ಮಸಾಡಾ: ಯಹೂದಿಗಳ ಶೌರ್ಯದ ಕತೆ ಹೇಳುವ ಕಲ್ಲಿನ ಕೋಟೆ

ಇಸ್ರೇಲಿಗೆ ಹೋದವರು ಜೆರುಸಲೆಮ್ ಮತ್ತು ಟೆಲ್ ಅವಿವ್ ನಗರಕ್ಕೆ ಹೋಗಿಯೇ ಹೋಗುತ್ತಾರೆ. ಹಾಗೆಯೇ ಮೃತ ಸಮುದ್ರ (ಡೆಡ್ ಸೀ)ಕ್ಕೆ ಹೋಗುವುದನ್ನೂ ತಪ್ಪಿಸಿಕೊಳ್ಳುವುದಿಲ್ಲ. ಆದರೆ ಮೃತ ಸಮುದ್ರಕ್ಕೆ ಹತ್ತಿರದಲ್ಲಿಯೇ ಇರುವ ಅತ್ಯಂತ ಪ್ರಸಿದ್ಧ 'ಪುರಾತತ್ತ್ವ ಪ್ರದರ್ಶನಾಲಯ' ವಾಗಿರುವ ಮಸಾಡಾಕ್ಕೆ ಹೋಗಿಯೇ ಹೋಗುತ್ತಾರೆ ಎಂಬ ಗ್ಯಾರಂಟಿ ಇಲ್ಲ. ಒಂದು ವೇಳೆ ಹಾಗೆ ಯಾರಾದರೂ ಮಸಾಡಾವನ್ನು ತಪ್ಪಿಸಿಕೊಂಡರೆ, ಅವರ ಪಾಲಿಗೆ ಇಸ್ರೇಲ್ ಇತಿಹಾಸ ಮತ್ತು ಪರಂಪರೆ ಸಂಪೂರ್ಣವಾಗಿ ದಕ್ಕುವುದಿಲ್ಲ. ಜೆರುಸಲೆಮ್ ಇತಿಹಾಸವನ್ನು ಅರ್ಥ ಮಾಡಿಕೊಳ್ಳಬೇಕೆಂದರೆ, ಮಸಾಡಾಕ್ಕೆ ಭೇಟಿ ನೀಡಲೇಬೇಕು. ಕಾರಣ ಜೆರುಸಲೆಮ್ ಮೂಲಬೇರಿನ ಒಂದು ತಂತು ಮಸಾಡಾದಲ್ಲೂ ಕವಲೊಡೆಯುತ್ತದೆ.

ನಿಜ, ಮಸಾಡಾ ಪ್ರಾಚೀನ ಇತಿಹಾಸದ ಅತ್ಯಂತ ರೋಚಕ ಮತ್ತು ದುರಂತಮಯ ಸ್ಥಳಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದು. ಇಸ್ರೇಲಿನ ಜುದೇಯಾ ಮರುಭೂಮಿಯ ಹೃದಯಭಾಗದಲ್ಲಿ, ಮೃತ ಸಮುದ್ರದ ಕಿನಾರೆಯ ಸರಹದ್ದಿನಲ್ಲಿ, ಸಮುದ್ರ ಮಟ್ಟದಿಂದ ಸುಮಾರು 400 ಮೀಟರ್ ಎತ್ತರದ ಕಲ್ಲಿನ ಶಿಖರದ ಮೇಲೆ ಮಸಾಡಾ ಕೋಟೆಯು ಇತಿಹಾಸದ ದುರಂತ ಕಾವ್ಯದ ಪಲ್ಲವಿಯಂತೆ ಗೋಚರಿಸುತ್ತದೆ. ಈ ಭವ್ಯವಾದ ಶಿಲಾಮಯ ದುರ್ಗವು ಯಹೂದಿ ಧೈರ್ಯದ, ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯದ ಝೇಂಕಾರದ ಮತ್ತು ರೋಮನ್ ಆಕ್ರಮಣದ ವಿರುದ್ಧ ಸಾಮೂಹಿಕ ತ್ಯಾಗದ ಚಿರಸ್ಥಾಯಿ ಸಂಕೇತವಾಗಿ ನಿಂತಿದೆ. ಯುನೆಸ್ಕೋ ವಿಶ್ವ ಪಾರಂಪರಿಕ ತಾಣವಾಗಿ ಗುರುತಿಸಲಾಗಿರುವ ಮಸಾಡಾವು, ಹೆರೋಡ್ ರಾಜನ ಐಷಾರಾಮಿ ಅರಮನೆಯಿಂದ ಹಿಡಿದು ಸಿಕಾರಿ ಬಂಡುಕೋರರ ರಕ್ತಸಿಕ್ತ ಪ್ರತಿರೋಧದವರೆಗೆ, ಇತಿಹಾಸದ ಪುಟಗಳನ್ನು ತಿರುವಿ, ಪ್ರತಿಯೊಂದು ಕಲ್ಲಿನಲ್ಲೂ ವಿಭಿನ್ನ ಕಥೆಗಳನ್ನು ಕೆತ್ತಿದೆ. ಇದರ ರೋಮನ್ ಮುತ್ತಿಗೆಯ ಗೋಡೆ, ಹಳೆಯ ಸಿನಗಾಗ್ ಮತ್ತು ಶಿಲಾಶಾಸನಗಳು ಇಂದಿಗೂ ಮಾನವ ಸಂಕಲ್ಪದ ಶಕ್ತಿಯನ್ನು ಅನಾವರಣಗೊಳಿಸುತ್ತದೆ. ಅಷ್ಟೇ ಅಲ್ಲ, ಮಸಾಡಾ ಇಸ್ರೇಲಿನ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯತೆಯ ಪ್ರತೀಕವಾಗಿದ್ದು, ಯಹೂದಿಯರ ಧೈರ್ಯ ಮತ್ತು ಪ್ರತಿರೋಧದ ಕಥೆಯನ್ನು ಅತ್ಯಂತ ಪರಿಣಾಮಕಾರಿಯಾಗಿ ಹೇಳುತ್ತದೆ.

ಮಸಾಡಾದ ಇತಿಹಾಸವು ಕ್ರಿ.ಪೂ. ಮೊದಲ ಶತಮಾನದಿಂದ ಆರಂಭವಾಗುತ್ತದೆ. ಮೊದಲು ಹ್ಯಾಸ್ಮೋನಿಯನ್ ಆಡಳಿತಗಾರ ಅಲೆಕ್ಸಾಂಡರ್ ಜನ್ನೇಯಸ್ (ಕ್ರಿ.ಪೂ. 103-76) ಕಾಲದಲ್ಲಿ ಕೋಟೆಯ ಮೊದಲ ನಿರ್ಮಾಣ ನಡೆಯಿತು. ಆದರೆ ಈ ಕಾಲದ ವಾಸ್ತುಶಿಲ್ಪ ಅವಶೇಷಗಳು ಕಂಡುಬಂದಿಲ್ಲ. ನಂತರ ಕಂಡುಬಂದ ಕೆಲವು ನಾಣ್ಯಗಳಿಂದ ಮಾತ್ರ ಆ ತೀರ್ಮಾನಕ್ಕೆ ಬರಲಾಗಿದೆ. ನಂತರ, ಜುದೇಯಾ ರಾಜ ಹೆರೋಡ್ ದಿ ಗ್ರೇಟ್ ಮಸಾಡಾವನ್ನು ಭದ್ರವಾದ ಮರುಭೂಮಿ ಆಶ್ರಯತಾಣವಾಗಿ ಪರಿವರ್ತಿಸಿದ. ಆತನ ಆಳ್ವಿಕೆಯ ಆರಂಭದಲ್ಲಿ, (ಕ್ರಿ.ಪೂ. 37-31ರ ನಡುವೆ) ಮಸಾಡಾದ ಆ ಶಿಖರದ ಮೇಲೆ ತನ್ನ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯದ ಪ್ರತೀಕವಾಗಿ ಮತ್ತೊಂದು ವ್ಯವಸ್ಥೆಯನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸಿದ. ಅದರಲ್ಲಿ ಭವ್ಯವಾದ ಅರಮನೆ, ಶೇಖರಣಾ ಕೊಠಡಿಗಳು, ಬ್ಯಾರಕ್‌ಗಳು, ಆಯುಧಾಗಾರ ಮತ್ತು ಅತ್ಯಾಧುನಿಕ ನೀರಿನ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯನ್ನು ನಿರ್ಮಿಸಿದ. ಸುಮಾರು 40 ಸಾವಿರ ಕ್ಯೂಬಿಕ್ ಮೀಟರ್ ನೀರನ್ನು ಹಿಡಿದಿಟ್ಟುಕೊಳ್ಳುವ ಜಲಾಗಾರವನ್ನು ನಿರ್ಮಿಸಿದ. ಸುಮಾರು ಎರಡು - ಮೂರು ವರ್ಷಗಳವರೆಗೆ ಸಾವಿರ ಜನರಿಗೆ ಸಾಕಾಗುವಷ್ಟು ನೀರಿನ ಸಂಗ್ರಹವನ್ನು ಆ ಬರಡು ಭೂಮಿಯ ಗುಡ್ಡದ ಮೇಲೆ ಮಾಡಿದ್ದು ಇಂದಿಗೂ ಅಚ್ಚರಿಯ ಸಂಗತಿಯೇ.

ಹೆರೋಡ್ ನಿರ್ಮಾಣವು ಮೂರು ಹಂತಗಳಲ್ಲಿತ್ತು. ಮೊದಲ ಹಂತ (ಕ್ರಿ.ಪೂ. 35) ಪಶ್ಚಿಮ ಅರಮನೆ, ಮೂರು ಸಣ್ಣ ಅರಮನೆಗಳು, ಶೇಖರಣಾ ಕೊಠಡಿ, ಸೈನ್ಯದ ಬ್ಯಾರಕ್‌ಗಳು, ಮೂರು (ಕೊಲಂಬೇರಿಯಂ) ಗೋಪುರಗಳು ಮತ್ತು ಈಜುಕೊಳವನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿತ್ತು. ಎರಡನೇ ಹಂತ (ಕ್ರಿ.ಪೂ. 25) ಪಶ್ಚಿಮ ಅರಮನೆಗೆ ಸೇರ್ಪಡೆಗಳು, ದೊಡ್ಡ ಶೇಖರಣಾ ಸಂಕೀರ್ಣ ಮತ್ತು ಉತ್ತರ ಅರಮನೆಯನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿತ್ತು. ಇದು ಮೂರು ಟೆರೇಸ್‌ಗಳಲ್ಲಿ ವಾಸಯೋಗ್ಯ ಕ್ವಾರ್ಟರ್‌ಗಳು, ಅರ್ಧವೃತ್ತಾಕಾರದ ಪೋರ್ಟಿಕೋ ಮತ್ತು ರೋಮನ್ ಸ್ನಾನಗೃಹವನ್ನು ಹೊಂದಿತ್ತು. ಮೂರನೇ ಹಂತ (ಕ್ರಿ.ಪೂ. 15) ನಿವೇಶನವನ್ನು ಕ್ಯಾಸ್‌ಮೇಟ್ ಗೋಡೆಯಿಂದ ಸುತ್ತುವರಿದು, ಪಶ್ಚಿಮ ಅರಮನೆಯನ್ನು ಸೇವಕರ ಕ್ವಾರ್ಟರ್‌ಗಳಿಗೆ ವಿಸ್ತರಿಸಿತು. ಈ ಪೈಕಿ ಉತ್ತರ ಮತ್ತು ಪಶ್ಚಿಮ ಅರಮನೆಗಳು ಅಲಂಕಾರಿಕ ವಿನ್ಯಾಸಗಳು ಮತ್ತು ಗೋಡೆ ಚಿತ್ರಗಳೊಂದಿಗೆ ಹೆರೋಡಿಯನ್ ವಾಸ್ತುಶಿಲ್ಪಗಳು ಸೇರಿದ್ದವು.

ಮಸಾಡಾದ ಅತ್ಯಂತ ಪ್ರಸಿದ್ಧ ಘಟನೆಯು ಮೊದಲ ಯಹೂದಿ-ರೋಮನ್ ಯುದ್ಧದ (66-73 ಸಿಇ ) ಸಮಯದ್ದು. 66 ಸಿಇಯಲ್ಲಿ, ಸಿಕಾರಿ ಎಂಬ ರಾಡಿಕಲ್ ಯಹೂದಿ ಗುಂಪು, ಎಲಿಯಾಜರ್ ಬೆನ್ ಯೈರ್ ನೇತೃತ್ವದಲ್ಲಿ, ಮೋಸದಿಂದ ರೋಮನ್ ಗ್ಯಾರಿಸನ್ ಅನ್ನು ಸೋಲಿಸಿ ಮಸಾಡಾವನ್ನು ವಶಪಡಿಸಿಕೊಂಡರು. ಇವರು ಸಿಕಾರಿ ಜೀಲೋಟ್‌ಗಳಿಂದ ಭಿನ್ನವಾಗಿದ್ದು ಸಮೀಪದಲ್ಲಿ ಯಹೂದಿಯರು ನೆಲೆಸಿದ್ದ ಗ್ರಾಮಗಳ ಮೇಲೆ ದಾಳಿ ಮಾಡುತ್ತಿದ್ದರು. ಇವರು ಇನ್ ಗಡಿಯಲ್ಲಿ ಸಾವಿರಾರು ಮಹಿಳೆಯರು ಮತ್ತು ಮಕ್ಕಳನ್ನು ಕೊಂದರು. 73 ಸಿಇ ಯಲ್ಲಿ, ಲೂಸಿಯಸ್ ಫ್ಲೇವಿಯಸ್ ಸಿಲ್ವಾ ನೇತೃತ್ವದಲ್ಲಿ ರೋಮನ್ ಹತ್ತನೇ ಲೆಜಿಯನ್ ಮಸಾಡಾವನ್ನು ಮುತ್ತಿಗೆ ಹಾಕಿತು. ರೋಮನ್ ಸೈನ್ಯದಲ್ಲಿ ಸುಮಾರು ಹತ್ತು ಸಾವಿರ ಯೋಧರಿದ್ದರು. ಅವರು ಸುತ್ತುವರಿದ ಗೋಡೆ ನಿರ್ಮಿಸಿ, 114 ಮೀಟರ್ ಎತ್ತರದ ರಾಂಪ್ ನಿರ್ಮಿಸಿ ಪರ್ವತಕ್ಕೆ ಸಂಪರ್ಕ ಕಲ್ಪಿಸಿದರು.

ಮಸಾಡಾ ಪ್ರಸಿದ್ಧಿಯಾಗಿರುವುದು ಅದರ ಅಂತಿಮ ಹೋರಾಟದಿಂದ. ಕ್ರಿ.ಶ. 73 ರಲ್ಲಿ, ರೋಮನ್ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯವು ಯಹೂದಿ ದಂಗೆಯನ್ನು ಹತ್ತಿಕ್ಕಿದ ನಂತರ, ಯಹೂದಿ ಕ್ರಾಂತಿಕಾರಿಗಳಾದ ಝೆಲೋಟ್‌ಗಳು (Zealots) ಮಸಾಡಾ ಕೋಟೆಯಲ್ಲಿ ಆಶ್ರಯ ಪಡೆದರು. ಮಹಿಳೆಯರು ಮತ್ತು ಮಕ್ಕಳು ಸೇರಿದಂತೆ ಸುಮಾರು ಸಾವಿರ ಮಂದಿ , ಇಲ್ಲಿ ಅಡಗಿಕೊಂಡಿದ್ದರು. ರೋಮನ್ ಸೇನೆಯು ಈ ಕೋಟೆಯನ್ನು ಮುತ್ತಿಗೆ ಹಾಕಿತು. ಆದರೆ, ನೇರ ಯುದ್ಧ ಕಷ್ಟಕರವಾದ್ದರಿಂದ, ರೋಮನ್ ಸೈನ್ಯವು ಮಣ್ಣು ಮತ್ತು ಕಲ್ಲುಗಳಿಂದ ದೊಡ್ಡದಾದ ಮುತ್ತಿಗೆ ರಾಂಪ್ ಅನ್ನು ನಿರ್ಮಿಸಿತು. ಇದು ಕೋಟೆಯ ಗೋಡೆಯಷ್ಟು ಎತ್ತರಕ್ಕಿತ್ತು. ಸುಮಾರು ಎರಡು ವರ್ಷಗಳ ಮುತ್ತಿಗೆಯ ನಂತರ, ರೋಮನ್ ಸೈನಿಕರು ರಾಂಪ್ ಮೂಲಕ ಕೋಟೆಯ ಒಳಗೆ ನುಗ್ಗಿದರು.

ರೋಮನ್ ಸೈನ್ಯಕ್ಕೆ ಶರಣಾಗುವ ಬದಲು, ಯಹೂದಿಗಳು ಸಾಮೂಹಿಕವಾಗಿ ಆತ್ಮಹತ್ಯೆ ಮಾಡಿಕೊಳ್ಳಲು ನಿರ್ಧರಿಸಿದರು. ಯಹೂದಿಗಳಿಗೆ ಆತ್ಮಹತ್ಯೆ ನಿಷಿದ್ಧವಾಗಿದ್ದ ಕಾರಣ, ಅವರು ಸೆಣಸಿ ಕೊನೆಯಾದರು. ಕೇವಲ ಇಬ್ಬರು ಮಹಿಳೆಯರು ಮತ್ತು ಐದು ಮಕ್ಕಳು ಮಾತ್ರ ಬದುಕಿ ಉಳಿದರು. ನಂತರ ಅವರೇ ಈ ದುರಂತ ಕಥೆಯನ್ನು ಜಗತ್ತಿಗೆ ತಿಳಿಸಿದರು.

ಈ ಕಾರಣದಿಂದ ಮಸಾಡಾ ಯಹೂದಿಗಳಿಗೆ ಅತ್ಯಂತ ಪ್ರಮುಖ ತಾಣವಾಗಿದೆ. ಯಹೂದಿಗಳ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ ಮತ್ತು ಹೋರಾಟದ ಸಂಕೇತವಾಗಿದೆ. ಪ್ರತಿ ವರ್ಷ, ಇಸ್ರೇಲಿ ಸೈನಿಕರು ಇಲ್ಲಿ ಪ್ರಮಾಣವಚನ ಸ್ವೀಕರಿಸುತ್ತಾರೆ ಮತ್ತು 'ಮಸಾಡಾ ಮತ್ತೆ ಎಂದಿಗೂ ಬೀಳುವುದಿಲ್ಲ' ಎಂದು ಪ್ರತಿಜ್ಞೆ ಮಾಡುತ್ತಾರೆ. ಇದು ಇಸ್ರೇಲ್‌ನ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಗುರುತಿನ ಒಂದು ಮಹತ್ವದ ಭಾಗವಾಗಿದೆ.

ನೀವು ಮಸಾಡಾಕ್ಕೆ ಭೇಟಿ ನೀಡಿದರೆ, ರೋಪ್‌ವೇ ಮೂಲಕ ಮೇಲಕ್ಕೆ ಹೋಗಬಹುದು, ಅಲ್ಲಿ ನೀವು ಪ್ರಾಚೀನ ಕೋಟೆ ಮತ್ತು ಮೃತ ಸಮುದ್ರದ ಅದ್ಭುತ ನೋಟವನ್ನು ನೋಡಬಹುದು. ಇದು ಇತಿಹಾಸ ಮತ್ತು ಭೌಗೋಳಿಕ ಸೌಂದರ್ಯದ ಒಂದು ಅನನ್ಯ ಸಂಯೋಜನೆಯೂ ಹೌದು.

ಮಸಾಡಾವನ್ನು 1838ರಲ್ಲಿ ಎಡ್ವರ್ಡ್ ರಾಬಿನ್ಸನ್ ಮತ್ತು ಎಲಿ ಸ್ಮಿತ್ ಪತ್ತೆಹಚ್ಚಿದರು. 1953ರಲ್ಲಿ ಇಸ್ರೇಲಿ ಪುರಾತತ್ವಜ್ಞ ಶ್ಮಾರಿಯಾ ಗುಟ್‌ಮನ್ ಉತ್ಖನನ ನಡೆಸಿದರು, ನಂತರ 1950 ಮತ್ತು 1960ರ ದಶಕಗಳಲ್ಲಿ ಇತರರು ಮುಂದುವರಿಸಿದರು. ಅತ್ಯಂತ ಪ್ರಮುಖ ಉತ್ಖನನವು 1963-1965ರಲ್ಲಿ ಯಿಗೇಲ್ ಯಾಡಿನ್ ನೇತೃತ್ವದಲ್ಲಿ ನಡೆಯಿತು. ಈ ಉತ್ಖನನಗಳು ಮಸಾಡಾದಲ್ಲಿನ ಅರಮನೆಗಳು, ಸ್ನಾನಗೃಹಗಳು, ಸಿನಗಾಗ್, ಮಿಕ್ವಾಹ್‌ಗಳು, ಸ್ಕ್ರೋಲ್‌ಗಳು, ಆಸ್ಟ್ರಾಕಾ (ಪಾಟರಿ ಶಾರ್ಡ್‌ಗಳು), ನಾಣ್ಯಗಳು ಮತ್ತು ರೋಮನ್ ಮುತ್ತಿಗೆ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯನ್ನು ಬಯಲು ಮಾಡಿದವು. ಆತ ಹೀಬ್ರೂ ಯೂನಿವರ್ಸಿಟಿಯ ತಂಡದೊಂದಿಗೆ, ಸಾವಿರಾರು ಸ್ವಯಂಸೇವಕರನ್ನು ಸೇರಿಸಿಕೊಂಡು ಉತ್ಖನನ ಕಾರ್ಯ ಕೈಗೊಂಡ. ಇದು ಯಹೂದಿ ಇತಿಹಾಸದ ಮೇಲೆ ಹೊಸ ಬೆಳಕನ್ನು ಚೆಲ್ಲಿತು.

ಅನೇಕ ತಲೆಮಾರುಗಳವರೆಗೆ, ಮಸಾಡಾ ಕಥೆಯನ್ನು ಪ್ರಾಚೀನ ಯಹೂದಿ ಇತಿಹಾಸದಲ್ಲಿ ಒಂದು ಸಣ್ಣ ಘಟನೆಯಾಗಿ ಹೇಳಲಾಗುತ್ತಿತ್ತು. ರೋಮನ್ ಮೂಲಗಳು ಮತ್ತು ರಬ್ಬಿನಿಕ್ ಸಾಹಿತ್ಯ ಎರಡೂ ಮಸಾಡಾದ ವೃತ್ತಾಂತವನ್ನು ಉಲ್ಲೇಖಿಸಿರಲಿಲ್ಲ. ಯಹೂದಿಗಳಿಂದ ದೇಶದ್ರೋಹಿ ಎಂದು ಕರೆಯಿಸಿಕೊಂಡ ಪ್ರಾಚೀನ ಇತಿಹಾಸಕಾರ ಫ್ಲೇವಿಯಸ್ ಜೋಸೆಫಸ್ ನ ಬರಹಗಳನ್ನು ನಿರ್ಲಕ್ಷಿಸಲಾಯಿತು.

ಮಸಾಡಾದ ಕಥೆಯು ನಮ್ಮ ಐತಿಹಾಸಿಕ ಅರಿವಿನಿಂದ ಹತ್ತೊಂಬತ್ತನೇ ಶತಮಾನದ ಯುರೋಪಿನಲ್ಲಿ ಯಹೂದಿ ಆಸಕ್ತಿಯ ಕೇಂದ್ರದವರೆಗೆ ಸಾಗುತ್ತದೆ. ಇದು ಝಿಯೋನಿಸ್ಟ್ ಚಳವಳಿಯ ಹುಟ್ಟು, ಪ್ರಾಚೀನ ಕಾಲದಲ್ಲಿ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯದ ಯುದ್ಧಗಳ ಆಕರ್ಷಣೆ ಮತ್ತು ಅವುಗಳಿಗೆ ಸಾಂಕೇತಿಕ ಮಹತ್ವವನ್ನು ನೀಡುವ ಅಗತ್ಯವನ್ನು ಸಾರುತ್ತದೆ. ಹೀಗಾಗಿ, ಝಿಯೋನಿಸ್ಟ್ ವಸಾಹತುಗಾರರು ಮಸಾಡಾದ ಸ್ಪೂರ್ತಿದಾಯಕ ಕಥೆಯಿಂದ ಸ್ಫೂರ್ತಿ ಪಡೆದರು. ಜತೆಗೆ ತಮ್ಮ ಪೂರ್ವಜರ ಪರಂಪರೆಯ ಉತ್ತರಾಧಿಕಾರಿಗಳಾಗಲು ಆಶಿಸಿದರು.

ಇಸ್ರೇಲ್ ರಾಜ್ಯ ಸ್ಥಾಪನೆಯಾಗುವ ಹಿಂದಿನ ವರ್ಷಗಳಲ್ಲಿ ಮತ್ತು ಅದರ ಅಸ್ತಿತ್ವದ ಮೊದಲ ವರ್ಷಗಳಲ್ಲಿ, ಇಸ್ರೇಲಿ ಸಮಾಜವು ಮಸಾಡಾವನ್ನು ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಹೋರಾಟದ ಕಥೆಯಾಗಿ ಮುನ್ನೆಲೆಗೆ ತಂದಿತು. ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ ಪ್ರೀತಿ, ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಹೆಮ್ಮೆ ಮತ್ತು ಅನುಕರಣೀಯ ದೇಶಭಕ್ತಿಯ ನಡವಳಿಕೆಯ ಅಭಿವ್ಯಕ್ತಿಗೆ ಮಸಾಡಾ ಹೊಸ ಭಾಷ್ಯ ಬರೆಯಿತು. ಸಾಮೂಹಿಕ ಆತ್ಮಹತ್ಯೆ ಪಾಪವೆಂಬ ಸಂದೇಶವನ್ನು ಮತ್ತಷ್ಟು ಬಲಪಡಿಸಿತು.

1927 ರಲ್ಲಿ, ಯಿಟ್ಜಾಕ್ ಲ್ಯಾಮ್ಡನ್ 'ಮಸಾಡಾ' ಎಂಬ ಮಹಾಕಾವ್ಯ ಬರೆದ. 'ಮತ್ತೆಂದೂ ಮಸಾಡಾ ಬೀಳುವುದಿಲ್ಲ' ಎಂಬ ಸಾಲು ಸ್ಫೂರ್ತಿಯ ಮೂಲವಾಯಿತು ಮತ್ತು ಇಸ್ರೇಲ್‌ನ ಧೈರ್ಯದ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಘೋಷಣೆಯಾಯಿತು. ಆ ನಂತರದ ವರ್ಷಗಳಲ್ಲಿ, ಮಸಾಡಾಗೆ ಪ್ರವಾಸ ಹೋಗುವುದು ಇಸ್ರೇಲ್‌ನ ಯುವಕ-ಯುವತಿಯರಿಗೆ ಪ್ರೇರಣೆಯ ಒಂದು ವಿಧಿಯಾಯಿತು. ಇದು ಪ್ರಾಚೀನ ಕಾಲದಲ್ಲಿ ಯಹೂದಿಯರ ಶೌರ್ಯದೊಂದಿಗೆ ಬೆಸೆಯುವ ಸಂಕೇತವಾಗಿ ಮುಂದುವರಿದುಕೊಂಡು ಬರಲು ಸಹಾಯಕವಾಯಿತು. 1940 ರಿಂದ 1960 ರ ದಶಕದವರೆಗೆ, ಮಸಾಡಾದ ಆತ್ಮಹತ್ಯೆಯ ಕಥೆಯನ್ನು ಅತ್ಯಂತ ಕಾಳಜಿಯಿಂದ ಆಯ್ದು ನಿಗ್ರಹಿಸುವ ಪ್ರಯತ್ನಗಳಾದವು. ಇದನ್ನು ಇತಿಹಾಸಕಾರರು ಮತ್ತು ಸಮಾಜಶಾಸ್ತ್ರಜ್ಞರು ಗುರುತಿಸಿದ್ದಾರೆ.

1970 ಮತ್ತು1980 ರ ದಶಕಗಳಲ್ಲಿ, ಮಸಾಡಾದ ಪರಂಪರೆಯು ಸಾಕಷ್ಟು ಬದಲಾವಣೆಗಳಿಗೆ ಒಳಗಾಯಿತು. ಈ ದಶಕಗಳಲ್ಲಿ, ಆತ್ಮಹತ್ಯೆಯ ಮೇಲೆ ಕೇಂದ್ರೀಕರಿಸಿದ ವಿವಿಧ ಸಿದ್ಧಾಂತಗಳನ್ನು ಪರಾಮರ್ಶೆಗೆ ಒಳಪಡಿಸಲಾಯಿತು. ಕಥೆಗೆ ಹೊಸ ದೃಷ್ಟಿಕೋನವನ್ನು ಸಹ ನೀಡಲಾಯಿತು.

1948 ರಲ್ಲಿ, ಇಸ್ರೇಲ್‌ನ ಮೊದಲ ಪ್ರಧಾನ ಮಂತ್ರಿ ಡೇವಿಡ್ ಬೆನ್-ಗುರಿಯನ್, ಅಪ್ಪರ್ ಗೆಲೆಲೀಯಲ್ಲಿ ಟೆಲ್-ಹೈ ರಕ್ಷಕರನ್ನು ಸ್ಮರಿಸುವ ಸಮಾರಂಭದಲ್ಲಿ ಭಾಷಣ ಮಾಡಿದರು. ಗೌರವಾನ್ವಿತವಾಗಿ ಸಾಯುವ ಕ್ರಿಯೆಯನ್ನು ಉದಾಹರಿಸಲು ಅವರು 'ಮಸಾಡಾ' ಎಂಬ ಹೆಸರನ್ನು ಬಳಸಿದ್ದರು.

ಬದಲಾಗುತ್ತಿರುವ ಕಾಲಮಾನಕ್ಕೆ ಅನುಗುಣವಾಗಿ ನಮ್ಮ ಸ್ಮರಣೆಯನ್ನು ಆಗಾಗ ಪ್ರಚೋದಿಸುವ ಮತ್ತು ಬೇರೆ ಬೇರೆಯಾಗಿ ಅರ್ಥೈಸುವ ಪ್ರಯತ್ನಗಳು ಆಗುತ್ತಿರುತ್ತವೆ ಎಂಬುದನ್ನು ಇತಿಹಾಸದ ಪಾಠಗಳಿಂದ ಕಲಿತಿದ್ದೇವೆ. ಅಭಿಪ್ರಾಯ ವ್ಯತ್ಯಾಸಗಳು ಮತ್ತು ವಿವಿಧ ಪುರಾತತ್ತ್ವ ಸಂಶೋಧನೆಗಳು, ಐತಿಹಾಸಿಕ ಚರ್ಚೆಗಳ ಪಾಂಡಿತ್ಯಪೂರ್ಣ ವಿಧಾನ ಮತ್ತು ಭೂತಕಾಲದ ಜನಪ್ರಿಯ ಗ್ರಹಿಕೆಯ ನಡುವಿನ ಸಂಘರ್ಷವನ್ನು ಪ್ರತಿಬಿಂಬಿಸುತ್ತಾ ಬಂದಿರುವುದನ್ನು ನೋಡಿದ್ದೇವೆ. ಅದೇನೇ ಇರಲಿ, ಐತಿಹಾಸಿಕ ಮತ್ತು ಪುರಾತತ್ತ್ವ ಸಂಶೋಧನೆಗಳು ಕಾಲಾನಂತರದಲ್ಲಿ ಮಸಾಡಾ ಪುರಾಣ ಮತ್ತು ಸ್ಮರಣೆಯನ್ನು ಛಿದ್ರಗೊಳಿಸಲಂತೂ ಸಾಧ್ಯವಿಲ್ಲ.

ಒಂದಂತೂ ಸತ್ಯ. ಇಂದಿಗೂ ಮಸಾಡಾ ಇತಿಹಾಸ, ಪುರಾತತ್ವ ಮತ್ತು ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ ಮಹತ್ವದ ಸಂಗಮವಾಗಿದ್ದು, ಇಸ್ರೇಲಿನ ಗತಕಾಲದ ದುರಂತ ಮತ್ತು ಶೌರ್ಯವನ್ನು ಈಗಲೂ ಜೀವಂತವಾಗಿ ನೆನಪಿಸುತ್ತದೆ.

**

ಮಸಾಡಾ ಮತ್ತು ಯಿಗೆಲ್ ಯಾಡಿನ್

1963 ರಿಂದ 1965 ರವರೆಗೆ ಮಸಾಡಾದಲ್ಲಿ ನಡೆದ ಉತ್ಖನನಗಳು ಇಸ್ರೇಲ್‌ನಲ್ಲಿ ಕೈಗೊಂಡ ಅತಿದೊಡ್ಡ ಮತ್ತು ಅತ್ಯಂತ ಸಂಕೀರ್ಣವಾದ ಪುರಾತತ್ತ್ವ ಶಾಸ್ತ್ರದ ಯೋಜನೆಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದಾಗಿವೆ. ಇದು ಶೈಕ್ಷಣಿಕ ವಲಯಗಳಲ್ಲಿ ಮತ್ತು ಸಾರ್ವಜನಿಕರಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚಿನ ಆಸಕ್ತಿ ಮತ್ತು ಉತ್ಸಾಹವನ್ನು ಹುಟ್ಟುಹಾಕಿದ ಕಲಾಕೃತಿಗಳನ್ನು ನೀಡಿದೆ.

ಮಸಾಡಾದ ಕಥೆಯನ್ನು ಯಹೂದಿ ಐತಿಹಾಸಿಕ ಸ್ಮರಣೆಯ ಆಳದಲ್ಲಿ ಇಡಲಾಗಿತ್ತು. 1923 ರಲ್ಲಿ ಯಹೂದಿ ಇತಿಹಾಸಕಾರ ಫ್ಲೇವಿಯಸ್ ಜೋಸೆಫಸ್ ಅವರ ಹೀಬ್ರೂ ಅನುವಾದದ ಕೃತಿಗಳು ಮತ್ತು ಯಿಟ್ಜಾಕ್ ಲ್ಯಾಮ್ಡನ್ ಅವರ ಮಹಾಕಾವ್ಯ 'ಮಸಾಡಾ' ಪ್ರಕಟವಾಗುವವರೆಗೂ ಸಂಪೂರ್ಣವಾಗಿ ನಿರ್ಲಕ್ಷಿಸಲಾಗಿತ್ತು. ಇಸ್ರೇಲ್ ರಾಜ್ಯದ ಪ್ರವರ್ತಕರು ಮತ್ತು ಹಿಂದಿನ ವೀರರ ನಡುವಿನ ಸಂಪರ್ಕವನ್ನು ಕಂಡುಹಿಡಿಯುವ ಪ್ರಯತ್ನದಲ್ಲಿ, ಮಸಾಡಾ ಇಸ್ರೇಲ್‌ನಲ್ಲಿನ ಯಹೂದಿ ಜನರ ಮನಸ್ಸಿನಲ್ಲಿ ವೀರತ್ವದ ಸಂಕೇತ ಮತ್ತು ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ದಂತಕಥೆಯಾಯಿತು. ಮಸಾಡಾ ಬೆಟ್ಟವನ್ನು ಹತ್ತುವುದು ಇಸ್ರೇಲ್‌ನ ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ ಪರಂಪರೆಯ ಭಾಗವಾಯಿತು.

1941 ರಲ್ಲಿ ಶೆಮಾರಿಯಾ ಗುಟ್ಮನ್ ಕಿಬ್ಬುಟ್ಜ್ ನಾನ್‌ನಿಂದ ಮಸಾಡಾಗೆ ಸಮಾನ ಆಸಕ್ತರ ಗುಂಪನ್ನುಕಟ್ಟಿಕೊಂಡು ಬಂದ. ಆತನ ಪ್ರವಾಸದ ಕೊನೆಯಲ್ಲಿ ಆ ಸ್ಥಳದಲ್ಲಿ ಪುರಾತತ್ತ್ವ ಶಾಸ್ತ್ರದ ಉತ್ಖನನವನ್ನು ಆರಂಭಿಸಿದ. 1950 ರ ದಶಕದ ಮಧ್ಯಭಾಗದಲ್ಲಿ, ಜೆರುಸಲೆಮ್‌ನ ಹೀಬ್ರೂ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯ, ಇಸ್ರೇಲ್ ಪರಿಶೋಧನಾ ಸೊಸೈಟಿ ಮತ್ತು ಇಸ್ರೇಲ್ ಪ್ರಾಚೀನ ವಸ್ತುಗಳ ಇಲಾಖೆ (ಇಂದಿನ ಇಸ್ರೇಲ್ ಪ್ರಾಚೀನ ವಸ್ತುಗಳ ಪ್ರಾಧಿಕಾರ) ಜಂಟಿ ಪ್ರಯತ್ನವಾಗಿ ಮಸಾಡಾದಲ್ಲಿ ಸಮೀಕ್ಷೆ ಶುರುವಾಯಿತು. ಆದರೂ 1963 ರಲ್ಲಿ ಆ ಸ್ಥಳದಲ್ಲಿ ಶಾಸ್ತ್ರೀಯ ಮತ್ತು ದೊಡ್ಡ ಪ್ರಮಾಣದ ಉತ್ಖನನ ಯಿಗೇಲ್ ಯಾಡಿನ್ ನೇತೃತ್ವದಲ್ಲಿ ಆರಂಭವಾಯಿತು.

ಯಿಗೇಲ್ ಯಾಡಿನ್ ಐಡಿಎಫ್ (ಇಸ್ರೇಲ್ ರಕ್ಷಣಾ ಪಡೆಗಳು) ನಲ್ಲಿ ಉನ್ನತ ಹುದ್ದೆಯಲ್ಲಿದ್ದ. 1949 ರಲ್ಲಿ ಆತ ಐಡಿಎಫ್‌ನ ಮುಖ್ಯಸ್ಥನಾಗಿದ್ದ. 1952 ರಲ್ಲಿ ತನ್ನ ಸೇವೆಯನ್ನು ಪೂರ್ಣಗೊಳಿಸಿದ ನಂತರ, ಪುರಾತತ್ತ್ವ ಶಾಸ್ತ್ರದ ಉತ್ಖನನ ಸ್ಥಳಗಳಿಗಾಗಿ ವೃತ್ತಿಜೀವನವನ್ನು ಬದಲಾಯಿಸಿದ. ಅದಾದ ಬಳಿಕ ಯಾದಿನ್ ಹಜೋರ್ ಉತ್ಖನನವನ್ನು ನಿರ್ದೇಶಿಸಿದ. ಆದರೂ ಮಸಾಡಾವನ್ನು ಅವನ ಪುರಾತತ್ತ್ವ ಶಾಸ್ತ್ರದ ವೃತ್ತಿಜೀವನದ ಕಿರೀಟ ರತ್ನವೆಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗುತ್ತಿದೆ.

**

ಹೆರೋಡ್‌ನ ಅರಮನೆ

ಮಸಾಡಾದಲ್ಲಿರುವ ಅತ್ಯಂತ ಗಮನ ಸೆಳೆಯುವ ರಚನೆಯೆಂದರೆ ಹೆರೋಡ್‌ನ ಉತ್ತರ ಅರಮನೆ. ಇದನ್ನು ಮೂರು ನೈಸರ್ಗಿಕ ಬಂಡೆಗಳ ಮೇಲೆ ನಿರ್ಮಿಸಲಾಗಿದೆ. ಇದನ್ನು ಅರಮನೆಯ ಮೂರು ಹಂತಗಳನ್ನು ಬೆಂಬಲಿಸಲು ಉಳಿಸಿಕೊಳ್ಳುವ ಗೋಡೆಗಳಿಂದ ಬಲಪಡಿಸಲಾಗಿದೆ. ಇದು ಹನ್ನೊಂದು ಅಂತಸ್ತಿನ ಕಟ್ಟಡ. ಬಂಡೆಯ ಉತ್ತರದ ಅಂಚಿನಲ್ಲಿರುವ ಮೇಲಿನ ಟೆರೇಸ್ ಮಸಾಡಾದ ಅತ್ಯುನ್ನತ ತಾಣ. ಮೂರು ಟೆರೇಸ್‌ಗಳನ್ನು ಮೇಲಿನಿಂದ ಕೆಳಗಿನ ಟೆರೇಸ್‌ಗಳಿಗೆ ಸುಮಾರು 120 ಮೆಟ್ಟಿಲುಗಳಿಂದ ಸಂಪರ್ಕಿಸಲಾಗಿದೆ.

ಮೇಲಿನ ಮಹಡಿ ಬಹುಶಃ ವಾಸಸ್ಥಳಗಳಾಗಿ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಿಸುತ್ತಿತ್ತು. ಒಳಗಿನ ಅಂಗಳದ ಎರಡೂ ಬದಿಗಳನ್ನು ಸುತ್ತುವರಿದಿದ್ದ ಅದರ ಕೊಠಡಿಗಳನ್ನು ಹಸಿಚಿತ್ರಗಳು ಮತ್ತು ಮೊಸಾಯಿಕ್ ನೆಲಹಾಸುಗಳಿಂದ ಅಲಂಕರಿಸಲಾಗಿದೆ. ಅಲ್ಲಿ ನಿಂತು ಮೃತ ಸಮುದ್ರ ಮತ್ತು ಜುದಾಯಿಯನ್ ಮರುಭೂಮಿಯನ್ನು ನೋಡಲು ಅರ್ಧವೃತ್ತಾಕಾರದ ಪೋರ್ಟಿಕೋವನ್ನು ರಚಿಸಲಾಗಿದೆ. ಮಧ್ಯದ ಟೆರೇಸ್‌ನ ಅಡಿಪಾಯ ಮಾತ್ರ ಉಳಿದುಕೊಂಡಿದೆ - ಎರಡು ಬಾಗಿದ ಗೋಡೆಗಳ ಮೇಲೆ ಸ್ತಂಭಗಳಿಂದ (ಥೋಲೋಸ್) ಸುತ್ತುವರಿದಿರುವ ದುಂಡಗಿನ ರಚನೆಯನ್ನು ನಿರ್ಮಿಸಲಾಗಿದೆ. ಮುಖ್ಯ ಔತಣಕೂಟ ಸಭಾಂಗಣ, ಅಥವಾ ಟ್ರಿಕ್ಲಿನಿಯಮ್, ಹಾಗೆಯೇ ಕೆಳಗಿನ ಟೆರೇಸ್‌ನಲ್ಲಿರುವ ಕಾರಿಡಾರ್ ಅನ್ನು ಚಿತ್ರಗಳಿಂದ ಅಲಂಕರಿಸಲಾಗಿದೆ. ಸ್ತಂಭಗಳು ಸುಣ್ಣದ ಕಲ್ಲಿನ ಡ್ರಮ್‌ಗಳಿಂದ ಕೂಡಿದೆ.

**

ಮೊಸಾಯಿಕ್ ಮಹಡಿಗಳು

ಗ್ರೀಕೋ-ರೋಮನ್ ಕಾಲದ ಪ್ರಪಂಚದಾದ್ಯಂತ ಮೇಲ್ವರ್ಗದವರ ಮನೆಗಳಲ್ಲಿ ಕಾಣುವ ಮೊಸಾಯಿಕ್‌ಗಳಿಂದ ಅಲಂಕರಿಸಿದ ಮಹಡಿಗಳನ್ನು ವ್ಯಾಪಕವಾಗಿ ಕಾಣಬಹುದು. ಮಸಾಡಾದಲ್ಲಿ, ಅಂತಹ ಮಹಡಿಗಳು ಉತ್ತರ ಮತ್ತು ಪಶ್ಚಿಮ ಅರಮನೆಗಳಲ್ಲಿ ಮತ್ತು ದೊಡ್ಡ ಸ್ನಾನಗೃಹದ ಪ್ಯಾಲೆಸ್ಟ್ರಾ (ಅಂಗಣ) ದಲ್ಲಿ ಕಂಡುಬಂದಿವೆ.

ಪಶ್ಚಿಮ ಅರಮನೆಯಲ್ಲಿರುವ ವರ್ಣರಂಜಿತ ಮೊಸಾಯಿಕ್ ಹದಿಮೂರು ಕೇಂದ್ರೀಕೃತ ಆಯತಾಕಾರದ ಚೌಕಟ್ಟುಗಳಿಂದ ಕೂಡಿದ್ದು, ಅವು ಕೇಂದ್ರ ಫಲಕವನ್ನು ಒಳಗೊಂಡ ವಿವಿಧ ಮಾದರಿಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿವೆ. ಈ ಮೊಸಾಯಿಕ್‌ನಲ್ಲಿ ಕಾಣಿಸಿಕೊಳ್ಳುವ ಮಾದರಿಗಳಲ್ಲಿ ಎಲೆಗಳು, ರೋಸೆಟ್‌ಗಳು, ಹೆಣೆದುಕೊಂಡಿರುವ ತಿರುವುಗಳು, ದಾಳಿಂಬೆ, ಅಂಜೂರ ಮತ್ತು ದ್ರಾಕ್ಷಿಯಂಥ ಕ್ಲಾಸಿಕ್ ಯಹೂದಿ ಚಿಹ್ನೆಗಳು ಸೇರಿವೆ.

ಮೊಸಾಯಿಕ್ ಕಲ್ಲುಗಳು ಏಕರೂಪದ ಗಾತ್ರದ್ದಾಗಿವೆ. ಅವುಗಳ ಕೆಂಪು, ಕಂದು, ಕಪ್ಪು, ಹಸಿರು ಮತ್ತು ನೀಲಿ ಬಣ್ಣಗಳನ್ನು ಮಣ್ಣು, ಕಲ್ಲು ಮತ್ತು ಗಾಜನ್ನು ಬಳಸಿ ರೂಪಿಸಲಾಗಿದೆ. ಪ್ರಾಚೀನ ಕಾಲದಲ್ಲಿ ಮೊಸಾಯಿಕ್ ಭಾಗಶಃ ನಾಶವಾದ ಕಾರಣ, ಪ್ಲಾಸ್ಟರ್‌ನಲ್ಲಿ ಸಾಧಿಸಲಾಯಿತು. ರಾಜ ಹೆರೋದನ ಖಾಸಗಿ ಬಳಕೆಗಾಗಿ ಸಣ್ಣ ಸ್ನಾನಗೃಹದ ಮೊಸಾಯಿಕ್ ನೆಲವನ್ನು ಅಲಂಕರಿಸಲಾಗಿದೆ. ಈ ಕೋಣೆಯ ಗೋಡೆಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದರಲ್ಲಿ ಎಣ್ಣೆ ದೀಪಕ್ಕಾಗಿ ತ್ರಿಕೋನ ಗೂಡು ಇತ್ತು.

**

ನೀರಿನ ವ್ಯವಸ್ಥೆ

ಮಸಾಡಾಕ್ಕೆ ಎರಡು ನೀರಿನ ಮೂಲಗಳಲ್ಲಿ ನೀರು ಪೂರೈಕೆಯಾಗುತ್ತಿತ್ತು. ಒಂದು, ಪರ್ವತದ ತುದಿಯಲ್ಲಿ ಸಂಗ್ರಹವಾದ ಮಳೆನೀರು ಮತ್ತು ಎರಡು, ಪಕ್ಕದ ಎರಡು ವಾಡಿಗಳಾದ ನಹಲ್ ಮಸಾಡ ಮತ್ತು ನಹಲ್ ಬೆನ್-ಯೈರ್‌ನಲ್ಲಿ ಹರಿಯುವ ಪ್ರವಾಹದ ನೀರು. ಮಳೆನೀರನ್ನು ಐದು ತೊಟ್ಟಿಗಳಲ್ಲಿ ಸಂಗ್ರಹಿಸಲಾಗುತ್ತಿತ್ತು ಮತ್ತು ಅದು ಪರ್ವತದ ಮೇಲಿನ ಏಕೈಕ ನೀರಿನ ಮೂಲವಾಗಿತ್ತು. ಪ್ರವಾಹದ ನೀರನ್ನು ಅಣೆಕಟ್ಟುಗಳಿಂದ ಹಿಡಿದಿಟ್ಟುಕೊಳ್ಳಲಾಗುತ್ತಿತ್ತು. ಅದನ್ನು ಎರಡು ಕಾಲುವೆಗಳ ಮೂಲಕ ಸಾಗಿಸಲಾಗುತ್ತಿತ್ತು. ಈ ಕಾಲುವೆಗಳನ್ನು ರೋಮನ್ನರು ನಿರ್ಮಿಸಿದ ಗೋಡೆಯಿಂದ ಮುಚ್ಚಲಾಗಿತ್ತು.

ಮಸಾಡಾದಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚಿನ ತೊಟ್ಟಿಗಳನ್ನು ಸಂಪೂರ್ಣವಾಗಿ ಸಂರಕ್ಷಿಸಲಾಗಿದೆ. ಕೆಲವೊಂದರಲ್ಲಿ, ಮಧ್ಯದಲ್ಲಿ ಒಂದೇ ಒಂದು ಸ್ವತಂತ್ರ ಸ್ತಂಭ ಉಳಿದಿದೆ. ಅವೆಲ್ಲವನ್ನೂ ಸುಣ್ಣ ಮತ್ತು ಬೂದಿಯ ವಿಶೇಷ ಮಿಶ್ರಣದಿಂದ ಪ್ಲಾಸ್ಟರ್ ಮಾಡಲಾಗಿದೆ. ಒಂದು ತೊಟ್ಟಿಯ ಕೆಳಭಾಗಕ್ಕೆ ಹೋಗುವ ಮೆಟ್ಟಿಲುಗಳ ಸಾಲು ಅದರ ಗೋಡೆಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದನ್ನು ಕತ್ತರಿಸುತ್ತದೆ.

ತೊಟ್ಟಿಗಳಿಂದ ಹೊರಡುವ ಕೊಳವೆಗಳ ಜಾಲದ ಮೂಲಕ ನೀರನ್ನು ಪರ್ವತಕ್ಕೆ ತರಲಾಗುತ್ತಿತ್ತು. ದ್ವಾರಗಳ ಪಕ್ಕದಲ್ಲಿ ನಿರ್ಮಿಸಲಾದ ಕೊಳಗಳು ಕಲ್ಲಿನ ಹೆಂಚುಗಳಿಂದ ಚಾವಣಿಯ ಸುರಂಗಗಳ ಮೂಲಕ ಪರ್ವತದ ಮೇಲಿರುವ ಕೊಳವೆಗಳಿಗೆ ನೀರನ್ನು ಪೂರೈಸಲಾಗುತ್ತಿತ್ತು.

**

ದೊಡ್ಡ ಸ್ನಾನಗೃಹ

ಮಸಾಡಾದ ಮತ್ತೊಂದು ಪ್ರಮುಖ ಆಕರ್ಷಣೆ ಅಂದ್ರೆ ಸ್ನಾನಗೃಹ. ಅದರ ಯೋಜನೆ, ರಚನೆ, ಅಲಂಕಾರ ಒಂದು ವಿಶಿಷ್ಟ ಕಟ್ಟಡವಾಗಿದ್ದು, ಅದು ರೋಮನ್ ವಾಸ್ತುಶಿಲ್ಪದಿಂದ ಎರವಲು ಪಡೆದ ಅಂಶಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿದೆ. ಇದನ್ನು ಮೊಸಾಯಿಕ್ ನೆಲದಿಂದ ಸುಸಜ್ಜಿತವಾದ ದೊಡ್ಡ ಅಂಗಳದ ಮೂಲಕ ಪ್ರವೇಶ ಪಡೆಯಬೇಕು, ಇದು ಹಸಿಚಿತ್ರಗಳಿಂದ ಅಲಂಕರಿಸಸಿದ ಡ್ರೆಸ್ಸಿಂಗ್ ಕೋಣೆಗೆ (ಅಪೋಡಿಟೇರಿಯಮ್) ಕರೆದೊಯ್ಯುತ್ತದೆ. ಅದರ ಸಮತಟ್ಟಾದ ಸೀಲಿಂಗ್ ಅನ್ನು ಬಣ್ಣದ ಚಿತ್ರಿಸಿದ ಪ್ಲಾಸ್ಟರ್‌ನಿಂದ ಅಲಂಕರಿಸಲಾಗಿದೆ. 'ಬೆಚ್ಚಗಿನ ನೀರಿನ ಕೋಣೆ' (ಟೆಪಿಡೇರಿಯಮ್) ಯನ್ನು ಸಹ ಅಲಂಕರಿಸಲಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ಅದರ ನೆಲವನ್ನು ಸುಂದರವಾಗಿ ವಿನ್ಯಾಸಗೊಳಿಸಲಾಗಿದೆ.

ಸ್ನಾನಗೃಹದ ಹೃದಯಭಾಗವಾದ 'ಬಿಸಿನೀರಿನ ಕೋಣೆ' (ಕ್ಯಾಲ್ಡೇರಿಯಮ್) ಯನ್ನು ಸಹ ಅತ್ಯಂತ ಆಕರ್ಷಕವಾಗಿ ನಿರ್ಮಿಸಲಾಗಿದೆ. ಇದರಲ್ಲಿ ಸಣ್ಣ ಕಲ್ಲು ಅಥವಾ ಇಟ್ಟಿಗೆ ಕಂಬಗಳು ನೆಲದ ಮೇಲ್ಭಾಗದಲ್ಲಿ ನಿರ್ಮಿಸಲಾಗಿದೆ. ಕುಲುಮೆಯಿಂದ ಬಿಸಿ ಗಾಳಿಯು ಹೈಪೋಕಾಸ್ಟ್ ಮೂಲಕ ಚಲಿಸಿ, ಅಲ್ಲಿಂದ ಮೇಲಕ್ಕೆ ಮಣ್ಣಿನ ಕೊಳವೆಗಳ ಮೂಲಕ ನೆಲವನ್ನು ಬಿಸಿ ಮಾಡುವ ಉದ್ದೇಶ ಹೊಂದಿತ್ತು. ಕ್ಯಾಲ್ಡೇರಿಯಂನ ಉರಿಯುತ್ತಿರುವ ಬಿಸಿ ನೆಲ ಮತ್ತು ಗೋಡೆಗಳನ್ನು ಸಿಂಪಡಿಸಿದ ನೀರಿನಿಂದ ತಂಪಾಗಿಸಿ ಉಗಿ ಸ್ನಾನ (steam bath) ಸೌಲಭ್ಯದ ಆನಂದವನ್ನು ಆ ಕಾಲದಲ್ಲಿಯೇ ಪಡೆಯುತ್ತಿದ್ದರು.

ರಂಧ್ರಗಳಿಲ್ಲದ ಪ್ಲಾಸ್ಟರ್‌ನಿಂದ ಆವೃತವಾದ ಮೆಟ್ಟಿಲುಗಳಿರುವ ಕೊಳದಲ್ಲಿ 'ತಣ್ಣೀರಿನ ಕೋಣೆ' (ಫ್ರಿಜಿಡೇರಿಯಮ್)ಯನ್ನು ರೋಮನ್ ಕಾಲದಲ್ಲಿ ನಿರ್ಮಿಸಿರುವುದರ ಸ್ಪಷ್ಟ ನಿದರ್ಶನವನ್ನು ಸಹ ಅಲ್ಲಿ ಕಾಣಬಹುದು.

**

ಹಲವು ಸ್ವಾರಸ್ಯಕರ ಸಂಗತಿಗಳು

ಮಸಾಡಾ ಹಲವು ಸ್ವಾರಸ್ಯಕರ ಸಂಗತಿಗಳ ಆಗರ. ಮೊದಲನೆಯದಾಗಿ, ಮಸಾಡಾ ರೋಮನ್ ಕಾಲದ ಯುದ್ಧದ ಅತ್ಯುತ್ತಮ ಸಂರಕ್ಷಿತ ಅವಶೇಷಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ. ರೋಮನ್ ಸೈನ್ಯವು ಮಸಾಡಾ ಸುತ್ತಲೂ ಎಂಟು ಶಿಬಿರಗಳು, ಒಂದು ಸುತ್ತುವರಿದ ಗೋಡೆ ಮತ್ತು ಒಂದು ದೊಡ್ಡ ರಾಂಪ್ ನಿರ್ಮಿಸಿತು. ಇದು ಇಂದಿಗೂ ಕಾಣಸಿಗುತ್ತದೆ.

ಎರಡನೆಯದಾಗಿ, ಇದು ಯಹೂದಿ ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ ಗುರುತು ಮತ್ತು ಹೋರಾಟದ ಪ್ರತೀಕ.

ಮೂರನೆಯದು, ಮಸಾಡಾದಲ್ಲಿ ಕಂಡುಬಂದ 2000 ವರ್ಷಗಳ ಹಳೆಯ ಖರ್ಜೂರ ಬೀಜವನ್ನು 2005ರಲ್ಲಿ ನೆಟ್ಟು ಬೆಳೆಸಲಾಯಿತು. ಇದು "ಮೆತುಶೆಲಹ್" ಎಂಬ ಹೆಸರಿನ ಖರ್ಜೂರ ಮರವಾಗಿ ಬೆಳೆದು, 2021ರಲ್ಲಿ ಮೊದಲ ಫಲ ನೀಡಿತು.

ನಾಲ್ಕನೆಯದು, ಮಸಾಡಾದಲ್ಲಿ ಕಂಡುಬಂದ ಎರಡು ಮಿಕ್ವಾಹ್‌ಗಳು (ಯಹೂದಿ ಧಾರ್ಮಿಕ ಸ್ನಾನದ ಕೊಳಗಳು) ಹಲಾಖಿಕ್ ಮಾನದಂಡಗಳಿಗೆ ಅನುಗುಣವಾಗಿವೆ ಮತ್ತು ಪ್ರಾಚೀನ ಸಿನಗಾಗ್ ಅತ್ಯಂತ ಹಳೆಯದು.

ಐದನೆಯದು, ಮಸಾಡಾದ ಉತ್ಖನನಗಳು ಇಸ್ರೇಲಿನ ಅತ್ಯಂತ ಪ್ರಭಾವಶಾಲಿ ಪುರಾತತ್ವ ಸ್ಥಳವಾಗಿದ್ದು, ಇದು ಹಲವು ಪುರಾತತ್ವಜ್ಞರನ್ನು ಪ್ರೇರೇಪಿಸಿದ ತಾಣವೆಂದು ಇಂದಿಗೂ ಹೆಸರುವಾಸಿಯಾಗಿದೆ.

**

ಮಸಾಡಾಕ್ಕೆ ಹೋಗುವುದು ಹೇಗೆ?

ಇಸ್ರೇಲ್‌ನ ಐತಿಹಾಸಿಕ ತಾಣವಾದ ಮಸಾಡಾ, ಜೆರುಸಲೆಮ್ ನಗರದಿಂದ ಸರಿಸುಮಾರು 99 ಕಿಮೀ ದೂರದಲ್ಲಿದೆ. ಕಾರಿನಲ್ಲಿ ಪ್ರಯಾಣಿಸಿದರೆ, ಸುಮಾರು ಒಂದೂವರೆ ಗಂಟೆಯಲ್ಲಿ ತಲುಪಬಹುದು.

ಮಸಾಡಾಕ್ಕೆ ತೆರಳಲು ಇರುವ ಪ್ರಮುಖ ಮಾರ್ಗಗಳು

ಬಸ್ ಮೂಲಕ: ಎಗ್ಡ್ ಬಸ್ ಕಂಪನಿ (Egged Bus Company) ಜೆರುಸಲೆಮ್‌ನ ಸೆಂಟ್ರಲ್ ಬಸ್ ನಿಲ್ದಾಣದಿಂದ ನೇರವಾಗಿ ಮಸಾಡಾಗೆ ಬಸ್ ಸೇವೆ ಕಲ್ಪಿಸಿದೆ.

ಟ್ಯಾಕ್ಸಿ ಅಥವಾ ಕಾರು ಮೂಲಕ: ನೀವು ಜೆರುಸಲೆಮ್‌ನಿಂದ ನೇರವಾಗಿ ಟ್ಯಾಕ್ಸಿ ಅಥವಾ ಬಾಡಿಗೆ ಕಾರಿನಲ್ಲಿ ಮಸಾಡಾಗೆ ಹೋಗಬಹುದು. ಇದು ಅತಿ ವೇಗದ ಮಾರ್ಗವಾಗಿದೆ. ವಿವಿಧ ಟ್ರಾವೆಲ್ ಏಜೆನ್ಸಿಗಳು ಜೆರುಸಲೆಮ್‌ನಿಂದ ಮಸಾಡಾ ಮತ್ತು ಮೃತ ಸಮುದ್ರಕ್ಕೆ (Dead Sea) ಒಂದು ದಿನದ ಟೂರ್‌ಗಳನ್ನು ಆಯೋಜಿಸುತ್ತವೆ. ಈ ಟೂರ್‌ಗಳಲ್ಲಿ ಪ್ರಯಾಣ, ಗೈಡ್ ಸೇವೆ ಮತ್ತು ಪ್ರವೇಶ ಶುಲ್ಕಗಳು ಒಳಗೊಂಡಿರುತ್ತವೆ.

ಪ್ರಮುಖ ಸಲಹೆಗಳು

ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಸಾರಿಗೆಯು ಶಬ್ಬತ್ ಕಾರಣದಿಂದ ಶುಕ್ರವಾರ ಮಧ್ಯಾಹ್ನದಿಂದ ಶನಿವಾರ ಸಂಜೆಯವರೆಗೆ ಲಭ್ಯವಿರುವುದಿಲ್ಲ. ಬೆಳಗಿನ ಜಾವದಲ್ಲಿ ತಲುಪಿದರೆ, ನೀವು ಮಸಾಡಾದಲ್ಲಿ ಸೂರ್ಯೋದಯವನ್ನು ನೋಡಬಹುದು, ಇದು ಒಂದು ಅದ್ಭುತ ಅನುಭವ.

ಮಸಾಡಾ ಪರ್ವತದ ಮೇಲೆ ಏರಲು ರೋಮನ್ ರಾಂಪ್ (Roman Ramp) ಇವೆ. ಕೇಬಲ್ ಕಾರ್ ಕೂಡ ಲಭ್ಯವಿದೆ.