿಧ ರಾಜ್ಯಗಳಲ್ಲಿ ವೈವಿಧ್ಯಮಯ ರೂಪಗಳಲ್ಲಿ ಬೆಳೆಯುತ್ತಿದೆ. ಪ್ರತಿ ರಾಜ್ಯದ ನೈಸರ್ಗಿಕ ಸೌಂದರ್ಯ, ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ ಪರಂಪರೆ ಮತ್ತು ಆಧುನಿಕ ಮೂಲಸೌಕರ್ಯಗಳು ಕ್ರೀಡಾ ಪ್ರವಾಸಿಗರನ್ನು ಆಕರ್ಷಿಸುತ್ತವೆ. ಇದು ಆರ್ಥಿಕ ಬೆಳವಣಿಗೆಗೆ ಸಹಾಯ ಮಾಡುವ ಸ್ಥಳೀಯ ಸಮುದಾಯಗಳನ್ನು ಉತ್ತೇಜಿಸುತ್ತದೆ. ಗೋವಾ, ಕೇರಳ, ಹಿಮಾಚಲ ಪ್ರದೇಶ, ಉತ್ತರಾಖಂಡ, ರಾಜಸ್ಥಾನ ಮತ್ತು ಮಹಾರಾಷ್ಟ್ರದಂಥ ರಾಜ್ಯಗಳಲ್ಲಿ ಸ್ಪೋರ್ಟ್ಸ್ ಟೂರಿಸಂ ತ್ವರಿತಗತಿಯಲ್ಲಿ ಬೆಳೆಯುತ್ತಿದೆ.

ಗೋವಾ ಜಲಕ್ರೀಡೆಗಳಿಗೆ ಪ್ರಸಿದ್ಧ. ಪ್ಯಾರಾಸೇಯ್ಲಿಂಗ್, ಜೆಟ್ ಸ್ಕೀಯಿಂಗ್, ವಾಟರ್ ಸ್ಕೀಯಿಂಗ್, ವಿಂಡ್ ಸರ್ಫಿಂಗ್ ಮತ್ತು ಬನಾನಾ ಬೋಟ್ ರೈಡ್‌ಗಳು ಇಲ್ಲಿಯ ಪ್ರವಾಸಿಗರನ್ನು ರೋಮಾಂಚಿಸುತ್ತವೆ. ಕೇರಳದಲ್ಲಿ ಸರ್ಫಿಂಗ್, ಮೌಂಟೇನ್ ಬೈಕಿಂಗ್, ಪ್ಯಾರಾಗ್ಲೈಡಿಂಗ್ ಮತ್ತು ವೈಟ್‌ವಾಟರ್ ರಾಫ್ಟಿಂಗ್‌ನಂಥ ಸಾಹಸ ಕ್ರೀಡೆಗಳು ಜನಪ್ರಿಯ. ಉತ್ತರ ಭಾರತದ ಹಿಮಾಚಲ ಪ್ರದೇಶ ಮತ್ತು ಉತ್ತರಾಖಂಡ ಸಾಹಸ ಕ್ರೀಡೆಗಳ ಹಬ್. ರಾಕ್ ಕ್ಲೈಂಬಿಂಗ್, ಮೌಂಟನ್ ಬೈಕಿಂಗ್, ಪ್ಯಾರಾಗ್ಲೈಡಿಂಗ್, ಐಸ್ ಸ್ಕೇಟಿಂಗ್ ಮತ್ತು ಸ್ಕೈಯಿಂಗ್ ಇಲ್ಲಿಯ ಮುಖ್ಯ ಆಕರ್ಷಣೆಗಳು. ಶಿಮ್ಲಾ, ಮನಾಲಿ ಮತ್ತು ರಿಷಿಕೇಶದಲ್ಲಿ ಟ್ರೆಕ್ಕಿಂಗ್ ಮತ್ತು ರಿವರ್ ರಾಫ್ಟಿಂಗ್ ಟೂರ್‌ಗಳು ಲಕ್ಷಾಂತರ ಪ್ರವಾಸಿಗರನ್ನು ಎಳೆಯುತ್ತವೆ. ಈ ರಾಜ್ಯಗಳು ಭಾರತದ ಅಡ್ವೆಂಚರ್ ಸ್ಪೋರ್ಟ್ಸ್ ಟೂರಿಸಂನಲ್ಲಿ ಪ್ರಮುಖ ಸ್ಥಾನ ಪಡೆದಿವೆ.

ರಾಜಸ್ಥಾನದ ಬೆಚ್ಚಗಿನ ಮಣ್ಣು ಮತ್ತು ಕೋಟೆಗಳು ಸಾಹಸ ಕ್ರೀಡೆಗಳಿಗೆ ಆದರ್ಶ. ಹಾಟ್ ಏರ್ ಬಲೂನ್ ರೈಡ್‌ಗಳು, ಪ್ಯಾರಾಸೈಲಿಂಗ್, ಹ್ಯಾಂಗ್ ಗ್ಲೈಡಿಂಗ್, ಕ್ಯಾಮಲ್ ಸಫಾರಿ, ಝಿಪ್ ಲೈನಿಂಗ್, ಟ್ರೆಕ್ಕಿಂಗ್ ಮತ್ತು ಸೈಕ್ಲಿಂಗ್ ಜೈಪುರ, ಜೈಸಲ್ಮೇರ್ ಮತ್ತು ಉದಯಪುರದಲ್ಲಿ ಜನಪ್ರಿಯ. ಪೋಲೋ ಮತ್ತು ಡೆಸರ್ಟ್ ರೇಸ್‌ಗಳು ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ ಕ್ರೀಡೆಗಳೊಂದಿಗೆ ಜೋಡಾಗಿ, ಟೂರಿಸ್ಟ್‌ಗಳಿಗೆ ಅನನ್ಯ ಅನುಭವ ನೀಡುತ್ತವೆ.

ಮಹಾರಾಷ್ಟ್ರದ ಮುಂಬೈ ಮ್ಯಾರಥಾನ್ (ಟಾಟಾ ಮುಂಬೈ ಮ್ಯಾರಥಾನ್) ವಿಶ್ವಪ್ರಸಿದ್ಧ, ಇದು ಅಂತಾರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ರನ್ನರ್‌ಗಳನ್ನು ಆಕರ್ಷಿಸುತ್ತದೆ. ಪುಣೆಯಲ್ಲಿ ಟ್ರೆಕ್ಕಿಂಗ್ ಮತ್ತು ರಾಕ್ ಕ್ಲೈಂಬಿಂಗ್, ಲೋನಾವಾಲದಲ್ಲಿ ಪ್ಯಾರಾಗ್ಲೈಡಿಂಗ್ ಇತರ ಆಕರ್ಷಣೆಗಳು. ಇತರ ರಾಜ್ಯಗಳಂತೆ ಗುಜರಾತ್‌ನ ಅಹಮದಾಬಾದ್ ಕ್ರಿಕೆಟ್‌ಗೆ ಮತ್ತು ಒಡಿಶಾದ ಭುವನೇಶ್ವರ್ ಹಾಕಿಗೆ ಪ್ರಸಿದ್ಧ. ಸ್ಪೋರ್ಟ್ಸ್ ಟೂರಿಸಂ ಭಾರತದ ಆರ್ಥಿಕತೆಗೆ ₹1.3 ಟ್ರಿಲಿಯನ್‌ಗೂ ಹೆಚ್ಚು ಕೊಡುಗೆ ನೀಡಲಿದೆ ಎಂದು ಅಂದಾಜಿಸಲಾಗಿದೆ. ಇದು ಸುಸ್ಥಿರ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಗೆ ಒತ್ತು ನೀಡುವ ಮೂಲಕ ಭಾರತವನ್ನು ಜಾಗತಿಕ ಭೂಪಟದಲ್ಲಿ ಗುರುತಿಸಿಕೊಳ್ಳುವಂತೆ ಮಾಡಿದೆ.

ಹಾಗಾದ್ರೆ ಸ್ಪೋರ್ಟ್ಸ್‌ ಟೂರಿಸಂ ನ ಪ್ರಯೋಜನಗಳೇನು ಅಂತ ಗಮನಿಸಿದರೆ, ಈ ಅಂಶಗಳು ಕಾಣುತ್ತವೆ.

ಆರ್ಥಿಕ ಬೆಳವಣಿಗೆ: ಸ್ಥಳೀಯ ವ್ಯಾಪಾರಿಗಳಿಗೆ ಹೊಸ ಆದಾಯ ಮೂಲ.

ಸಂಸ್ಕೃತಿ ವಿನಿಮಯ: ವಿಭಿನ್ನ ದೇಶದ ಜನರು ಸೇರಿ ಪರಸ್ಪರ ಸಂಸ್ಕೃತಿಯನ್ನು ತಿಳಿಯುವ ಅವಕಾಶ.

ಸೌಕರ್ಯ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ: ಕ್ರೀಡಾ ಮೂಲಸೌಕರ್ಯ ನಿರ್ಮಾಣದಿಂದ ಸ್ಥಳೀಯ ನಗರಗಳ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ.

ಯುವಜನರಿಗೆ ಪ್ರೇರಣೆ: ಕ್ರೀಡೆಗೆ ಆಸಕ್ತಿ ಮತ್ತು ಆರೋಗ್ಯಕರ ಜೀವನಶೈಲಿ ಬೆಳೆಸಲು ಸಹಾಯಕ.

ಪರಿಸರ ಸ್ನೇಹಿ ಪ್ರವಾಸ: ಸಾಹಸ ಕ್ರೀಡೆಗಳ ಮೂಲಕ ನೈಸರ್ಗಿಕ ಸ್ಥಳಗಳಿಗೆ ಆದ್ಯತೆ.

ಈ ಕ್ರೀಡಾ ಪ್ರವಾಸಕ್ಕೆ ಭವಿಷ್ಯ ಇದೆಯಾ ಎಂಬ ಪ್ರಶ್ನೆ ಉದ್ಭವಿಸಬಹುದು. ಖಂಡಿತ ಭವಿಷ್ಯವಿದೆ. ತಂತ್ರಜ್ಞಾನ ಮತ್ತು ಸಾಮಾಜಿಕ ಮಾಧ್ಯಮಗಳ ಪ್ರಭಾವದಿಂದ ಸ್ಪೋರ್ಟ್ಸ್‌ ಟೂರಿಸಂ ಮುಂದಿನ ವರ್ಷಗಳಲ್ಲಿ ಇನ್ನಷ್ಟು ವೇಗವಾಗಿ ಬೆಳೆಯಲಿದೆ. ವರ್ಚುವಲ್‌ ರಿಯಾಲಿಟಿ, ಲೈವ್‌ ಸ್ಟ್ರೀಮಿಂಗ್‌ ಮತ್ತು ಫ್ಯಾನ್‌ ಎಂಗೇಜ್‌ಮೆಂಟ್‌ ಪ್ಲಾಟ್‌ಫಾರ್ಮ್‌ಗಳ ಮೂಲಕ ಕ್ರೀಡೆ ಮತ್ತು ಪ್ರವಾಸದ ಗಡಿ ಮುರಿಯುತ್ತಿದೆ.

ಭಾರತದಂಥ ಯುವಜನತೆಯ ರಾಷ್ಟ್ರಗಳಲ್ಲಿ ಇದು ಉದ್ಯೋಗ ಸೃಷ್ಟಿಯ ಹೊಸ ದಾರಿ ಕೂಡ. ಕ್ರೀಡಾ ಪ್ರವಾಸದ ಮೂಲಕ ದೇಶದ ಸಂಸ್ಕೃತಿಯ ಪ್ರಚಾರ ಮತ್ತು “ಬ್ರ್ಯಾಂಡ್‌ ಇಂಡಿಯಾ” ರೂಪಿಸುವ ಸಾಧ್ಯತೆ ಬಹಳ ಇದೆ.

ಸ್ಪೋರ್ಟ್ಸ್‌ ಟೂರಿಸಂ ಎಂದರೆ ಕೇವಲ ಕ್ರೀಡೆಯ ಉತ್ಸಾಹವಲ್ಲ, ಅದು ರಾಷ್ಟ್ರಗಳ ನಡುವಿನ ಸ್ನೇಹ, ಆರ್ಥಿಕತೆ ಮತ್ತು ಸಂಸ್ಕೃತಿಯ ಸಂಧಾನ. ಒಂದು ಪಂದ್ಯ, ಒಂದು ಟೂರ್ನಮೆಂಟ್‌, ಒಂದು ಕ್ರೀಡಾಕೂಟ ಅಥವಾ ಒಂದು ಟ್ರೆಕ್‌, ಇವುಗಳೆಲ್ಲವೂ ಮಾನವೀಯ ಸಂಪರ್ಕದ ಹೊಸ ಮುಖಗಳನ್ನು ತೋರಿಸುತ್ತವೆ.

ನಮ್ಮ ದೇಶದಲ್ಲಿ ಸ್ಪೋರ್ಟ್ಸ್‌ ಟೂರಿಸಂ ಪ್ರಾರಂಭದ ಹಂತದಲ್ಲಿದ್ದರೂ, ಯೋಗ್ಯ ಯೋಜನೆ ಮತ್ತು ಮೂಲಸೌಕರ್ಯದಿಂದ ಭಾರತವೂ

ವಿಶ್ವದ ಸ್ಪೋರ್ಟ್ಸ್‌ ಟೂರಿಸಂ ನಕ್ಷೆಯ ಕೇಂದ್ರವಾಗಬಹುದು.