ಪೈಲೆಟ್ ಗೆ ನಿದ್ದೆ ಬಂದರೆ ?

ವಿಮಾನ ಹಾರುವಾಗ ಪೈಲಟ್‌ಗಳಿಗೆ ನಿದ್ದೆ ಬಂದರೆ? ಇಂಥ ಪ್ರಶ್ನೆ ವಿಮಾನ ಪ್ರಯಾಣಿಕರ ತಲೆ ಯಲ್ಲಿ ಹಾದು ಹೋದರೆ ಆಶ್ಚರ್ಯವಿಲ್ಲ. ವಿಮಾನಯಾನ ಕ್ಷೇತ್ರದಲ್ಲಿ ಸುರಕ್ಷತೆ ಅತ್ಯಂತ ಪ್ರಾಮುಖ್ಯತೆ ಹೊಂದಿದೆ. ವಿಮಾನವನ್ನು ನಿಭಾಯಿಸುವ ಪೈಲಟ್‌ಗಳು ಉನ್ನತ ಮಟ್ಟದ ಗಮನ, ಸಾಮರ್ಥ್ಯ ಮತ್ತು ತೀಕ್ಷ್ಣತೆಯೊಂದಿಗೆ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಿಸುತ್ತಾರೆ.

ಆದರೆ, ನಿದ್ದೆ ಅಥವಾ ತೂಕಡಿಸುವ ಸ್ಥಿತಿ ಪೈಲಟ್‌ಗಳಿಗೆ ಎದುರಾದರೆ ಅದು ಪ್ರಯಾಣಿಕರ ಜೀವಕ್ಕೆ ಅಪಾಯ ತರುವ ಸಾಧ್ಯತೆ ಇದೆ. ಪೈಲಟ್‌ಗಳಿಗೆ ನಿದ್ದೆ ಬರುವ ಪ್ರಮುಖ ಕಾರಣಗಳಿಲ್ಲದಿಲ್ಲ. ಇವುಗಳಲ್ಲಿ ಮುಖ್ಯವಾದುದು, ದೀರ್ಘ ಸಮಯದ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಣೆ ( Long Duty Hours ). ಪೈಲಟ್‌ಗಳ ಕೆಲಸದ ಅವಧಿಗಳು ಕೆಲವೊಮ್ಮೆ 10-14 ಗಂಟೆಗಳನ್ನು ಮೀರಬಹುದು. ಈ ರೀತಿಯ ದೀರ್ಘ ಹಾರಾಟಗಳು ಮತ್ತು ಸಮಯ ಬದಲಾವಣೆಗಳಿಂದ ದೈಹಿಕ ಹಾಗೂ ಮಾನಸಿಕ ಬಳಲಿಕೆ, ದಣಿವು ಉಂಟಾಗಬಹುದು. ಇದು ತೂಕಡಿಕೆ, ನಿದ್ದೆಗೆ ಕಾರಣವಾಗುತ್ತದೆ.

ವಿಮಾನಗಳು ವಿಭಿನ್ನ ಸಮಯ ವಲಯಗಳಲ್ಲಿ ಹಾರುವ ಕಾರಣ, ನಿದ್ರಾಚಕ್ರ (circadian rhythm ) ಅಸ್ಥಿರವಾಗುತ್ತದೆ. ಇದರಿಂದಾಗಿ ಪೈಲಟ್‌ಗಳು ಪ್ರತಿ ಹಾರಾಟಕ್ಕೂ ಹೊಸ ಪರಿಸ್ಥಿತಿಗೆ ಹೊಂದಿಕೊಳ್ಳ ಬೇಕಾಗುತ್ತದೆ. ಇದು ನಿದ್ದೆಗೆ ಶಕ್ತಿ ಕುಂದಿಸಲು ಕಾರಣವಾಗುತ್ತದೆ. ಪೈಲಟ್ ಗಳು ಬೇರೆ ಬೇರೆ ಪರಿಸ್ಥಿತಿ, ಜಾಗ ಮತ್ತು ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಕೆಲಸ ನಿರ್ವಹಿಸುವುದರಿಂದ ಅವರಿಗೆ ಬೇಕಾದಾಗ ನಿದ್ದೆ ಬರದಿರುವ ಸಾಧ್ಯತೆ ಹೆಚ್ಚು. ಇದು ನಿದ್ರಾ ಕೊರತೆ (Sleep Deprivation) ಗೂ ಕಾರಣವಾಗಬಹುದು.

ಅನುಭವ, ಕೆಲಸದ ಒತ್ತಡ, ವೈಯಕ್ತಿಕ ಸಮಸ್ಯೆಗಳು ಅಥವಾ ನಿರಂತರ ಒತ್ತಡದಿಂದಾಗಿ ಮನಸ್ಸು ಕಲ್ಲವಿಲಗೊಳ್ಳಬಹುದು. ಇದರಿಂದ ಏಕಾಗ್ರತೆ ಕಡಿಮೆ ಆಗಿ ನಿದ್ದೆಗೆ ಕಾರಣವಾಗಬಹುದು. ಪೈಲಟ್‌ಗೆ ನಿದ್ದೆ ಬಂದಾಗ ಅವನು/ಅವಳು ಮಹತ್ವದ ಸೂಚನೆಗಳನ್ನು ಗಮನಿಸಲು ವಿಫಲರಾಗಿ ಲೋಪಕ್ಕೆ ಎರವಾಗಬಹುದು.

ಇದರಿಂದ ಹಠಾತ್ ಪರಿಸ್ಥಿತಿಗೆ ತ್ವರಿತ ಪ್ರತಿಕ್ರಿಯೆ ನೀಡುವ ಸಾಮರ್ಥ್ಯ ಕುಂದಬಹುದು. ಒಬ್ಬ ಪೈಲಟ್ ನಿದ್ರಿಸಿದರೆ ಇತರ ಪೈಲಟ್ ಅಥವಾ ಸಹಾಯಕನಿಗೆ ಅಧಿಕ ಒತ್ತಡ ಬರುತ್ತದೆ. ಇದು ಟೀಮ್ ವರ್ಕ್‌ನಲ್ಲಿಯೂ ವ್ಯತ್ಯಯ ಉಂಟುಮಾಡಬಹುದು. ವಿಮಾನ ಸಂಸ್ಥೆಗಳು ಹಾಗೂ ವಿಮಾನ ನಿಯಂತ್ರಣ ಸಂಸ್ಥೆಗಳು (ಅಂದರೆ DGCA, FAA, EASA) ಪೈಲಟ್‌ಗಳ ಕರ್ತವ್ಯದ ಅವಽಗೆ ಗರಿಷ್ಠ ಮಿತಿಯನ್ನು ವಿಧಿಸಿವೆ.

ಉದಾಹರಣೆಗೆ, ಗರಿಷ್ಠ ಹಾರಾಟದ ಸಮಯವನ್ನು 8-9 ಗಂಟೆಗಳಿಗೆ ಮಿತಿಗೊಳಿಸಲಾಗಿದೆ. ಒಂದು ಹಾರಾಟದ ನಡುವೆ ಕನಿಷ್ಠ ಹತ್ತು ಗಂಟೆಗಳ ವಿಶ್ರಾಂತಿ ಅಗತ್ಯ ಎಂದು ಹೇಳಿವೆ. ಆಗತ್ಯವಿದ್ದರೆ, ಬದಲಿ ಪೈಲಟ್ ಮತ್ತು ದೀರ್ಘ ಹಾರಾಟಗಳಿಗಾಗಿ ಹೆಚ್ಚುವರಿ ಪೈಲಟ್‌ಗಳನ್ನು ನಿಯೋಜಿಸಬ ಹುದೆಂದು ಸೂಚಿಸಿವೆ. ದೀರ್ಘ ಹಾರಾಟಗಳ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ (ಉದಾ: ಇಂಟರ್‌ಕಾಂಟಿನೆಂಟಲ್ ಫ್ಲೈ-ಟ್ಸ್), ಪೈಲಟ್‌ಗಳಿಗೆ ವಿಮಾನದಲ್ಲಿಯೇ ವಿಶ್ರಾಂತಿ ಪಡೆಯುವ ಅವಕಾಶ ನೀಡಲಾಗುತ್ತದೆ.

ಇದನ್ನೂ ಓದಿ: ವಿಮಾನದಲ್ಲಿ ಧ್ವನಿವರ್ಧಕ ವ್ಯವಸ್ಥೆ

ಕೆಲವು ವಿಮಾನಗಳಲ್ಲಿ ‘ಪೈಲಟ್ ವಿಶ್ರಾಂತಿ ಕೋಣೆ’ ಎಂಬ ವಿಭಜಿತ ವಿಭಾಗವನ್ನು ಇದಕ್ಕಾಗಿ ನಿರ್ಮಿಸಲಾಗಿದೆ. ಅಲ್ಲಿ ಪೈಲಟ್‌ಗಳು ಲಘು ನಿದ್ರೆ ಮಾಡಬಹುದು. ಪ್ರತಿ ವಿಮಾನದಲ್ಲಿ ಕನಿಷ್ಠ ಇಬ್ಬರು ಪೈಲಟ್‌ಗಳು ಇರುತ್ತಾರೆ - ಕ್ಯಾಪ್ಟನ್ ಮತ್ತು ಫಸ್ಟ್ ಆಫೀಸರ್.

ಒಂದು ವೇಳೆ ಒಬ್ಬರಿಗೆ ನಿದ್ರೆ ಬಂದರೆ ಅಥವಾ ಅಸ್ವಸ್ಥತೆಯುಂಟಾದರೆ ಇತರರು ನಿಯಂತ್ರಣ ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳುತ್ತಾರೆ. ವಿಮಾನ ಅಪಘಾತಕ್ಕೆ ಪೈಲಟ್ ನಿದ್ದೆಯೇ ಕಾರಣವಾದ ಪ್ರಸಂಗಗಳು ಇವೆ. 2010ರಲ್ಲಿ ಏರ್ ಇಂಡಿಯಾ ಎಕ್ಸ್‌ಪ್ರೆಸ್ ವಿಮಾನ 812 ಮಂಗಳೂರು ವಿಮಾನ ನಿಲ್ದಾಣದಲ್ಲಿ ಭೀಕರ ಅಪಘಾತಕ್ಕೀಡಾಯಿತು.

ಅದಕ್ಕೆ ಪೈಲಟ್ ನಿದ್ರೆಯೇ ಕಾರಣವೆಂದು ತನಿಖೆಯಿಂದ ಗೊತ್ತಾಯಿತು. ಈ ಅಪಘಾತದಲ್ಲಿ 158 ಜನರು ಸಾವಿಗೀಡಾದರು. 2005ರಲ್ಲಿ ಸೈಪ್ರಸ್ ನಿಂದ ಗ್ರೀಸ್‌ಗೆ ಹಾರುತ್ತಿದ್ದ ಹಿಲಿಯೋಸ್ ಏರ್ ವೇಸ್ ವಿಮಾನದಲ್ಲಿ ಆಕ್ಸಿಜನ್ ಕೊರತೆಯಿಂದ ಪೈಲಟ್ ಗಳು ಕಾಕ್‌ಪಿಟ್ ನಲ್ಲಿ ನಿದ್ದೆ ಹೋದರು. ವಿಮಾನ ನಿಯಂತ್ರಣ ತಪ್ಪಿ ಪರ್ವತ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ ಬಿದ್ದಿತು.

ಹೆಚ್ಚಿನ ವಿಮಾನಗಳಲ್ಲಿ ಪೈಲಟ್ ಚಲನವಲನ ಇಲ್ಲದಿದ್ದರೆ ಅಲಾರ್ಮ್ ಸಿಸ್ಟಮ್‌ಗಳು ಎಚ್ಚರಿಸು ತ್ತವೆ. ಸ್ಲೀಪ್ ಟ್ರ್ಯಾಕಿಂಗ್ ವೇರಬಲ್ ಸಿಸ್ಟಮ್ ಮೂಲಕ ಪೈಲಟ್‌ಗಳ ನಿದ್ದೆಯ ಮೇಲೆ ಕಣ್ಣಿಡ ಲಾಗುತ್ತದೆ. ಏಟಿಸಿ ( Air Traffic Control) ಕೂಡ ಪೈಲಟ್‌ಗಳ ಪ್ರತಿಕ್ರಿಯೆ ಗಮನಿಸುತ್ತವೆ. ಪ್ರತಿಕ್ರಿಯೆ ಇಲ್ಲದಿದ್ದರೆ ತುರ್ತು ಕ್ರಮ ಕೈಗೊಳ್ಳಬಹುದು.