ಟೆಲ್ ಅವಿವ್‌ನ ಗ್ರಾಫಿಟಿ ಕಲೆ

ಇಸ್ರೇಲಿನ ಟೆಲ್ ಅವಿವ್ ಮತ್ತು ಜೆರುಸಲೆಮ್ ನಗರಗಳಲ್ಲಿ ಓಡಾಡುವಾಗ, ಅಲ್ಲೊಂದು ಇಲ್ಲೊಂದು ಗೋಡೆ ಮೇಲೆ ಬಿಡಿಸುವ ಗ್ರಾಫಿಟಿ ಕಲೆಗಳನ್ನು ನೋಡಿದ್ದುಂಟು. ಅಂಥ ಕಲೆಯನ್ನು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಎಲ್ಲ ನಗರಗಳಲ್ಲೂ ಕಾಣಬಹುದು. ಹೀಗಾಗಿ ಇಸ್ರೇಲಿನ ಆ ಅವಳಿ ನಗರಗಳ ಗ್ರಾಫಿಟಿ ಕಲೆಯನ್ನು ಕಂಡಾಗ ವಿಶೇಷ ಎಂದೆನಿಸಲಿಲ್ಲ. ಆದರೆ ಇತ್ತೀಚೆಗೆ ಟೆಲ್ ಅವಿವ್ ನಗರದ ಒಳರಸ್ತೆಗಳಲ್ಲಿ ಸುತ್ತಾಡುವವರೆಗೆ, ಗ್ರಾಫಿಟಿ ಕಲೆಗಾಗಿಯೇ ಮೀಸಲಾದ ಬೀದಿಗಳಿರುವ ಅಂಶ ನನಗೆ ಗೊತ್ತೇ ಇರಲಿಲ್ಲ. ಈ ಕಲೆ ಅಲ್ಲಿನ ಜನಮಾನಸದಲ್ಲಿ ಹಾಸುಹೊಕ್ಕಾಗಿರುವುದು, ಪ್ರಚಲಿತ ವಿದ್ಯಮಾನಗಳಿಗೆ ಸಂವೇದಿಯಾಗಿ ಈ ಕಲೆ ಅಭಿವ್ಯಕ್ತಿ ಮಾಧ್ಯಮವಾಗಿ ಅರಳಿರುವುದು, ಈ ಕಲೆ ಪ್ರತಿಭಟನೆಯ ಸಂಕೇತವಾಗಿ ರೂಪುಗೊಂಡಿರುವ ಸಂಗತಿಗಳೂ ಗೊತ್ತಾದವು.

ಭಿತ್ತಿಚಿತ್ರ ಅಥವಾ ಗ್ರಾಫಿಟಿ ಒಂದು ನಗರದ ಅಂತರಂಗದ ಪ್ರತಿಧ್ವನಿ. ಪಾಪ್ ಸಂಗೀತದ ನಂತರ ಗ್ರಾಫಿಟಿ ಪ್ರಾಯಶಃ ಇತ್ತೀಚಿನ ಇತಿಹಾಸದಲ್ಲಿ ಸಂಸ್ಕೃತಿಯ ಮೇಲೆ ಅಷ್ಟೇ ಪ್ರಭಾವ ಬೀರಿದ ಅತಿ ದೊಡ್ಡ ಕಲಾ ಚಳವಳಿ ಎಂಬುದರಲ್ಲಿ ಸಂದೇಹವೇ ಇಲ್ಲ. ಅಷ್ಟಕ್ಕೂ ಅದು ಜನಸಾಮಾನ್ಯರ ಕಲೆ. ಇದು ಸ್ಪಷ್ಟ ಅಧಿಕೃತ ಸ್ಥಾನಮಾನವಿಲ್ಲದ ಭಾಷೆಯಾದರೂ, ಅದರ ಸಹಜ ಗುಣವು ಮಾನವ ಅನುಭವದ ಪ್ರಾಮಾಣಿಕತೆ ಮತ್ತು ಕಲೆಯ ನಿಜವಾದ ಉದಾತ್ತತೆಗೆ ಸಾಕ್ಷಿಯಾಗಿದೆ. ಒಬ್ಬ ಕಲಾವಿದನಾಗಲು ಗ್ರಾಫಿಟಿ ಕಲೆ ಅತ್ಯಂತ ಪ್ರಾಮಾಣಿಕ ಮಾರ್ಗವಾಗಿದೆ. ಇದನ್ನು ಮಾಡಲು ಯಾವುದೇ ಹಣದ ಅಗತ್ಯವಿಲ್ಲ, ಅದನ್ನು ಅರ್ಥಮಾಡಿಕೊಳ್ಳಲು ನಿಮಗೆ ಶಿಕ್ಷಣದ ಅಗತ್ಯವಿಲ್ಲ ಮತ್ತು ಪ್ರವೇಶ ಶುಲ್ಕವೂ ಇಲ್ಲ. ಗ್ರಾಫಿಟಿ ಕಲೆಯ ಕುರಿತು ಒಂದು ಮಾತಿದೆ - 'ಕೆಲವರು ಪೊಲೀಸರಾಗುತ್ತಾರೆ, ಏಕೆಂದರೆ ಅವರು ಜಗತ್ತನ್ನು ಉತ್ತಮ ಸ್ಥಳವನ್ನಾಗಿ ಮಾಡಲು ಬಯಸುತ್ತಾರೆ. ಇನ್ನು ಕೆಲವರು ಗ್ರಾಫಿಟಿ ಕಲಾವಿದರಾಗಲು ಬಯಸುತ್ತಾರೆ, ಏಕೆಂದರೆ ಅವರು ಜಗತ್ತನ್ನು ಉತ್ತಮ ಸ್ಥಳವನ್ನಾಗಿ ಮಾಡಲು ಬಯಸುತ್ತಾರೆ.'

ಟೆಲ್ ಅವಿವ್ ನ್ನು 'ಗ್ರಾಫಿಟಿ ಕಲೆಯ ರಾಜಧಾನಿ' ಎಂದು ಕರೆಯುತ್ತಾರೆ ಗೊತ್ತಾ? ಹಾಗೆಂದು ಕೇಳಿದವನು ನಮ್ಮ ಗೈಡ್ ಅವಿ. ಈ ನಗರದ ಒಂದೆರಡು ಬೀದಿಗಳಲ್ಲಿ ಸುತ್ತಿದಾಗ ಅವು ಬಣ್ಣಗಳಲ್ಲಿ ಬರೆದ ಚಿತ್ರ ಪುಸ್ತಕಗಳಂತೆ ಇದೆಯಲ್ಲ ಅನಿಸಿತು. ಅಲ್ಲಿನ ಪ್ರತಿ ಗೋಡೆ, ಪ್ರತಿ ಚಿತ್ರ, ಈ ನಗರವು ಹೇಗೆ ತನ್ನ ಆತ್ಮವನ್ನು ಅಭಿವ್ಯಕ್ತಿಸಿಕೊಳ್ಳಲು ಬಯಸುತ್ತಿದೆ ಎಂಬುದರ ಕನ್ನಡಿಯಂತಿತ್ತು. ಇಸ್ರೇಲ್‌ನ ಈ ಸಮಕಾಲೀನ ನಗರವು ಕೇವಲ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನ ಮತ್ತು ಆರ್ಥಿಕ ಪ್ರಗತಿಯ ಕೇಂದ್ರವಷ್ಟೇ ಆಗಿರದೇ, ಅದು ಕಲೆಯ, ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯದ ಮತ್ತು ವೈಯಕ್ತಿಕ ಅಭಿವ್ಯಕ್ತಿಯ ಜೀವಂತ ಕೇಂದ್ರವೂ ಹೌದು ಎಂಬ ಭಾವನೆ ಜಿನುಗಿಸುವಂತೆ ಮಾಡಿತು. ಅಲ್ಲಿ ಗ್ರಾಫಿಟಿ ಕಲೆ ಕೇವಲ ಒಂದು ದೃಶ್ಯ ಅಭಿವ್ಯಕ್ತಿ ಅಲ್ಲವೇ ಅಲ್ಲ, ಅದು ನವಚಿಂತಕರ ಆತ್ಮದ ಧ್ವನಿ, ಸಾಮಾಜಿಕ ಸಂವಾದದ ಅವಿಭಾಜ್ಯ ಅಂಗ ಮತ್ತು ನಗರದ ಅಂತರಾಳದ ಪ್ರತಿಫಲನವಾಗಿದೆಯೇನೋ ಎಂದು ಬಲವಾಗಿ ಅನಿಸಿದ್ದು ಸುಳ್ಳಲ್ಲ.

ಟೆಲ್ ಅವಿವ್ ನಗರದ ಬೀದಿಗಳು ನಿಜಕ್ಕೂ ಜೀವಂತ ಕ್ಯಾನ್ವಾಸ್‌ಗಳಂತಿವೆ. ಇಲ್ಲಿ ಗೋಡೆಗಳು ಕೇವಲ ಇಟ್ಟಿಗೆಗಳಲ್ಲ. ಅವು ನಗರ ಸಂಸ್ಕೃತಿಯ ಧ್ವನಿಯನ್ನು ಅಂತರ್ಗತವಾಗಿಸಿಕೊಂಡಿದೆ. ಇಸ್ರೇಲ್‌ನ ಅತ್ಯಂತ ಕಲಾಪ್ರಿಯ ಮತ್ತು ಸ್ವತಂತ್ರ ಮನೋಭಾವದ ಈ ನಗರದಲ್ಲಿ ಗ್ರಾಫಿಟಿ ಅದರ ಯುವಕರ ಪ್ರತಿಭಟನೆಯೂ ಆಗಿದೆ ಮತ್ತು ಅಲ್ಲಿ ಹುಟ್ಟಿದ ಹೊಸ ಆಲೋಚನೆಗಳ ಕಲಾತ್ಮಕ ಅಭಿವ್ಯಕ್ತಿಯೂ ಆಗಿದೆ. ನಗರದ ಹಳೆಯ ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಕಾಣುವ ಜಟಿಲ ಚಿತ್ರಗಳು ಹಾಗೂ ವಿಶಿಷ್ಟ ಅಕ್ಷರಶೈಲಿಗಳು ಸಾಮಾಜಿಕ ರಾಜಕೀಯ ವಿಷಯಗಳಿಂದ ಹಿಡಿದು ಸಾಮಾನ್ಯ ಜೀವನದ ಸೌಂದರ್ಯದವರೆಗೆ ಎಲ್ಲವನ್ನೂ ಹೇಳುತ್ತವೆ. ಈ ನಗರದ ಗೋಡೆಗಳು ಒಂದು ಜೀವಂತ, ಉಸಿರಾಡುವ ಕಲಾ ಸಂಗ್ರಹಾಲಯವಾಗಿದ್ದು, ಕಾಲಕಾಲಕ್ಕೆ ಬದಲಾಗುತ್ತಾ, ವಿಕಸನಗೊಳ್ಳುತ್ತಾ ಹೋಗುತ್ತಿದೆ.

ಈ ನಗರದಲ್ಲಿ ಗ್ರಾಫಿಟಿ ಕಲೆ ಕೇವಲ ಅಕ್ರಮವಾಗಿ ಬಿಡಿಸಿದ, ನಗರ ಸೌಂದರ್ಯವನ್ನು ಹಾಳು ಮಾಡಲೆಂದು ಬಿಡಿಸಿದ ಚಿತ್ರವಲ್ಲ. ಅದು ನಗರ ಶೈಲಿಯ ಭಾಗವಾಗಿರುವ ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ ಚಳವಳಿಯಂತೆ ಗೋಚರವಾಗುತ್ತವೆ. ಫ್ಲಾರೆಂಟಿನ್ ಮತ್ತು ನೆವೆ ತ್ಜೆಡೆಕ್ ಮುಂತಾದ ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ನಡೆಯುವಾಗ, ಗೋಡೆಗಳ ಮೇಲೆ ಬೀರುವ ಬಣ್ಣಗಳು ಕಲಾವಿದರ ಆತ್ಮ ಮತ್ತು ನಗರದ ಹೃದಯವನ್ನು ಬಿಂಬಿಸುತ್ತವೆ. ಇವತ್ತು, ಟೆಲ್ ಅವಿವ್ ಗ್ರಾಫಿಟಿ ಯಾತ್ರೆಗಳನ್ನು ಆಕರ್ಷಕ ಪ್ರವಾಸಿ ಚಟುವಟಿಕೆಗಳಾಗಿ ಪರಿವರ್ತಿಸಿ, ಕಲೆ ಮತ್ತು ಪ್ರತಿರೋಧದ ನಡುವಿನ ಕಳಕಳಿಯ ಸಂಭಾಷಣೆಯಾಗಿ ಬೆಳೆಯುತ್ತಿರುವಂತೆ ಭಾಸವಾಗುತ್ತದೆ. ಅಲ್ಲಿನ ಬೀದಿಗಳಲ್ಲಿರುವ ಗೋಡೆಗಳು ತನ್ನ ಬೌದ್ಧಿಕ, ಕಲಾತ್ಮಕ ಮತ್ತು ಸಾಮಾಜಿಕ ಚಿಂತನೆಗಳಿಂದ ಹೊರಹೊಮ್ಮುವ ಕಲಾತ್ಮಕ ಕಳಕಳಿಯ ಆರ್ಟ್ ಗ್ಯಾಲರಿಗಳೇನೋ ಎನಿಸುತ್ತದೆ.

ಟೆಲ್ ಅವಿವ್ ನಗರವು ತನ್ನ ಸುಂದರವಾದ ಕಡಲತೀರಗಳು, ನಿರಂತರ ಜಾಗೃತ ನೈಟ್‌ಲೈಫ್ ಮತ್ತು ಆಧುನಿಕ ವಾಸ್ತುಶಿಲ್ಪಕ್ಕೆ ಹೆಸರುವಾಸಿಯಾಗಿದ್ದರೂ, ಗ್ರಾಫಿಟಿ ಕಲೆಯ ಮೂಲಕ ವಿಶ್ವದಲ್ಲಿಯೇ ವಿಶೇಷ ಸ್ಥಾನವನ್ನು ಪಡೆದುಕೊಂಡಿದೆ. ಇದು ನಗರದ ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ, ರಾಜಕೀಯ ಮತ್ತು ಸಾಮಾಜಿಕ ನಾಡಿಮಿಡಿತವನ್ನು ಪ್ರತಿಬಿಂಬಿಸುವ ಒಂದು ಪ್ರಬಲ ಕಲಾತ್ಮಕ ಅಭಿವ್ಯಕ್ತಿಯ ತಾಣವಾಗಿದೆ. ಟೆಲ್ ಅವಿವ್‌ನ ಗ್ರಾಫಿಟಿ ಸಂಸ್ಕೃತಿಯು ಯಾವುದೇ ಒಂದು ಪ್ರದೇಶಕ್ಕೆ ಸೀಮಿತವಾಗಿಲ್ಲ. ಹಳೆಯ ಮತ್ತು ಆಕರ್ಷಕವಾದ ಫ್ಲೋರೆಂಟಿನ್ ನೆರೆಹೊರೆ, ಇದರ ನಶಿಸುತ್ತಿರುವ ಕೈಗಾರಿಕಾ ಕಟ್ಟಡಗಳು ಮತ್ತು ಕಿರಿದಾದ ರಸ್ತೆಗಳು, ಅನಧಿಕೃತ ಕಲಾ ಗ್ಯಾಲರಿಯಾಗಿ ಮಾರ್ಪಟ್ಟಿವೆ. ಅದೇ ರೀತಿ, ವಿಶಿಷ್ಟವೆನಿಸುವ ಲೆವಿನ್ಸ್ಕಿ ಮಾರುಕಟ್ಟೆ ಪ್ರದೇಶ ಮತ್ತು ಮುಖ್ಯ ಬೀದಿಗಳುದ್ದಕ್ಕೂ ಅಸಾಧಾರಣವಾದ ಕಲಾಕೃತಿಗಳು ಗೋಚರಿಸುತ್ತವೆ. ನಗರದ ಗೋಡೆಗಳು, ಶಟರ್‌ಗಳು, ವಿದ್ಯುತ್ ಜಂಕ್ಷನ್ ಬಾಕ್ಸ್ ಗಳು ಮತ್ತು ನಿರ್ವಸಿತ ಕಟ್ಟಡಗಳು ಕಲಾವಿದರಿಗೆ ತಮ್ಮ ಕಥೆಗಳನ್ನು ಹೇಳಲು ಕ್ಯಾನ್ವಾಸ್‌ಗಳಾಗಿವೆ.

ಟೆಲ್ ಅವಿವ್‌ನ ಗ್ರಾಫಿಟಿ ಕಲೆಯ ಒಂದು ವಿಶಿಷ್ಟ ಲಕ್ಷಣವೆಂದರೆ ಅದರ ವಿಷಯ ವೈವಿಧ್ಯ. ಇದು ಕೇವಲ ಸೌಂದರ್ಯವನ್ನು ಗುರಿಯಾಗಿರಿಸಿಕೊಂಡಿಲ್ಲ. ಇದು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ತೀಕ್ಷ್ಣವಾದ ರಾಜಕೀಯ ಮತ್ತು ಸಾಮಾಜಿಕ ಟೀಕೆಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿದೆ. ಇಸ್ರೇಲಿ ಸಮಾಜ ಎದುರಿಸುತ್ತಿರುವ ಸಮಸ್ಯೆಗಳು, ಉದ್ಯೋಗ ಕೊರತೆ, ಸಾಮಾಜಿಕ ನ್ಯಾಯದ ಹೋರಾಟಗಳು, ಹಮಾಸ್ ಉಗ್ರರ ಅಟ್ಟಹಾಸ ಮತ್ತು ಇಸ್ರೇಲ್-ಪ್ಯಾಲೆಸ್ತೀನ್ ಸಂಘರ್ಷದಂಥ ವಿಷಯಗಳು ಕಲಾವಿದರ ಸ್ಪರ್ಶದಿಂದ ಗೋಡೆಗಳ ಮೇಲೆ ಜೀವ ತುಂಬುತ್ತವೆ.

ಒಬ್ಬ ಬೀದಿ ಕಲಾವಿದನಿಗೆ, ಗೋಡೆಯು ಪ್ರತಿಭಟನೆಯ ಫಲಕವಾಗಬಹುದು, ಹಾಸ್ಯದ ವೇದಿಕೆಯಾಗಬಹುದು, ಆಕ್ರೋಶದ ಕ್ಯಾನ್ವಾಸ್ ಆಗಬಹುದು ಅಥವಾ ಮಡುಗಟ್ಟಿದ ದುಃಖವನ್ನು ವ್ಯಕ್ತಪಡಿಸುವ ಮಾರ್ಗವಾಗಬಹುದು. ಉದಾಹರಣೆಗೆ, ಪ್ರಸಿದ್ಧ ಸ್ಥಳೀಯ ಕಲಾವಿದರಾದ ನಿಸಾ ಮತ್ತು ಡೆಡೆ ಬ್ಯಾರೀ ಅವರಂಥವರು ಸಾಮಾಜಿಕ ಮತ್ತು ಪರಿಸರ ಕಾಳಜಿಗಳ ಕುರಿತು ಕೆಲಸ ಮಾಡುತ್ತಾರೆ. ತಮ್ಮ ಕಲೆಯ ಮೂಲಕ ಅವರು ಪ್ರೇಕ್ಷಕರನ್ನು ತಕ್ಷಣವೇ ತಲುಪಲು ಪ್ರಯತ್ನಿಸುತ್ತಾರೆ. ಇದು ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕ ಮಾಧ್ಯಮಗಳಿಗೆ ಸಾಧ್ಯವಾಗದಿರಬಹುದು. ಕಲೆ ಇಲ್ಲಿ ರಾಜಕೀಯದೊಂದಿಗೆ ಸೇರಿಕೊಂಡು ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಚರ್ಚೆಗೆ ಒಂದು ಕಿಡಿಯನ್ನು ಹೊತ್ತಿಸುತ್ತದೆ.

ಗ್ರಾಫಿಟಿ ಕಲಾವಿದರು ನಿಮ್ಮ ಮನೆಯ ಕಾಂಪೌನ್ ವಾಲ್ ಮೇಲೆ ತಮ್ಮ ಕಲೆಯನ್ನು ಬಿಡಿಸಬಹುದು. ಆದರೆ ಟೆಲ್ ಅವಿವ್‌ನಲ್ಲಿ ಇದಕ್ಕೆ ಯಾರೂ ಅಡ್ಡಿಪಡಿಸುವುದಿಲ್ಲ. ಅಷ್ಟರಮಟ್ಟಿಗೆ ಅಲ್ಲಿನ ಬೀದಿ ಗೋಡೆಗಳು ತಮ್ಮದೇ ಸಂಸ್ಕೃತಿಯನ್ನು ಬೆಳೆಸಿಕೊಂಡಿವೆ. ಇದು ನಗರದ ಮುಕ್ತ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ, ಸಾಮಾಜಿಕ ಚೈತನ್ಯ, ನೇರ ಅಭಿವ್ಯಕ್ತಿ ಮತ್ತು ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯದ ಸಂಕೇತ. ಕಳೆದ ಹತ್ತು ವರ್ಷಗಳಿಂದ ಸ್ಥಳೀಯ ಅಧಿಕಾರಿಗಳು ಮತ್ತು ಸಾರ್ವಜನಿಕರು ಈ ಕಲಾ ಪ್ರಕಾರಕ್ಕೆ ಹೆಚ್ಚು ಸ್ವೀಕಾರ ಮನೋಭಾವವನ್ನು ತೋರಿಸುತ್ತಿರುವುದರಿಂದ ಇದು ನವ ಸಂಸ್ಕೃತಿ ಪ್ರಕಾರವಾಗಿ ಬೆಳೆದಿದೆ.

ಇಂದು, ಅನೇಕ ಸ್ಥಳೀಯ ವ್ಯಾಪಾರಿಗಳು ಮತ್ತು ಕೆಫೆಗಳು ಗ್ರಾಫಿಟಿ ಕಲಾವಿದರನ್ನು ಕರೆಸಿ ತಮ್ಮ ಶಟರ್‌ಗಳು ಮತ್ತು ಗೋಡೆಗಳನ್ನು ಭಿತ್ತಿಚಿತ್ರಗಳಿಂದ ಅಲಂಕರಿಸಲು ಉತ್ತೇಜಿಸುತ್ತವೆ. ಈ ಬದಲಾವಣೆಯು ಕಲೆ ಮತ್ತು ನಗರದ ನಡುವಿನ ಹೊಸ ಸಹಜೀವನವನ್ನು ಸೂಚಿಸುತ್ತದೆ. ಗ್ರಾಫಿಟಿ ಪ್ರವಾಸಗಳು (Graffiti tours) ಈಗ ನಗರದ ಪ್ರಮುಖ ಆಕರ್ಷಣೆಯಾಗಿದೆ. ಪ್ರವಾಸಿಗರು ಮತ್ತು ಸ್ಥಳೀಯರನ್ನು ಫ್ಲೋರೆಂಟಿನ್‌ನ ಒಳಮಾರ್ಗಗಳ ಮೂಲಕ ಕರೆದೊಯ್ಯಲಾಗುತ್ತದೆ. ಈ ಪ್ರವಾಸಗಳ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ಕೇವಲ ಚಿತ್ರಗಳನ್ನು ತೋರಿಸುವುದಿಲ್ಲ, ಬದಲಿಗೆ ಪ್ರತಿ ಕಲಾಕೃತಿಯ ಹಿಂದಿನ ಕಥೆ, ಸಂದೇಶ ಮತ್ತು ಕಲಾವಿದರ ಪ್ರೇರಣೆಯನ್ನು ವಿವರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ವಿದೇಶಿ ಪ್ರವಾಸಿಗರು ಹೆಚ್ಚಿನ ಸಂಖ್ಯೆಯಲ್ಲಿ ಗ್ರಾಫಿಟಿ ಟೂರ್ ಗಳಲ್ಲಿ ಭಾಗವಹಿಸುತ್ತಿದ್ದಾರೆ.

ಟೆಲ್ ಅವಿವ್‌ನ ಗ್ರಾಫಿಟಿ ಕಲೆಯು ಕೇವಲ ಸೌಂದರ್ಯಕ್ಕೆ ಸೀಮಿತವಾಗಿಲ್ಲ ಇಂದು ಅಲ್ಲಿ ನಡೆದಾಡುವಾಗ ಅನಿಸುತ್ತದೆ. ಇದು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಅತ್ಯಂತ ತೀಕ್ಷ್ಣವಾದ ಮತ್ತು ನೇರವಾದ ಸಾಮಾಜಿಕ-ರಾಜಕೀಯ ಸಂದೇಶಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿರುವುದನ್ನು ಗುರುತಿಸಬಹುದು. ಇಸ್ರೇಲ್-ಪ್ಯಾಲೆಸ್ತೀನ್ ಸಂಘರ್ಷ, ಸಾಮಾಜಿಕ ಅಸಮಾನತೆ ಮತ್ತು ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಭದ್ರತೆಯಂಥ ವಿಷಯಗಳ ಕುರಿತು ಕಲಾವಿದರು ತಮ್ಮ ಅಭಿಪ್ರಾಯಗಳನ್ನು ಹೆಚ್ಚಾಗಿ ವ್ಯಕ್ತಪಡಿಸುವುದನ್ನು ಕಾಣಬಹುದು. ಅನೇಕ ಕೃತಿಗಳು ಸರಕಾರದ ನೀತಿಗಳು, ಗ್ರಾಹಕ ಸಂಸ್ಕೃತಿ ಮತ್ತು ದೈನಂದಿನ ಜೀವನದ ಸಮಸ್ಯೆಗಳನ್ನು ವ್ಯಂಗ್ಯ ಮತ್ತು ಹಾಸ್ಯದ ಮೂಲಕ ಟೀಕಿಸುತ್ತವೆ. ಆರ್ಥಿಕ ಸಮಸ್ಯೆಗಳು, ವಸತಿ ಕೊರತೆ ಮತ್ತು ಸರಕಾರದ ನೀತಿ-ನಿಯಮಗಳನ್ನು ಗ್ರಾಫಿಟಿ ಕಲೆಯಲ್ಲಿ ಕುಟುಕುವುದುಂಟು.

ಇಲ್ಲಿನ ಗ್ರಾಫಿಟಿ ಕಲೆ ಜಾಗತಿಕ ಬೀದಿ ಕಲೆಯ ಎಲ್ಲ ಶೈಲಿಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿದ್ದರೂ, ಕೆಲವು ವೈಶಿಷ್ಟ್ಯಪೂರ್ಣ ತಂತ್ರಗಳನ್ನು ಅಲ್ಲಿ ಕಾಣಬಹುದು. ಪ್ರಸಿದ್ಧ ಕಲಾವಿದ ಬ್ಯಾಂಕ್ಸಿ ಶೈಲಿಯ ಸ್ಟೆನ್ಸಿಲ್‌ಗಳನ್ನು ಇಲ್ಲಿ ವ್ಯಾಪಕವಾಗಿ ಬಳಸಲಾಗುತ್ತಿದೆ. ಇವು ನಿಖರವಾದ ಸಂದೇಶಗಳನ್ನು ನೀಡಲು ನೆರವಾಗುತ್ತವೆ. ಫ್ಲೋರೆಂಟಿನ್‌ನಂಥ ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿ, ಇಡೀ ಕಟ್ಟಡದ ಗೋಡೆಗಳನ್ನು ಆವರಿಸುವ ದೊಡ್ಡ, ಬಣ್ಣಬಣ್ಣದ ಕಲಾಕೃತಿಗಳನ್ನು ಕಾಣಬಹುದು. ಈ ಕಲೆಯನ್ನು ಬಿಡಿಸಲು ಕನಿಷ್ಠ ಹದಿನೈದು ದಿನಗಳಾದರೂ ಬೇಕು. ಕಲಾವಿದರು ತಮ್ಮ ಖರ್ಚಿನಲ್ಲಿ ಬಣ್ಣ- ಬ್ರಶ್ ಖರೀದಿಸಿ, ತಮ್ಮ ಖರ್ಚಿನಲ್ಲಿ ಅಟ್ಟಣಿಗೆಗಳನ್ನು ಕಟ್ಟಿಕೊಂಡು ಚಿತ್ರವನ್ನು ಬಿಡಿಸುವುದು ಅವರ ಬದ್ಧತೆಗೆ ನಿದರ್ಶನ.

ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕ ಸ್ಪ್ರೇ ಪೇಂಟ್ ಜತೆಗೆ, ಪೋಸ್ಟರ್‌ಗಳು, ಸ್ಟಿಕ್ಕರ್‌ಗಳು, ಕೊಲಾಜ್‌ಗಳು ಮತ್ತು ನೂಲಿನ ಕಲೆ (yarn bombing) ಯಂಥ ವಿಭಿನ್ನ ಮಾಧ್ಯಮಗಳನ್ನು ಸಹ ಕಲಾವಿದರು ಬಳಸುತ್ತಾರೆ. ಇವರ ಕೃತಿಗಳ ಪ್ರಭಾವ ಸ್ಥಳೀಯ ಕಲಾ ಗ್ಯಾಲರಿಗಳವರೆಗೂ ತಟ್ಟಿದೆ. ಆಧುನಿಕ ಯುಗದಲ್ಲಿ ಈ ಕಲೆ ಡಿಜಿಟಲ್ ಮಾಧ್ಯಮದೊಂದಿಗೆ ಹೊಸ ರೂಪ ಪಡೆದುಕೊಳ್ಳುತ್ತಿದೆ. ಬಹುತೇಕ ಕಲಾವಿದರು ತಮ್ಮ ಕೆಲಸವನ್ನು ಇನ್‌ಸ್ಟಾಗ್ರಾಂ ಮತ್ತು ಇತರ ಸಾಮಾಜಿಕ ವೇದಿಕೆಗಳ ಮೂಲಕ ಹಂಚಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಾರೆ. ಇದರಿಂದ ಬೀದಿ ಗೋಡೆಗಳು ಜಾಗತಿಕ ಪ್ರದರ್ಶನದ ವೇದಿಕೆಯಾಗಿ ಮಾರ್ಪಟ್ಟಿವೆ. ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳು, ಪ್ರವಾಸಿಗರು ಮತ್ತು ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ ಸಂಶೋಧಕರು ಈ ನಗರವನ್ನು ಕಲೆಯ ಜೀವಂತ ಪ್ರಯೋಗಶಾಲೆಯೆಂದು ಪರಿಗಣಿಸುತ್ತಾರೆ.

ಇಲ್ಲಿನ ಗ್ರಾಫಿಟಿ ಕಲೆಯು ನಿರಂತರವಾಗಿ ಬದಲಾಗುತ್ತಿರುತ್ತದೆ. ಒಂದು ವಾರದಲ್ಲಿ ನೀವು ನೋಡುವ ಕಲಾಕೃತಿ, ಮುಂದಿನ ವಾರದಲ್ಲಿ ಇರುವುದಿಲ್ಲ. ಅದನ್ನು ತೆಗೆದುಹಾಕಿರಬಹುದು ಅಥವಾ ಮತ್ತೊಬ್ಬ ಕಲಾವಿದನು ಅದರ ಮೇಲೆ ಹೊಸ ಕೃತಿಯನ್ನು ರಚಿಸಿರಬಹುದು. ಈ ಡೈನಾಮಿಕ್ ಸ್ವಭಾವವು ನಗರದ ನಿರಂತರ ಬದಲಾಗುತ್ತಿರುವ ಜೀವನ ಮತ್ತು ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಚರ್ಚೆಯನ್ನು ಎತ್ತಿ ತೋರಿಸುತ್ತದೆ. ಇಂದು ಇಸ್ರೇಲಿ ಸಂಸತ್ತಿನಲ್ಲಿ ಸರಕಾರದ ವಿರುದ್ಧ ಸಂಸದನೊಬ್ಬ ಮಾತಾಡಿದರೆ, ಸರಕಾರದ ಯಾವುದೋ ನೀತಿ ಜನವಿರೋಧಿಯಾಗಿದ್ದರೆ, ನಾಳೆ ಅಲ್ಲಿನ ಬೀದಿಗಳಲ್ಲಿ ಕಲೆಯಾಗಿ, ಧ್ವನಿಯಾಗಿ, ಮಾರ್ದನಿಯಾಗಿ ಅಭಿವ್ಯಕ್ತವಾಗಿರುತ್ತವೆ. ಕೆಲವೊಮ್ಮೆ, ಒಂದು ಕಲಾಕೃತಿಗೆ ಇನ್ನೊಂದು ಕಲಾಕೃತಿಯ ಮೂಲಕ ಪ್ರತಿಕ್ರಿಯೆಯನ್ನು ನೀಡಲಾಗಿರುತ್ತದೆ. ಇಸ್ರೇಲ್ ಪರವಾಗಿ ಬಿಡಿಸಿದ ಚಿತ್ರಕ್ಕೆ ಮತ್ತೊಬ್ಬರು ಪ್ಯಾಲೆಸ್ತೀನಿ ಪರವಾದ ಚಿತ್ರ ಬಿಡಿಸಿ ಉತ್ತರ ನೀಡಬಹುದು. ಇದು ಕಲಾವಿದರು ಮತ್ತು ಸಾರ್ವಜನಿಕರ ನಡುವಿನ ಜೀವಂತ ಸಂವಾದವನ್ನು ಸೃಷ್ಟಿಸುತ್ತದೆ.

ಗ್ರಾಫಿಟಿ ಕಲೆಯು ಇಲ್ಲಿ ಕೇವಲ ವ್ಯಕ್ತಿಗತ ಅಭಿವ್ಯಕ್ತಿ ಇಂದು ಭಾವಿಸಬೇಕಿಲ್ಲ. ಅದು ಸಾಮಾಜಿಕ ಸಂವಾದದ ಸಾಧನವೂ ಹೌದು. ಕಲಾವಿದರು ತಮ್ಮ ಚಿತ್ರಗಳಲ್ಲಿ ಮಹಿಳಾ ಹಕ್ಕುಗಳು, ಸಲಿಂಗಕಾಮ ಹಾಗೂ ಪರಿಸರ ವಿಷಯಗಳ ಕುರಿತು ಸಹ ಮಾತಾಡುತ್ತಾರೆ. ಕೆಲವು ಕಲಾವಿದರು ತಮ್ಮ ಗುರುತನ್ನು ಬಹಿರಂಗಪಡಿಸುತ್ತಾರೆ. ಅನೇಕರು ಅನಾಮಧೇಯರಾಗಿಯೇ ಉಳಿಯುತ್ತಾರೆ, ಏಕೆಂದರೆ ಅದೇ ಗ್ರಾಫಿಟಿಯ ತಾಕತ್ತು. ಈ ಅನಾಮಧೇಯತೆ ಕಲಾವಿದರ ಕಲೆಯನ್ನು ಸ್ವತಂತ್ರವಾಗಿ ಮಾತನಾಡುವಂತೆ ಮಾಡುತ್ತದೆ. ಹೀಗಾಗಿ ಟೆಲ್ ಅವಿವ್‌ನಲ್ಲಿ ಬೀದಿ ಕಲೆ ಒಬ್ಬ ಕಲಾವಿದನ ದೃಷ್ಟಿಕೋನದಿಂದ ನಿಧಾನವಾಗಿ ಬದಲಾಗುತ್ತಾ ಸಮುದಾಯದ ಭಾಗವಾಗಿದೆ. ನಗರಸಭೆಯು ಗ್ರಾಫಿಟಿಯನ್ನು ಕಾನೂನುಬದ್ಧ ಕಲಾತ್ಮಕ ಅಭಿವ್ಯಕ್ತಿ ಎಂದು ಪರಿಗಣಿಸಿದೆ. ಐಕ್ಯ ರಾಷ್ಟ್ರಗಳ ನಗರ ಸಂಸ್ಕೃತಿ ವರದಿಗಳಲ್ಲಿಯೂ ಟೆಲ್ ಅವಿವ್ ಗ್ರಾಫಿಟಿಯು 'ಆಧುನಿಕ ನಗರ ಸಂವಹನದ ಮಾಧ್ಯಮ' ಎಂದು ಗುರುತಿಸಲಾಗಿದೆ. ಈ ಮಾನ್ಯತೆ ಕಲಾವಿದರಿಗೂ ಮತ್ತು ಯುವಜನಾಂಗಕ್ಕೂ ಹೊಸ ಪ್ರೇರಣೆ ನೀಡಿರುವುದು ಗಮನಾರ್ಹ.

ಜೆರುಸಲೆಮ್‌ನಲ್ಲಿ ಗ್ರಾಫಿಟಿ ಕಲೆಯು ಟೆಲ್ ಅವಿವ್‌ಗೆ ಹೋಲಿಸಿದರೆ ಹೆಚ್ಚು ಧಾರ್ಮಿಕ ಮತ್ತು ರಾಜಕೀಯ ವಿಷಯಗಳ ಮೇಲೆ ಕೇಂದ್ರೀಕರಿಸುತ್ತದೆ. ಹಳೆಯ ನಗರ ಮತ್ತು ಅದರ ಸುತ್ತಮುತ್ತಲಿನ ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಈ ಕಲೆ ಹೆಚ್ಚು ಪ್ರಚಲಿತದಲ್ಲಿದೆ. ಅಲ್ಲಿನ ಗ್ರಾಫಿಟಿ ಕಲೆಯು ಮುಖ್ಯವಾಗಿ ಜೆರುಸಲೆಮ್‌ನ ಇತಿಹಾಸ, ಸಂಸ್ಕೃತಿ ಮತ್ತು ಇಸ್ರೇಲ್-ಪ್ಯಾಲೆಸ್ತೀನ್ ಸಂಘರ್ಷದ ಕುರಿತಾದ ಭಾವನೆಗಳನ್ನು ವ್ಯಕ್ತಪಡಿಸುತ್ತದೆ. ಆದರೆ ಟೆಲ್ ಅವಿವ್ ನಲ್ಲಿ ಕಲಾಕೃತಿಗಳು ಹೆಚ್ಚು ಪ್ರಚೋದನಕಾರಿ ಮತ್ತು ಸಂಕೀರ್ಣವಾದ ಅರ್ಥಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿರುತ್ತವೆ. ಇಸ್ರೇಲಿ ಗ್ರಾಫಿಟಿ ಕಲಾವಿದರು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಗುಂಪುಗಳಲ್ಲಿ ಕೆಲಸ ಮಾಡುತ್ತಾರೆ ಮತ್ತು ಪರಸ್ಪರ ಸಹಕರಿಸುತ್ತಾರೆ. ಇದು ಹೊಸ ಶೈಲಿಗಳು ಮತ್ತು ಆಲೋಚನೆಗಳನ್ನು ಹುಟ್ಟುಹಾಕಲು ಸಹಾಯ ಮಾಡುತ್ತದೆ.

ಇಲ್ಲಿ ಕಲೆಯು ಸ್ತಬ್ಧವಾಗಿಲ್ಲ. ಅದು ಜೋರಾಗಿ ಮಾತನಾಡುತ್ತದೆ, ಸವಾಲು ಹಾಕುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ನಿರಂತರವಾಗಿ ವಿಕಸನಗೊಳ್ಳುತ್ತದೆ. ನೀವು ಈ ನಗರದ ಬೀದಿಗಳಲ್ಲಿ ನಡೆದಾಡುವಾಗ, ನೀವು ಕೇವಲ ಒಂದು ಸ್ಥಳವನ್ನು ನೋಡುತ್ತಿಲ್ಲ, ಬದಲಿಗೆ ನೀವು ಇಸ್ರೇಲಿ ಸಂಸ್ಕೃತಿ ಮತ್ತು ಸಮಾಜದಲ್ಲಿ ನಡೆಯುತ್ತಿರುವ ಮುಕ್ತವಾದ ಸಂಭಾಷಣೆಯ ಭಾಗವಾಗುತ್ತೀರಿ. ನಗರದ ಚೈತನ್ಯವನ್ನು ಹಿಡಿದಿಟ್ಟುಕೊಳ್ಳುವ, ಪ್ರತಿಬಿಂಬಿಸುವ ಮತ್ತು ಅದನ್ನು ವ್ಯಾಖ್ಯಾನಿಸುವ ಒಂದು ಶಕ್ತಿಶಾಲಿ, ಶಾಶ್ವತವಾಗಿ ಬದಲಾಗುತ್ತಿರುವ ಕಲಾಕೃತಿಯಾಗಿದೆ.

ಒಟ್ಟಾರೆಯಾಗಿ, ಟೆಲ್ ಅವಿವ್‌ನ ಗ್ರಾಫಿಟಿ ಕಲೆಯು ಕೇವಲ ಗೋಡೆಗಳ ಮೇಲಿನ ವರ್ಣಚಿತ್ರಗಳಷ್ಟೇ ಅಲ್ಲ, ಇದು ಈ ಕ್ರಿಯಾಶೀಲ ನಗರದ ಉಸಿರು, ಅದರ ಆತ್ಮ ಮತ್ತು ಸಾಮಾಜಿಕ ಪ್ರಜ್ಞೆಯನ್ನು ಪ್ರತಿಬಿಂಬಿಸುವ ಜೀವಂತ ವೃತ್ತಾಂತ. ಫ್ಲೋರೆಂಟಿನ್‌ನ ಒಳಹಾದಿಗಳಿಂದ ಹಿಡಿದು ಜಾಫಾದ ಐತಿಹಾಸಿಕ ರಸ್ತೆಗಳವರೆಗೆ ಹರಡಿರುವ ಈ ಕಲೆಯು, ಪ್ರವಾಸಿಗರಿಗೆ ಮತ್ತು ಸ್ಥಳೀಯರಿಗೆ ನಗರದ ರಾಜಕೀಯ, ಸಾಮಾಜಿಕ ಮತ್ತು ಆರ್ಥಿಕ ಸವಾಲುಗಳನ್ನು ಅರ್ಥಮಾಡಿಕೊಳ್ಳಲು ಒಂದು ನೇರ ವೇದಿಕೆಯನ್ನು ಒದಗಿಸಿದೆ. ಪ್ರಸಿದ್ಧ ಕಲಾವಿದರ ದೃಶ್ಯ ಕಾವ್ಯವಾಗಲಿ ಅಥವಾ ಅನಾಮಧೇಯ ಕಲಾವಿದರ ರಾಜಕೀಯ ವ್ಯಂಗ್ಯಗಳಾಗಲಿ – ಪ್ರತಿಯೊಂದು ಕೃತಿಯೂ ಬೀದಿ ಕಲೆಯು ಅತ್ಯಾಧುನಿಕ ಅಭಿವ್ಯಕ್ತಿಯ ಮಾಧ್ಯಮವಾಗಬಲ್ಲದು ಎಂಬುದಕ್ಕೆ ಸಾಕ್ಷಿಯಾಗಿದೆ. ಟೆಲ್ ಅವಿವ್, ತನ್ನದೇ ಆದ ವಿಶಿಷ್ಟ ಶೈಲಿ ಮತ್ತು ಅಸ್ಥಿರ ಸ್ವಭಾವದೊಂದಿಗೆ, ಕಲೆಯನ್ನು ಗ್ಯಾಲರಿಗಳ ಗಡಿಗಳಿಂದ ಮುಕ್ತಗೊಳಿಸಿ ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಅಂಗಳಕ್ಕೆ ತಂದಿದೆ.

ಗ್ರಾಫಿಟಿ ಕಲೆ ಕುರಿತು

ಗ್ರಾಫಿಟಿ ಕಲೆ ಅಂದರೇನು? ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಗೋಡೆಗಳು, ಕಟ್ಟಡಗಳು, ರೈಲು ಬೋಗಿಗಳು ಅಥವಾ ಇತರ ಯಾವುದೇ ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಮೇಲ್ಮೈಗಳ ಮೇಲೆ ಚಿತ್ರಗಳು, ಪದಗಳು ಅಥವಾ ಚಿಹ್ನೆಗಳನ್ನು ಬರೆಯುವುದು, ಚಿತ್ರಿಸುವುದು ಅಥವಾ ಕೆತ್ತುವ ಕಲೆ. ಸರಳವಾಗಿ ಹೇಳುವುದಾದರೆ, ಇದು ಬೀದಿ ಕಲೆಯ (Street Art) ಒಂದು ರೂಪವಾಗಿದ್ದು, ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಸ್ಪ್ರೇ ಪೇಂಟ್, ಮಾರ್ಕರ್‌ಗಳು ಅಥವಾ ಇತರ ಉಪಕರಣಗಳನ್ನು ಬಳಸಿ ಬಿಡಿಸಿದ ಕಲೆ.

ಗ್ರಾಫಿಟಿ ಎಂದರೆ ಮೂಲತಃ ಇಟಾಲಿಯನ್ ಪದವಾದ ಗ್ರಾಫಿಯಾಟೊ (graffiato) ದಿಂದ ಬಂದಿದೆ, ಅಂದರೆ 'ಕೆತ್ತಿದ' ಅಥವಾ 'ಗೀಚಿದ' ಎಂದರ್ಥ. ಇದು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಗ್ಯಾಲರಿಗಳ ಹೊರಗೆ, ನಗರದ ಬೀದಿಗಳಲ್ಲಿ, ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಇತರರ ಅನುಮತಿಯಿಲ್ಲದೇ ರಚಿಸಲಾದ ಕಲೆ. ಇದು ಕೇವಲ ಹೆಸರುಗಳನ್ನು ಬರೆಯುವುದರಿಂದ ಹಿಡಿದು, ವಿಸ್ತಾರವಾದ, ಸಂಕೀರ್ಣವಾದ ಮತ್ತು ಸುಂದರವಾದ ಭಿತ್ತಿಚಿತ್ರಗಳವರೆಗೆ ಇರಬಹುದು. ಗ್ರಾಫಿಟಿ ಕಲೆಯು ಹೆಚ್ಚಾಗಿ ಕಲಾವಿದರ ಸಾಮಾಜಿಕ-ರಾಜಕೀಯ ಅಥವಾ ವೈಯಕ್ತಿಕ ದೃಷ್ಟಿಕೋನಗಳನ್ನು ವ್ಯಕ್ತಪಡಿಸುತ್ತದೆ. ಇದು ಪ್ರತಿಭಟನೆ, ಟೀಕೆ ಅಥವಾ ಒಂದು ಸಮುದಾಯದ ಅಭಿಪ್ರಾಯವನ್ನು ಹೇಳಲು ಬಳಕೆಯಾಗುತ್ತದೆ.

ಹೆಚ್ಚಿನ ಸಂದರ್ಭಗಳಲ್ಲಿ, ಇದು ಖಾಸಗಿ ಅಥವಾ ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಆಸ್ತಿಯ ಮೇಲೆ ಅನುಮತಿಯಿಲ್ಲದೇ ರಚಿತವಾಗುವುದರಿಂದ ಇದನ್ನು ಕಾನೂನುಬಾಹಿರ ಕೃತ್ಯ ಎಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಇನ್ನು ಕೆಲವರು ಇದನ್ನು ವಿಧ್ವಂಸಕ (vandalism) ಕೃತ್ಯ ಎಂದೂ ಹೇಳುವುದುಂಟು. ಆದರೆ, ಇದನ್ನು ಕೆಲವರು ನೈಜ ಮತ್ತು 'ಅಧಿಕೃತ' ಕಲೆಯಾಗಿಯೂ ಪರಿಗಣಿಸುತ್ತಾರೆ ಮತ್ತು ನಗರ ಸಂಸ್ಕೃತಿಯ ಪ್ರಮುಖ ಭಾಗವೆಂದು ಸ್ವೀಕರಿಸುತ್ತಾರೆ.

ಆಧುನಿಕ ಗ್ರಾಫಿಟಿ ಕಲೆಯು 1970 ರ ದಶಕದಲ್ಲಿ ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್ ನಗರದಲ್ಲಿ ಆರಂಭಗೊಂಡು, ಅಲ್ಲಿ ಯುವಕರು ತಮ್ಮ ಹೆಸರು ಮತ್ತು ಚಿತ್ರಗಳನ್ನು ರೈಲು ಬೋಗಿಗಳು ಮತ್ತು ಗೋಡೆಗಳ ಮೇಲೆ ಬರೆಯಲು ಆರಂಭಿಸಿದರು. ಅಂದಿನಿಂದ ಇದು ಜಾಗತಿಕವಾಗಿ ಬೆಳೆದು, ಇಂದು ಅತ್ಯಂತ ಗೌರವಾನ್ವಿತ ಕಲಾ ಪ್ರಕಾರವಾಗಿ ವಿಕಸನಗೊಂಡಿದೆ.

ಸ್ಥಳೀಯ ಕಲಾವಿದರ ಪ್ರಭಾವ

ಗ್ರಾಫಿಟಿ ಕಲೆಯು ಕೇವಲ ಗೋಡೆಗಳ ಮೇಲಿನ ಬಣ್ಣವಲ್ಲ, ಚಿತ್ರವಷ್ಟೇ ಅಲ್ಲ. ಇದು ಇಸ್ರೇಲ್‌ನ ಸಾಮಾಜಿಕ, ರಾಜಕೀಯ ಮತ್ತು ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ ಮನೋಭಾವವನ್ನು ಪ್ರತಿಬಿಂಬಿಸುತ್ತದೆ. ಟೆಲ್ ಅವಿವ್ ಮತ್ತು ಜೆರುಸಲೆಮ್ ಹೊರತಾಗಿ, ಹೈಫಾ ಕೂಡ ಈ ಕಲೆಗೆ ಹೆಸರುವಾಸಿಯಾಗಿವೆ.

ಇಸ್ರೇಲ್ ನಿರ್ಮಿಸಿರುವ ವೆಸ್ಟ್ ಬ್ಯಾಂಕ್ ಗಡಿಯುದ್ದಕ್ಕೂ ಇರುವ ಗೋಡೆಯು ದೊಡ್ಡ ಕ್ಯಾನ್ವಾಸ್ ಆಗಿ ಮಾರ್ಪಟ್ಟಿದೆ. ಇಲ್ಲಿ ಅಂತಾರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಮತ್ತು ಪ್ಯಾಲೆಸ್ತೀನ್ ಕಲಾವಿದರು ಗಡಿ ಗೋಡೆಯ ವಿರುದ್ಧದ ತಮ್ಮ ಆಕ್ರೋಶ, ಶಾಂತಿಯ ಆಶಯ ಮತ್ತು ಪ್ಯಾಲೆಸ್ತೀನ್ ಜನರ ಹೋರಾಟವನ್ನು ವ್ಯಕ್ತಪಡಿಸುತ್ತಾರೆ. ಬ್ರಿಟಿಷ್ ಕಲಾವಿದ ಬ್ಯಾಂಕ್ಸಿ ಅವರ ಕೃತಿಗಳು ಇಲ್ಲಿ ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಪ್ರಸಿದ್ಧವಾಗಿವೆ.

ಇಸ್ರೇಲ್‌ನಲ್ಲಿ ಅನೇಕ ಪ್ರತಿಭಾವಂತ ಗ್ರಾಫಿಟಿ ಕಲಾವಿದರು ಇದ್ದಾರೆ. ಅವರಲ್ಲಿ ಕೆಲವರು ತಮ್ಮದೇ ಆದ ವಿಶಿಷ್ಟ ಶೈಲಿಯಿಂದ ಅಂತಾರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಮಟ್ಟದಲ್ಲಿ ಗುರುತಿಸಿಕೊಂಡಿದ್ದಾರೆ. ಅವರ ಪೈಕಿ ಡೆಡೆ, ಪಿಲ್ಪಿಲೆಡ್, ಸೊಲೊಮೋನ್ ಸೂಝಾ ಪ್ರಮುಖರು. ಇವರ ಪ್ರಭಾವದಿಂದ ನೂರಾರು ಕಲಾವಿದರು ಹುಟ್ಟಿಕೊಂಡಿದ್ದಾರೆ. ಇವರು ಪ್ರಸಿದ್ಧ ಐತಿಹಾಸಿಕ ವ್ಯಕ್ತಿಗಳು ಮತ್ತು ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ ವೀರರ ಭಾವಚಿತ್ರಗಳನ್ನು ಮಾರುಕಟ್ಟೆಯ ಅಂಗಡಿಗಳ ಶಟರ್‌ಗಳ ಮೇಲೆ ಚಿತ್ರಿಸಿದ್ದಾರೆ. ಮಾರುಕಟ್ಟೆ ಮುಚ್ಚಿದಾಗ ಈ ಕಲೆಗಳು ನಿಚ್ಚಳವಾಗಿ ಕಾಣಿಸಿಕೊಳ್ಳುತ್ತವೆ.

ಗ್ರಾಫಿಟಿ ಕಲೆಯ ಭಾಷೆ

ಇಸ್ರೇಲ್‌ನಲ್ಲಿ ಗ್ರಾಫಿಟಿ ಕಲೆಯು ಹೀಬ್ರೂ, ಅರೇಬಿಕ್ ಮತ್ತು ಇಂಗ್ಲಿಷ್ ಭಾಷೆಗಳಲ್ಲಿ ಇರುತ್ತದೆ. ಇದು ದೇಶದ ಬಹುಭಾಷಾ ಮತ್ತು ಬಹುಸಂಸ್ಕೃತಿಯ ಸ್ವಭಾವವನ್ನು ತೋರಿಸುತ್ತದೆ. ಅನೇಕ ಕಲಾವಿದರು ತಮ್ಮ ಕಲಾಕೃತಿಗಳಲ್ಲಿ ಧಾರ್ಮಿಕ ಮತ್ತು ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ವಿಷಯಗಳನ್ನು ಸಹ ಬಳಸುತ್ತಾರೆ.

ಗ್ರಾಫಿಟಿ ಕಲೆಯು ಕಾಲಕ್ಕೆ ತಕ್ಕಂತೆ ಬದಲಾಗುತ್ತಿರುತ್ತದೆ. ಹೊಸ ಕೃತಿಗಳು ಹಳೆಯ ಕೃತಿಗಳ ಮೇಲೆ ಮೂಡಿಬರುತ್ತವೆ. ಇದರಿಂದಾಗಿ ನಗರದ ಗೋಡೆಗಳು ನಿರಂತರವಾಗಿ ವಿಕಸನಗೊಳ್ಳುವ ಒಂದು ಜೀವಂತ ಕಲಾ ಪ್ರದರ್ಶನವಾಗಿವೆ. ಇದು ಇಸ್ರೇಲ್‌ನ ಜನರ ಭಾವನೆಗಳು, ಭರವಸೆಗಳು ಮತ್ತು ಹೋರಾಟಗಳ ಬಗ್ಗೆ ಒಂದು ಆಕರ್ಷಕ ಕಥೆಯನ್ನು ಹೇಳುತ್ತದೆ.

ಟೆಲ್ ಅವಿವ್ ನಗರವನ್ನು ಬರ್ಲಿನ್ ಅಥವಾ ಲಂಡನ್ ನಂಥ ನಗರಗಳೊಂದಿಗೆ ಹೋಲಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಆ ನಗರಗಳಲ್ಲಿ ಇದು ಇಂದು ಪ್ರಬುದ್ಧ ಕಲಾ ಮಾಧ್ಯಮವಾಗಿದೆ. ಟೆಲ್ ಅವಿವ್‌ನ ಬೀದಿ ಕಲೆಯ ಬೆಳವಣಿಗೆಯು ತನ್ನದೇ ಕಥೆ ಹೊಂದಿದೆ. 1990ರ ದಶಕದಲ್ಲಿ ಅಲ್ಪ ಗುರುತಿನಲ್ಲಿದ್ದ ಈ ಕಲೆ, ವರ್ಷಗಳ ನಂತರ ಸಾಮಾಜಿಕ ಚಳವಳಿಯಾಗಿ ರೂಪುಗೊಂಡಿತು.

ಅಂದಿನ ಕಲಾವಿದರು ಸರಕಾರದ ನಿಷೇಧದ ವಿರುದ್ಧ ಬಣ್ಣದ ಕುಂಚದ ಮೂಲಕ ತಮ್ಮ ಅಭಿಪ್ರಾಯಗಳನ್ನು ವ್ಯಕ್ತಪಡಿಸಿ, ಬೀದಿಗಳ ಮೇಲೆ ಹೊಸ ಸಂವಾದದ ಭಾಷೆಯನ್ನು ಸೃಷ್ಟಿಸಿದರು. ಹೀಗಾಗಿ, ಈ ನಗರವು ಕಲೆಯ ಕ್ಷೇತ್ರದಲ್ಲಿ ಬಂಡಾಯ ಮತ್ತು ವಿಮರ್ಶೆಯ ಕೇಂದ್ರವಾಗಿ ಬೆಳೆಯಿತು. ಗ್ರಾಫಿಟಿಯು ಇಲ್ಲಿ ವಿರೋಧದ ಧ್ವನಿಯಾದರೂ, ಅದರೊಂದಿಗೆ ನಗರ ಸೌಂದರ್ಯಕ್ಕೆ ಹೊಸ ವ್ಯಾಖ್ಯಾನವೂ ರೂಪುಗೊಳ್ಳುವಂತೆ ಮಾಡಿದೆ.