ಸ್ಮಶಾನಗಳು ಪ್ರವಾಸಿ ತಾಣಗಳಾಗುತ್ತಿವೆ; ಏನಿದು ನೆಕ್ರೋಟೂರಿಸಂ?
ಕೋಲ್ಕತ್ತಾದ ಸೌತ್ ಪಾರ್ಕ್ ಸ್ಟ್ರೀಟ್ ಸ್ಮಶಾನ. ಇದು ಬ್ರಿಟಿಷ್ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ ನಿರ್ಮಿಸಲಾದ ಅತ್ಯಂತ ದೊಡ್ಡ ಮತ್ತು ಹಳೆಯ ಸ್ಮಶಾನವಾಗಿದೆ. ಇದನ್ನು 1767ರಲ್ಲಿ ನಿರ್ಮಿಸಲಾಯಿತು. ಇಲ್ಲಿ ವಿಕ್ಟೋರಿಯನ್ ವಾಸ್ತುಶಿಲ್ಪವನ್ನು ಕಾಣಬಹುದು. ಸಮಾಧಿಗಳ ಮೇಲೆ ಯುರೋಪಿಯನ್ ಶೈಲಿಯ ಒಂದು ನೋಟವೂ ಇದೆ.
- ಬೀನಾ ಎಂ
ಪ್ರಯಾಣ ಎಂದರೆ ಕೇವಲ ಹೊಸ ಸ್ಥಳಗಳನ್ನು ನೋಡುವುದಲ್ಲ, ಬದಲಾಗಿ ಅದು ಒಬ್ಬ ವ್ಯಕ್ತಿಯು ಜೀವಮಾನವಿಡೀ ನೆನಪಿನಲ್ಲಿಟ್ಟುಕೊಳ್ಳುವ ಅನುಭವ. ಪ್ರಯಾಣದ ಬಗ್ಗೆ ಪ್ರತಿಯೊಬ್ಬರಿಗೂ ತಮ್ಮದೇ ಆದ ಇಷ್ಟಗಳಿರುತ್ತದೆ. ಕೆಲವರು ಪ್ರಯಾಣ ಮಾಡುವಾಗ ಪ್ರಕೃತಿಯನ್ನು ನೋಡಲು ಇಷ್ಟಪಟ್ಟರೆ, ಕೆಲವರು ಸಾಹಸವನ್ನು ಇಷ್ಟಪಡುತ್ತಾರೆ ಮತ್ತೂ ಕೆಲವರು ಐತಿಹಾಸಿಕ ಸ್ಮಾರಕಗಳನ್ನು ನೋಡಲು ಇಷ್ಟಪಡುತ್ತಾರೆ. ಇತ್ತೀಚಿನ ದಿನಗಳಲ್ಲಿ ಅನೇಕ ಜನರು ಸ್ಮಶಾನ ಪ್ರವಾಸೋದ್ಯಮದ ಕಡೆಗೆ ವಾಲುತ್ತಿದ್ದಾರೆ. ಇದನ್ನು ನೆಕ್ರೋಟೂರಿಸಂ ಎಂದು ಕರೆಯುತ್ತಾರೆ. ಇದಲ್ಲದೇ "ಡಾರ್ಕ್ ಟೂರಿಸಂ" ಅಥವಾ "ಬ್ಲ್ಯಾಕ್ ಟೂರಿಸಂ" ಎಂದೂ ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ. ಇದು ಸ್ಮಶಾನ, ಸಮಾಧಿ ಅಥವಾ ಇತಿಹಾಸ ಪ್ರಸಿದ್ಧ ವ್ಯಕ್ತಿಗಳ ಅಂತ್ಯಕ್ರಿಯಾ ಸ್ಥಳಗಳಿಗೆ ಪ್ರವಾಸ ಉದ್ದೇಶದಿಂದ ಭೇಟಿ ನೀಡುವ ಪ್ರವೃತ್ತಿ. ಇದು ಇತ್ತೀಚೆಗೆ ಕೆಲವು ಭಾಗಗಳಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚುತ್ತಿರುವ ವಿಶಿಷ್ಟ ಪ್ರವಾಸೋದ್ಯಮವಾಗಿದೆ. ವಿದೇಶದಲ್ಲಿ ಅದ್ಭುತ ಸ್ಮಶಾನಗಳಿದ್ದು ಅವುಗಳೆಲ್ಲವೂ ಟೂರಿಸಂ ಸ್ಪಾಟ್ ಆಗಿವೆ. ನೋಡಲೂ ಸುಂದರ ಹಾಗೂ ಅವುಗಳ ಇತಿಹಾಸವೂ ಅದ್ಭುತ ಎಂಬ ಹೆಗ್ಗಳಿಕೆಗೆ ಸ್ಮಶಾನಗಳು ಪಾತ್ರವಾಗಿವೆ.
ನೀವೂ ಕೂಡ ಸ್ಮಶಾನ ಪ್ರವಾಸೋದ್ಯಮ ಬಗ್ಗೆ ಆಸಕ್ತಿಯನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದರೆ ನೋಡಲೇಬೇಕಾದ ಅನೇಕ ಪುರಾತನ ಸ್ಮಶಾನಗಳಿವೆ. ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಇತಿಹಾಸದ ಸಾಕ್ಷಿಯಾಗಿರುವ ಅನೇಕ ಹಳೆಯ ಸ್ಮಶಾನಗಳ ಬಗೆಗಿನ ಮಾಹಿತಿಯನ್ನು ಇಲ್ಲಿ ತಿಳಿದುಕೊಳ್ಳಿ. ಪ್ರಸ್ತುತ ಲೇಖನದಲ್ಲಿ ಭಾರತದ ಕೆಲವು ವಿಶೇಷ ಸ್ಮಶಾನಗಳನ್ನು ಮಾತ್ರ ಹೆಸರಿಸಲಾಗಿದೆ.

ಕೋಲ್ಕತ್ತಾದ ಸೌತ್ ಪಾರ್ಕ್ ಸ್ಟ್ರೀಟ್ ಸ್ಮಶಾನ:
ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಇತಿಹಾಸದ ಸಾಕ್ಷಿಯಾಗಿರುವ ಅನೇಕ ಹಳೆಯ ಸ್ಮಶಾನಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದು ಕೋಲ್ಕತ್ತಾದ ಸೌತ್ ಪಾರ್ಕ್ ಸ್ಟ್ರೀಟ್ ಸ್ಮಶಾನ. ಇದು ಬ್ರಿಟಿಷ್ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ ನಿರ್ಮಿಸಲಾದ ಅತ್ಯಂತ ದೊಡ್ಡ ಮತ್ತು ಹಳೆಯ ಸ್ಮಶಾನವಾಗಿದೆ. ಇದನ್ನು 1767ರಲ್ಲಿ ನಿರ್ಮಿಸಲಾಯಿತು. ಇಲ್ಲಿ ವಿಕ್ಟೋರಿಯನ್ ವಾಸ್ತುಶಿಲ್ಪವನ್ನು ಕಾಣಬಹುದು. ಸಮಾಧಿಗಳ ಮೇಲೆ ಯುರೋಪಿಯನ್ ಶೈಲಿಯ ಒಂದು ನೋಟವೂ ಇದೆ. ಬ್ರಿಟಿಷ್ ಅಧಿಕಾರಿಗಳು, ಮಿಷನರಿಗಳು ಮತ್ತು ಸೈನಿಕರನ್ನು ಇಲ್ಲಿ ಸಮಾಧಿ ಮಾಡಲಾಯಿತು.
ಲಾಲ್ ಗಂಜ್ ಸ್ಮಶಾನ:
ಗುಜರಾತ್ನ ಅಹಮದಾಬಾದ್ನಲ್ಲಿರುವ ಲಾಲ್ ಗಂಜ್ ಸ್ಮಶಾನವು ಬಹಳ ಹಳೆಯದು ಮತ್ತು ಪ್ರಸಿದ್ಧವಾಗಿದೆ. ಅಲ್ಲಿ ಮೊಘಲರ ಗುರುತು ಗೋಚರಿಸುತ್ತದೆ. ಇದನ್ನು ಅವರ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ ನಿರ್ಮಿಸಲಾಯಿತು. ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಮೊಘಲ್ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯವು 1526 ರಲ್ಲಿ ಪ್ರಾರಂಭವಾಯಿತು ಮತ್ತು 1857ರವರೆಗೆ ಇತ್ತು. ಅಂದರೆ, ಮೊಘಲರು ಸುಮಾರು 300 ವರ್ಷಗಳ ಕಾಲ ಭಾರತವನ್ನು ಆಳಿದರು. ಈ ಸ್ಮಶಾನದಲ್ಲಿರುವ ಸಮಾಧಿಗಳು ಕೆಂಪು ಕಲ್ಲಿನಿಂದ ಮಾಡಲ್ಪಟ್ಟಿದ್ದು, ಅದರ ಮೇಲೆ ಕುರಾನ್ನ ಪದ್ಯಗಳ ಸುಂದರವಾದ ಕೆತ್ತನೆಗಳನ್ನು ಕಾಣಬಹುದು. ಪ್ರವಾಸಿಗರು ಈ ಸ್ಥಳದ ಸೌಂದರ್ಯ ಮತ್ತು ಶಾಂತಿಯನ್ನು ತುಂಬಾ ಇಷ್ಟಪಡುತ್ತಾರೆ.
ಡಚ್ ಸ್ಮಶಾನ:
ಕೇರಳದ ಕೊಚ್ಚಿಯಲ್ಲಿರುವ ಪಲ್ಲಿಪುರಂನಲ್ಲಿ ಒಂದು ಡಚ್ ಸ್ಮಶಾನವಿದೆ. ವಾಸ್ತವವಾಗಿ ಡಚ್ಚರನ್ನು ನೆದರ್ಲ್ಯಾಂಡಿಗರು ಎಂದೂ ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ. ಈ ಸ್ಮಶಾನವನ್ನು 18 ನೇ ಶತಮಾನದಲ್ಲಿ ಸ್ಥಾಪಿಸಲಾಯಿತು. ಇದು ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಡಚ್ ವಸಾಹತುಶಾಹಿ ಅವಧಿಯನ್ನು ನೆನಪಿಸುತ್ತದೆ. ಇಲ್ಲಿನ ಸಮಾಧಿಗಳು ಸರಳವಾಗಿ ಕಾಣಿಸಬಹುದು ಆದರೆ ಅವು ತುಂಬ ಸುಂದರವಾಗಿ ಕಾಣುತ್ತವೆ. ಇಲ್ಲಿನ ಗೋಡೆಗಳ ಮೇಲೆ ಯುರೋಪಿಯನ್ ಶೈಲಿಯ ವಾಸ್ತುಶಿಲ್ಪವನ್ನು ಕಾಣಬಹುದು.
ಸ್ಕಾಟಿಷ್ ಸ್ಮಶಾನ:
ಮಹಾರಾಷ್ಟ್ರದ ನಾಗಪುರದಲ್ಲಿ ಒಂದು ಸ್ಕಾಟಿಷ್ ಸ್ಮಶಾನವಿದೆ. ಬಹಳ ವಿಶೇಷವಾಗಿದೆ. ಇದನ್ನು 19 ನೇ ಶತಮಾನದಲ್ಲಿ ನಿರ್ಮಿಸಲಾಯಿತು. ಈ ಸ್ಮಶಾನವು ಬ್ರಿಟಿಷ್ ಮತ್ತು ಸ್ಕಾಟಿಷ್ ಮಿಷನರಿಗಳ ಅಂತಿಮ ವಿಶ್ರಾಂತಿ ಸ್ಥಳವಾಗಿದೆ. ಇಲ್ಲಿನ ಸಮಾಧಿಗಳು ಚರ್ಚುಗಳನ್ನು ಹೋಲುತ್ತವೆ. ಇಲ್ಲಿನ ಸಮಾಧಿ ಕಲ್ಲುಗಳು ಗೋಥಿಕ್ ಶೈಲಿಯಲ್ಲಿವೆ. ಈ ಶೈಲಿಯು ಫ್ರಾನ್ಸ್ನಿಂದ ಹೊರಹೊಮ್ಮಿತು, ಇದು ನಂತರ ಯುರೋಪಿನಾದ್ಯಂತ ಜನಪ್ರಿಯವಾಯಿತು.
ಉತ್ತರ ಪ್ರದೇಶದ ರೋಮನ್ ಕ್ಯಾಥೋಲಿಕ್ ಸ್ಮಶಾನ
ನೀವು ಉತ್ತರ ಪ್ರದೇಶದ ಆಗ್ರಾದಲ್ಲಿರುವ ತಾಜ್ ಮಹಲ್ ಅನ್ನು ಮಾತ್ರ ನೋಡಲು ಬಯಸಿದರೆ, ನೀವು ಇಲ್ಲಿರುವ ರೋಮನ್ ಕ್ಯಾಥೋಲಿಕ್ ಸ್ಮಶಾನಕ್ಕೂ ಭೇಟಿ ನೀಡಬೇಕು. ಇದನ್ನು 1600 ರಲ್ಲಿ ನಿರ್ಮಿಸಲಾಯಿತು. ಮೊಘಲರ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ, ಮೊಘಲರ ಆಡಳಿತಗಾರರು ಕ್ರಿಶ್ಚಿಯನ್ನರಿಗೆ ಈ ಸ್ಥಳದಲ್ಲಿ ಸ್ಮಶಾನವನ್ನು ನಿರ್ಮಿಸಲು ಅವಕಾಶ ಮಾಡಿಕೊಟ್ಟರು. ಇಲ್ಲಿ ಪೋರ್ಚುಗೀಸ್ ಮತ್ತು ಮೊಘಲರ ಕಲೆಯ ಸುಂದರವಾದ ಸಂಗಮವನ್ನು ನೋಡಬಹುದು. ಇಲ್ಲಿನ ಸಮಾಧಿಯನ್ನು ಕೆಂಪು ಕಲ್ಲಿನಿಂದ ಮಾಡಲಾಗಿದೆ.

ಅಲ್ಮೋರಾದಲ್ಲಿ ಇಂಗ್ಲಿಷ್ ಸ್ಮಶಾನ:
ಉತ್ತರಾಖಂಡವು ಬ್ರಿಟಿಷರ ನೆಚ್ಚಿನ ಸ್ಥಳವಾಗಿತ್ತು. ಇಲ್ಲಿನ ಶೀತ ಹವಾಮಾನ ಅವರಿಗೆ ಹೊಂದಿಕೆಯಾಯಿತು. ಅವರು ಅಲ್ಮೋರಾದಲ್ಲಿ ಇಂಗ್ಲಿಷ್ ಸ್ಮಶಾನವನ್ನು ನಿರ್ಮಿಸಿದರು. ಇದು ಶಾಂತಿಯುತ ಮತ್ತು ಅತ್ಯಂತ ಸುಂದರವಾಗಿದೆ. ಹಿಮಾಲಯ ಪರ್ವತಗಳಿಂದ ಸುತ್ತುವರಿದಿರುವ ಈ ಸ್ಮಶಾನವು ಪ್ರಕೃತಿ ಪ್ರಿಯರಿಗೆ ಒಂದು ಉಡುಗೊರೆಯಾಗಿದೆ. ಇಲ್ಲಿನ ಸಮಾಧಿ ಕಲ್ಲುಗಳು ತುಂಬಾ ಹಳೆಯದು. ಈ ಸ್ಮಶಾನವು ದೇವದಾರು ಮರಗಳಿಂದ ಆವೃತವಾಗಿದ್ದು, ಅಲ್ಲಿ ಯಾವಾಗಲೂ ತಂಪಾದ ಗಾಳಿ ಬೀಸುತ್ತದೆ.